O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik universiteti

Qobiliyatlar - bu:

• 
  insonni individual xususiyati;
  
• 
  inson biron faoliyatga bo`lgan yaroqligi;
  
• 
  ushbu faoliyat bilan muvaffaqiyatli shug`ullanishidir.
  

Bundan tashqari qobiliyatlar bilim va malaka egallash dinamikasini aniqlaydi. Qobiliyatlarni sifat faoliyatda o`z imkoniyatlaridan to`laroq foydalana olishni ko`proq yutuqlar erishishni ko`rsatib beradi. Qobiliyatlar strukturasi yetakchi, tayanch xususiyatlar strukturasida yetakchi, tayanch xususiyatlar farqlanadi.
Biror faoliyatning ayniqsa muvaffaqiyatli, mustaqil va original tarzda bajarilishini taqozo qiladigan qobiliyatlar birikmasi - talant deb ataladi. Ijodiy faoliyatga qobiliyatli bo`lgan kishilarni talantli kishilar jumlasiga kiritish mumkin. Talantlilikni yuqori bosqichi geniallik deb ataladi. Ijtimoiy hayotda, fan, adabiyot, san’at va shu kabi sohalarda prinsipial ravishda yangi bo`lgan biror narsa yaratgan kishilar geniylar deb hisoblanadilar.
63-rasm

Tabiiy anatomik-fiziologik layoqat nishonalari qobiliyatlarning fiziologik asosini tashkil qiladi. Keyinchalik qobiliyatga aylanadigan layoqat nishonalarining majmui - iste’dod deyiladi.

64-rasm