O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik instituti

2. Bozordagi talab. Talab qonuni. 

Bozor  -  xaridorlar  va  sotuvchilar  o‘rtasidagi  o‘ziga  xos  munosabatlar 

tizimini  tashkil  etadi.  Bozor  iqtisodiyoti  xolatining  asosiy  tushunchalar  bo‘lgan 

talab va taklif orqali aniqlanadi.  

Bozordagi  talab  –  bozordagi  tovar  yoki  xizmatga  bo‘lgan  insonlarning 

ehtiyojini  bilvosita ko‘rinishidir. Ehtiyoj biror bir narsaga erishish istagini ko‘zda 

tutadi.  

Talab  –  bu  nafaqat  istak,  balki  bozordagi  narx  bo‘yicha  uni  olish 

imkoniyatini  bildiradi.  Talab  –  tovar  yoki  xizmatga  bo‘lgan  to‘lov  qobiliyatli 

ehtiyojdir.  

Talab individual va bozor talabiga bo‘linadi.  

Individual  talab  alohida  shaxsning  talabi,  ularning  jami,  bozor  talabini 

keltirib chiqaradi.  

Bozor  talabini  amaliy  tahlil  qilish,  bashoratlar  uchun  turli  usullardan 

foydalaniladi. Aksariyat hollarda quyidagilardan foydalaniladi.  

Xaridorlardan  olinadigan  so‘rov  yoki  intervyu.  So‘rov  –  xaridorlarning 

xoxish–istaklarini,  ularning  moliyaviy  imkoniyatlarini  aniqlash  imkonini  beradi. 

Biroq  so‘rov  jarayonidagi  ob’ektiv  qiyinchiliklar  tufayli  aniq  mf’lumotlar  olish 

darajasi past.