O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik universiteti



Download 1,78 Mb.
Pdf ko'rish
bet94/105
Sana13.01.2022
Hajmi1,78 Mb.
#355336
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   105
Bog'liq
Yosh-tarjimashunos-V

 
Dariy tilida gap – (
هلمج
) boshqa tillardagi kabi kishi fikrini, tuyg‘u 
va istaklarini boshqalarga bildirishda ishlatiladi
174
. Gapni tuzish uchun 
zarur so‘zlar va so‘z birliklari  tanlab olinadi va ular grammatik qoidalar 
asosida bir-biri bilan bog‘lanadi. 
Dariy tilida gap maqsadga ko‘ra quyidagi turlardan iborat:  
1)
 
darak gap –
 
ج
  یﻧایب ۀداس ۀلم
yoki 
یرابخا ۀلمج
 
2)
 
so‘roq gap  
 یشسرپ ۀداس ۀلمج
  
3)
 
buyruq gap 
یرما ۀداس ۀلمج
 
  
4)
 
undov gap 
 یباطخ ۀلمج
 
 
173
 Ҳозирги ўзбек адабий тили. –Ж.II. –Т.: ФАН, 1966; Ўзбек тили грамматикаси: Икки 
жилдлик. -Ж. II. Синтаксис. –Т.: Фан, 1976; Турниёзов Н.Қ., Муинова К.А. Гап ва унинг 
структураси. -Самарқанд: СамДУ нашриёти, 1985; Маҳмудов Н., Нурмонов А. Ўзбек 
тили назарий грамматикаси. –Т.: Ўқитувчи, 1995. 
174
 Shokirov O.Z. DARIY TILI (2-qism). –T.: ToshDSHI nashriyoti, 2010; Shokirov O.Z. 
Умарова С.М. Dariy tili синтаксиси. –T.: ToshDSHI nashriyoti, 2011. 


 
135 
Darak gaplar
 real voqelikdagi biror narsa-predmet, voqea-hodisa 
yoki jarayon to‘g‘risida xabar bildiradi, informatsiya beradi, biror fakt-
ni,  belgini  konstatatsiya  qiladi,  bayon  etadi.  O‘zbek  tilshunosligida, 
ma’lumki, darak gaplar sodda gapning ifoda maqsadiga ko‘ra turlaridan 
biri sanaladi va bu borada ziddiyatli fikrlar mavjud emas.   
Masalan: 
Balki ertaga uchrasharmiz
(S.A.).  
Dariy tilida ham darak gapda biror narsa ma’lum qilinishi va xabar 
berilishi ta’kidlanadi. Masalan:  

Download 1,78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   105




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish