O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti moliyaviy menejment fakulteti

 

 

XULOSA VA TAKLIFLAR ..................................…….……………….....……..……61  

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI ……………..…….....................65 

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

3 

 

Kirish 

Bitiruv  malakaviy  ishi  mavzusining  dolzarbligi.  Yildan-yilga  tobora 

jadallashib  borayotgan  iqtisodiy  integratsiyalashuv  va  ijtimoiy  globallashuv 

jarayonlari  har  bir  mamlakatga  bilvosita  ta’sir  o’tkazmay  qolmaydi.  Hukumatlar 

mazkur  ta’sirga  o’zining  optimal  reaksiyasini    o’z  xalqlarining  mentaliteti, 

qadriyatlari  va  boshqa  o’ziga  xos  jihatlarini,  xususan,  iqtisodiy  salohiyatini 

inobatga olgan holda ko’rsatishlari tarixdan ma’lum.  

Iqtisodiy  jihatdan  taraqqiyotga  erishgan  mamlakatlar  tajribalaridan 

foydalangan  holda  milliy  iqtisodiyotning  samaradorlik  darajasini  oshirish 

muammosi deyarli har bir rivojlanayotgan mamlakat oldida  turgan va hal qilinishi 

birlamchi  ahamiyat  kasb  etuvchi  vazifadir.  O’zbekiston  Respublikasida  ham  

moliya  tizimini  yo’lga  qo’yishda  turli  taraqqiy  etgan  mamlakatlar:  Rossiya, 

Fransiya  va  Germaniya  mamlakatlari  modellaridan  foydalanilganligini  anglab 

yetish  uchun  esa  iqtisodchi-kadrdan  shu  va  boshqa  mamlakatlar  moliya  tizimiga 

oid asosiy bilimlarni egallashni talab etiladi.  

Lekin  shuni  ta’kidlab  o’tish  joizki,  ko’pgina  rivojlanayotgan  mamlakatlar 

misolida  milliy  iqtisodiy  modelni  yaratishda  yo’l  qo’yilgan  xatolar,  ularning 

oqibatlari  rivojlangan  mamlakatlar  tajribalaridan  oqilona  foydalanish  talabini 

yuzaga keltiradi. Shu jumladan, mamlakatning iqtisodiy dastagi hisoblangan davlat 

moliyasi ustidan olib boriladigan nazorat ishlari ham ma’lum me’yorlar yordamida 

amalga oshirilishi taqozo etiladi.  

Bank  va  moliya  sohalarining  davlat  tomonidan  tartibga  solinishi,  bank 

kapitalini tizimli nazorat qilishni ta’minlash, shuningdek, bu borada xalqaro moliya 

institutlarining  roli  haqidagi  masala  ekspertlar  hamda  rasmiy  doiralarning 

mintaqaviy va global darajadagi asosiy muhokama mavzusiga aylanmoqda.

1

 

Moliya  tizimining  muhim  bo’gini  hisoblangan  moliyaviy  nazorat  o’zining 

shakllari  va  turlariga  ko’ra  har  bir  mamlakatda  turlicha  amalga  oshiriladi.  Ularni 

                                                           

1

 

Karimov.I.A  “Jahon  inqirozning  oqibatarini  yengish,  mamlakatimizni  modernizatsiya  qilish  va  taraqqiy 

topgan davlatlar darajasiga ko’tarilish sari”. Asarlar. 18-tom. Toshkent, “O’zbekiston” NMIU. 2010, 223-bet. 

 

---

4 

 

o’rganish  har  bir  iqtisodchi  kadr  uchun  dialektik  dunyoqarashni  shakllantirish  va 

ulardan tegishli xulosalarni ishlab chiqarishga xizmat qiladi.        

   Bitiruv  malakaviy  ishning  ob’ekti.    “Rivojlangan  mamlakatlarda 

moliyaviy  nazoratning  tashkil  etilishi  va  uning  o’ziga  xos  xususiyatlarini” 

mavzusini  o’quvchi-talabalarga  samarali  tarzda  yetkazib  berish  jarayonlari, 

ularning qatnashchilari hisoblangan kasb-hunar kollejlari o’quvchilari, mahsus fan 

o’qituvchilari  va  o’quv  adabiyotlari  bitiruv  malakaviy  ishining  obyekti  sifatida 

olingan.