O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

3.4. O„zbekiston Respublikasida turizmni rivojlantirishnin asosiy  
yo„nalishlari va xususiyatlari 
O„zbekiston  Respublikasining  «Turizm  to„g„risida»gi  qonuni  qabul  qilinishi 
respublika  hukumati  ushbu  sohaga  katta  e‟tibor  qaratayotganligini  ko„rsatadi. 
O„zbekiston Respublikasi Prezidentining 1992 yildagi «Turizm infrastrukturasini va 
turistik  sanoat  bo„yicha  jahon  bozoriga  kirishni  rivojlantirish  to„g„risida»gi 
farmoni,shuningdek  Vazirlar  Mahkamasining  1995  yil  3  iyundagi  «O„zbekiston 
Respublikasida  xalqaro  turizmning  zamonaviy  infrastrukturasini  yaratish  bo„yicha 
chora-tadbirlar to„g„risida»gi qarori fikrimizning yaqqol dalilidir.  
Yuqorida  ko„rsatib  o„tilgan  qonun  va  qonun  osti  hujjatlari  dasturiy  hujjatlar 
bo„lib  ular  iqtisodiyotning  yuqori  rentabelli  sohasi  bo„lmish  turizning  rivojlanishi 
uchun  huquqiy,  tashkiliy,  iqtisodiy  va  moddiy-texnik  chora-tadbirlarni  amalga 
oshirishga yo„naltirilgan  
Turizm  bilish,  rekreatsion,  sport-sog„lomlashtirish,  ko„ngilochar  va  boshqa 
funktsiyalarni  bajaradi.  Hozirgi  vaqtda  u  O„zbekiston  iqtisodiyotida  rivojlangan 
turistik  malakatlarniikiga  qaraganda  unchalik  katta  o„rin  tutmayapti.  Turistik 
faoliyatdan tushgan tushumlar ichki yalpi mahsulotning .... foizini tashkil qiladi. 
Turizm sohasidagi ba‟zi salbiy omillarni engish uzoq vaqt va birinchi navbatda 
davlat tomonidan faol harakatlarni talab etadi. 
Sohasning  hozirgi  holati  O„zbekistonning  potentsial  imkoniyatlariga  javob 
bermaydi. Respublikamiz turistik sanoatni yanada rivojlantirish uchun barcha zarur 
narsalarga  ega:  tabiiy  sharoitlar,  tarixiy-madaniy,  moddiy  va  odam  resurslari. 
Turizm  mamlakatning  bir  qadar  qiyin  iqtisodiy  sharoitdan  chiqishining,  bozor 

---

 
49 
munosabatlarini  rag„batlantirishning,  milliy  iqtisodning  chegaradosh  sohalariga 
ijobiy ta‟sir ko„rsatishning, aholini ish bilan ta‟minlashning, atrof muhitni muhofaza 
qilishning,  tarix  va  madaniyat  yodgorlilarini  muhofaza  qilish  bo„yicha  ishlar 
yaxshilanishining, aholi madaniy va jismoniy darajasini ko„tarishning eng samarali 
usulardan biri bo„lishi mumkin va shunday bo„lishi ham kerak.  
Yuqorida  ko„rsatib  o„tilgan  qonun  hujjatlari  kompleks  va  uzoq  muddatli 
xususiyatga ega. Ularning birinchi galdagi vazifalari quyidagilardan iborat: 

 
turizmni 
umumdavlat 
qo„llab-quvvatlashini  ta‟minlash,  uni 
rivojlantirishga  davlat  va  boshqa  mulkchilik  shaklidagi  korxonalarni,  shuningdek, 
alohida fuqarolarni jalb etish; 

 
tegishli moddiy-texnika bazasining iqtisodiy asoslarini va rivojlangan 
infrastrukturani yaratish; 

 
turistik  sohani  boshqarishni  markazlashtirishdan  xoli  qilish,davlat 
tasarrufidan  chiqarish,  bozor  xo„jalik  yuritishi  asosida  zamonaviy  tuzilmalarni 
yaratish; 

 
turistik  resurslardan,  o„zbek  xalqining  milliy  tarixi  va  madaniyati 
yutuqlaridan  foydalanish  asosida  mamlakat  va  xorijiy  (kirib  keluvchi)  turizmning 
ustuvorligini ta‟minlash; 

 
turistik  xizmat  ko„rsatish  asosiy  formalarining  davlat  standartlarini 
ishlab chiqish; 

 
aholining 
ma‟naviy 
rivojlanishiga, 
uning 
sog„ligi 
mustahkamlanishiga,  fuqarolarda  umuminsoniy  qadriyatlar,  ekologik  madaniyat 
shakllanishiga ko„maklashish. 
O„zbekiston  Respublikasi  turizmni  rivojlantirishning  istiqboldagi  maqsadi  – 
respublikaning 
milliy-madaniy 
tiklanishi, 
milliy 
iqtisodiyotning 
ustuvor 
tarmoqlaridan  biri  sifatida  turizmni  rivojlantirish  borasidagi  ijtimoiy-iqtisodiy  va 
xo„jalik  masalalarini  hal  qilishdir  (bu  tarmoq  BTT  Bosh  assambleyasi  tomonidan 
qabul qilingan Turizm xartiyasi talablariga javob beradigan bo„lishi kerak)  
Turizm  sohasida  turgan  asosiy  vazifa  –  O„zbekistonning  tabiiy  iqlimiy,