O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti

Me‘da osti bezini tuzilishi va funksiyasi: Me‘da osti bezi aralash bezlarga kiradi. Me‘da osti bezini yugon qismi -boshi 12 barmokli ichakka ingichka tomoni, dumi deyilib talok tomonga karagan bо‗ladi. Me‘da osti beziyaing о‗rtasidan shira yuli о‗tadi, uning о‗zunligi 16-22 sm diametri 3-8 kalinligi 2-3 sm, ogirligi 790 g. Me‘da osti bezi me‘da osti shirasini chikdradi tashki sekret deyiladi va maxsus hujayralar tuplami Langergans orolchalari
insulin garmon ishlab qonga utkazadi, bu uning endokrin qismi hisoblanadi. Me‘da osti bezi ovqat yegandan 2-3 minut о‗tgandan sо‗ng shira chikara boshlaydi. Me‘da osti bezi ishkoriy reaksiyada bо‗lib, uning 98-99 protsent suv va organik, neorganik moddalardan tuzilgan. Organik moddalarga musin oqsili, fermentlar kiradi. Fermentlardan tripsin- oqsiliga ta‘sir etib ularni aminokislotalargacha, tripsin-me‘dadan hosil bо‗lgan pepton va albuminlarni aminokislotalargacha parchalaydi. Amilaza-kraxmalni disaxaridga, maltoza-disaxaridni-glyukozaga (monosaxaridga) parchalaidi. Laktaza sut shakarini parchalaydi. Lipaza-yog‗larni -yog‗ kislotasiga parchalab boradi. Enterkinaza ta‘sirida tripsin aktiv xolga (tripsinogen- triisinga) aylanadi.