O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti «Pedagogika» fakulteti 5110900-«Pedagogika va psixoogiya»

. Moslashuv – individuallashuv jarayonlarining nisbati bo`yicha, shuningdyek, jamiyatda shaxs mavqyei yuzasidan ijtimoiy moslashuvning quyidagi variantlarini ajratish mumkin: radikal moslashuv – shaxsning mavjud ijtimoiy qayotda o`zgarishi orqali o`z-o`zini ro`yobga chiqarishi; gipyermoslashuv – shaxsning o`z oliy yutuqlari vositasida ijtimoiy qayotga ta'siri orqali o`z-o`zini ro`yobga chiqarishi; uyqunlashgan moslashuv – shaxsning jamiyatda ijtimoiy talablarga oriyentatsiyasi vositasida o`z-o`zini ro`yobga chiqarishi; konformistik moslashuv – individuallikni bostirish, o`z-o`zini ro`yobga chiqarishni birlashish hisobiga; dyeviant moslashuv – mavjud bo`lgan ijtimoiy talab (mye'yor) lardan chiqish vositasida o`z-o`zini ro`yobga chiqarish; ijtimoiy-psixologik moslashmaganlik – o`z-o`zini ro`yobga chiqarish va moslashish jarayonlarini blokirovkalash qolati. Muayyan inson axloqida ijtimoiylashuvning istalgan variantida axloqning umumiy tavsifnomasidan foydalanib, quyidagilarni ifodalash mumkin: asoslanganlik – shaxsning ehtiyojlari va maqsadlariga yo`naltirilgan harakatlanishga ichki tayyorlik; o`xshashlik – aniq vaziyat bilan kyelishish; moslashish – ijtimoiy muqitning yetakchi talablariga muvofiqlik; qaqqoniylik – individuallik axloqining mosligi, uning ushbu shaxs uchun tabiiy ekanligi; mahsuldorlik – ongli maqsadlarni amalga oshirish. Shaxs xulq ining shunday byelgilari borki, ular anchagina xususiy, biroq kam bo`lmagan aqamiyatga egadir: – faollik darajasi (enyergiyalilik va tashabbuskorlik); – hissiy ifodalanganlik (namoyon etilayotgan affyektlarning kuchi va xaraktyeri); – jo`shqinlik; – turqunlik (turli vaqt va turlicha vaziyatlarda ko`rinishlarning doimiyligi); – onglilik (o`z axloqini tushunish uni so`z bilan tushuntira olish qobiliyati); – ixtiyoriylik (o`z-o`zini nazorat); – egiluvchanlik (muqitning o`zgarishiga javoban axloqni o`zgartirish). “Axloq” turidagi tushunchaning barcha ko`rib chiqilgan tavsifnomalari uning “shaxsning og`ishgan xulqi” kabi turiga ham to`la ma'noda taalluqlidir.