soliqlar kafedrasi professori, i.f.d..
3
MUNDARIJA
So’z boshi………………………………………………………………….….……3
1-BOB. BUDJET TIZIMI, UNING MEYORIY-HUQUQIY ASOSLARI...……..5
1.1
. Budjet tizimi fani predmetining mazmuni……………………………………5
1.2. Budjet tizimi va uning printsiplari……………………………..……………10
1.3. Budjet tizimining qonunchilik asoslari………………………………………30
2-BOB. BUDJET TIZIMI BUDJETLARINI BOSHQARISH ASOSLARI…..…60
2.1. Budjet tasnifi (klassifikatsiyasi)…………………………………………..…75
2.2. Budjet tizimini boshqarish…..……………………………….….……… … 85
3-BOB. BUDJET TIZIMI BUDJETLARI………………………………………..90
3.1. Budjet tizimi budjetlari …………………………..………………………...110
3.2.Davlat budjeti daromadlari …………..………….…………………………150
3.3. Davlat budjeti xarajatlari …………………..………………………………111
4-BOB. DAVLAT MAQSADLI JAMG’ARMALARI ………………….….….112
4.1. DavlatbudjetivaDavlatmaqsadlijamg‘armalaribudjetlariloyihasinituzish,
ko‘ribchiqishvatasdiqlash…………………………….…………………..120
5-BOB. BUDJET TASHKILOTLARINI BUDJETDAN TASHQARI
JAMG’ARMALARI……………………………………….……….……...247
5.1.
Budjettashkilotlariningbudjetdantashqarijamg‘armalaridaromadlarivaxarajatla
ri………………………………………………….……………….280
6-BOB.
O‘ZBEKISTON
RESPUBLIKASINING
TIKLANISH
VA
TARAQQIYOT JAMG‘ARMASI………...………………………………...292
6.1. O‘zbekistonRespublikasiningTiklanishvataraqqiyotjamg‘armasi
7-BOB. BUDJET JARAYONINI TASHKIL ETISH ASOSLARI………..……255
4
7.1. Xarajatlar smetasi va shtatlar jadvalini tuzish, tasdiqlash va ularni royxatdan
o’tkazish……………………………………………….……….….………300
7.2. Budjet tizimi budjetlarini ijro etish tartibi…………………….…..….……312
7.3. Budjetlararo munosabatlar ………………………………..……………......355
7.4.Davlat budjeti taqchilligi va profitsiti, davlat tomonidan mablag’ jalb qilish
…………………………………………………………………………………...380
8-BOB. DAVLAT MOLIYAVIY NAZORATI…………………………………418
8.1.Davlat moliyaviy nazorati ………...…………..…..………………………..418
Foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati………………….………………..………444
5
SO'Z BOSHI.
Har bir davlat o’z funktsiyalarini muvaffaqiyatli bajarishi uchun,
shuningdek, rivojlanishning har bir bosqichida dolzarb bo’lgan strategic
maqsadlarni amalga oshirishi uchun mamlakatda yaratilgan moliyaviy
resurslarning ma’lum bir qismini o’z qo’lida to’plamog’i ob’ektiv zaruriyatdir.
Aynan shu zaruriyat davlat budjetining yuzaga kelishini va uni amalga oshirishni
taqozo etadi.
Davlatimiz mustaqillikka erishgan dastlabki kunlardan boshlab ijtimoiy
yo‘naltirilgan bozor iqtisodiyoti sari islohotlar bosqichma-bosqich amalga oshirib
kelinmoqda. Bozor iqtisodiyoti sharoitida davlat budjetining o‘rni va roli juda
muhimdir. Chunki, davlat daromadlar va xarajatlarni tartibga solishda, aholi
turmush darajasini oshirishda, ishlab chiqarishni rag‘batlantirishda bevosita budjet
tizimiga tayanadi. Bugungi kunda mamlakatimiz budjet tizimida amalga
oshirilayotgan islohotlarni amalga oshirilishi borasida budjet tizimining muhim
bo’g’inlari, va ushbu bo’ginlar daromadlari va xarajatlarini tushuna oladigan,
budjet tizimini barqarorligini ta’minlashga o’zining munosib hissasini qo’sha
oladigan yuqori malakali kadrlar tayyorlash ko’p jihatdan o’quv-uslubiy bazani
shakllantirishga qaratilishi ushbu darslik yaratilishiga asos bo’ldi.
Ushbu qo’llanmaning maqsadi o’quvchilarga budjet haqidagi yaxlit bilimlar
tizimini shakllantirish, barcha budjet tizimi bo’g’inlari va ularning aloqadorligi,
budjet munosabatlarining namoyon bo’lish shakllari va moliyaviy dastaklarning
amal qilish xususiyatlarini ochib berishdan iborat. Ushbu darslikning farqli
xususiyati shundaki, bugungi kunda mamlakatimiz budjet tizimida amalga
oshirilayotgan islohotlar jumladan budjet kodeksini qabul qilinishi va xorij
tajribasini o’rgan holda, uni tatbiq etish asosida yaratildi.
Mazkur darslik olti bobdan iborat. Unda Budjet tizimi va uning me’yoriy-
huquqiy asoslari, Budjet tasnifi, Budjet tizimi budjetlari, davlat maqsadli
jamg’armalari va budjet tashkilotlarini budjetdan tashqari jamg’armalari, Budjet
jarayonini tashkil etish asoslari va Budjet tizimi Budjetlarini ijro etish tartibi
mavzulari shuningdek mavzuga aloqador nazorat savollari, glosariy aks ettirilgan.
Darslikni yozishda budjet tizimini tashkil etishga oid amaldagi me'yoriy-
huquqiy xujjatlar, xorij adabiyoti, maxsus adabiyotlar, ilmiy maqolalar va boshqa
tegishli manbaalardan keng foydalanildi. Darslikni mazmun va shakl jihatidan
6
yanada yaxshilash maqsadida bildiriladigan barcha fikr-mulohazalar va takliflar
uchun oldindan minnatdorchilik bildiramiz.
Do'stlaringiz bilan baham: 
