O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent to‘qimachilik va yengil sanoat instituti

11-mavzu. Ilmiy tаdqiqоtdа intuitsiyaning rоli.

Intuitsiya bilim, sezgi, «daymoniy», «predmet g‘oyasiga egalik», sensualist, intellektual intuitsiya, apersepsiya g‘oyasi, fenomenologik intuitsiya, reduksiya, instinkt, ong osti hodisasi, diniy e’tiqod, «ekzistensiya», «abstraksiyalar ruhi», alogizm va mistik irratsionalizm, evristik usul. Ilm odamlari, intellektual elita, super intellektual elita, konsensus, neytralizm, ijtimoiy mas’uliyat, ochiq va yopiq konsensus.

Intuitsiya – haqiqatni mantiqiy dalillar yordamisiz, bevosita anglab etish qobiliyati. U doim inson aqli va joni birgalikda amalga oshirgan katta ish mahsuli. Intuitsiya muammosi falsafa va tabiatshunoslik tarixida har xil, ba’zan bir-birini istisno etuvchi yondashuvlar, nuqtai nazarlar va tasavvurlar. Antik falsafadayoq bu muammo. Ioniya falsafasi namoyandalari intuitsiyaga bevosita bilim, sezgi a’zolari orqali bilish shakli, eley maktabi vakillari, shuningdek Levkipp va Demokrit bevosita bilim va sezgi a’zolari orqali bilishni rad etishi, sezgilarni soxta deb e’lon qilgani. Suqrot talqinida intuitsiya «daymoniy» yoki «predmet g‘oyasiga egalik». Platon ham hissiy bilishni haqiqat emas deb hisoblagankigi.
12-mavzu. Olimning professional va ijtimoiy mas’uliyati

Olimlarga qo‘yiladigan malakaviy talablar. Bilimdonlik, malaka, idrok va zehn tushunchalari. Evristiklik. Kreativlik. Idrokiy moslashuv. Bashorat. Oldindan his qilish, ko‘ra bilish. Oqillik. Fikrlash erkingligi. Idrok samimiyligi. 0 ‘z-o‘zining refleksiyasi. Idrok belgilari. Qobiliyat, o‘z-o‘zidan qoniqmaslik, optimizm. Havasmandlik. Sust xavasmandlik. Faol xavasmandlik. 0 ‘z-o‘zini tanqid qilish.