O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik instituti

Taklif  xajmi  Qs

  -  joriy  vaqtda  bozorda  sotuvchilar  (ishlab  chiqaruvchilar) 

tomonidan joriy narxlarda sotishga tayyor tovar va xizmatlar xajmi, soni. Ularning 

xajmi doimiy ravishda ishlab chiqarish va sotish xajmi bilan bir xil bo‘lavermaydi.  

Bir  tomondan,  agar  bozordagi  narx  sotuvchilar  tomonidan  o‘zlarining 

xarajatlarini  qoplash  maqsadida  belgilanadigan  bo‘lsa,  taklif  xajmi  real  ishlab 

chiqarishga  nisbatan  ancha  past  bo‘ladi.  Boshqa  tomondan,  davlat  tomonidan 

biror-bir tovar yoki mahsulotga o‘rtatib qo‘yilgan yuqori narxlar ishlab chiqaruvchi 

firmalarda katta qiziqish uyg‘otishi mumkin va bu orqali taklif oshib boradi, biroq, 

xaridorlar va  sotuvchilar  xatti-xarakati orqali belgilanadigan sotuv xajmi  nisbatan 

past bo‘lishi mumkin. 

Taklif narxi

  - joriy vaqtda, joriy joyda, mavjud tovarga sotuvchi tomonidan 

qo‘yiladigan minimal narx.  

Bozor kon’yunkturasini tahlili natijasida taklifni bozor va individual taklifga 

bo‘lish mumkin. Bozor taklifining xajmini alohida ishlab chiqaruvchilar takliflarni 

mavjud narxlar asosida qo‘shish orqali aniqlash mumkin. Bunda ishlab chiqruvchi 

tomonidan  foydalaniladigan  boshqa  omillar  (resurslar  narxi)  narxlari  o‘zgarmas 

deb olinadi.    

Taklif  xajmi  nafaqat  narxga  balki,  bozor  kon’yunkturasining  boshqa 

parametrlariga  ham  bog‘liq.  Bu  bog‘liqlik