Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent

ΔY=ΔE x (1/(1-b))= ΔE x m

Soliqqa tortish hisobga olinmaganda yopiq iqtisodiyot uchun davlat xarajatlari multiplikatori va ishlab chiqarishning muvozanatli hajmini quyidagi tenglamalar sistemasini yechish orqali topish mumkin:

Y=C+I+G

C=a+bY

Bu yerda: Y=C+I+G – yopiq iqtisodiyot uchun asosiy makroiqtisodiy ayniyat;

E=YE

E2=Y2 E1=Y1

ΔE
ΔY E1=Y1

E2=E1+ΔE(ΔG) E1=C1+I1+G1+Xn1
E2=Y2 Y

1. chizma. Davlat xarajatlari oʻzgarishining multiplikativ samarasi

Tenlamalar sistemasini Y uchun yechib quyidagi natijani olamiz:

1

Y = (a+I+G);

1-b

Bu yerda: 1/(1-b) – yopiq iqtisodiyotda soliqqa tortish hisobga olinmagan vaziyatda xarajatlar multiplikatori;

(a+I+G) – avtonom xarajatlar;

b=MPC – isteʼmolga chegaralangan moyillik boʻlib multiplikator miqdorini belgilovchi asosiy omildir.

Soliqqa tortish hisobga olinganda iste’mol funksiyasi oʻzgaradi va C=a+b(1-t)Y koʻrinishni oladi. Bu tenglamani asosiy makroiqtisodiy ayniyatga qoʻyib yechsak, quyidagi natijani olamiz: