O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti magistratura bo’limi qo’l yozma huquqida


SPSS ONLINE  yordamida olib borilgan hisoblashlarga ko’ra ekonometrik



Download 2,09 Mb.
Pdf ko'rish
bet63/75
Sana30.12.2021
Hajmi2,09 Mb.
#141499
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   75
Bog'liq
iqtisodiyotni modernizatsiyalash sharoitida korxonalar faoliyatini bank xizmatlari orqali ragbatlantirish

SPSS ONLINE  yordamida olib borilgan hisoblashlarga ko’ra ekonometrik 
modellarning turi va ularning asosiy ko’rsatkichlari 
 
Ekonometrik 
model  turi 
Model ko’rinishi 
Baholash mezonlari 
R
2
 

P-miqdori 
Standart 
xato 
Chiziqli 
y = 7247.41 + 4.99x
1
 + 0.000734x
4
 + 0.42x

0,985  105,51 
6,75E-6 
0,135 
Logarifmik 
y = 51,531 + 3,018 ln x

+ 3,610 ln x
3
 + 3,068 
ln x
5  
0,984 
97,84 
8,58E-6 
0,141 
Giperbolik  
y=99,958
‒193,034/ x
2
‒113,45/ x

‒ 236,181/ x
5
  0,981  86,942 
9.81E-5 
0,148 
Ko’rsatkichli  
y =4,047
033
,
0
2
x
*
04
,
0
3
x
*
034
,
0
5
x
 
0,985 
101,76 
6.95E-6 
0,001 


106 
Ushbu hosil qilingan modellarinig  adekvatligini tekshirish uchun F- Fisher 
mezonidan foydalanamiz. 
Bunda mezonning haqiqiy qiymati  quyidagi formula orqali aniqlanadi
1

2
2
колдик
умумий
хакикий
G
G
F
=

 
 
 
 
 
(6) 
bu yerda, 
(
)

=


=
n
i
i
умумий
n
y
y
G
1
2
2
1
/
)
(
 ;              
 
 
 (7) 
(
)
1
/
)
~
(
1
2
2



=

=
m
n
y
y
G
n
i
i
i
колдик
;           
 
 (8) 
 
 
                    (9) 
i
y
- natijaviy ko’rsatkichning berilgan qatori; 
y
- natijaviy ko’rsatkichning  o’rtacha qiymati; 
y
~
-  natijaviy  ko’rsatkichning  ko’p  omilli  regressiya  tenglamasi  yordamida 
aniqlangan qatori; 
n - to’plam miqdori; 
m - ko’p omilli regressiya tenglamasidagi omillar (parametlar) soni.  
F-  Fisher  mezonining  haqiqiy  qiymati  (F
haqiqiy
)  mezonning  jadvaldagi 
(F
jadval
)  qiymati  bilan  taqqoslanadi  (19-ilova).  Agar  F
haqiqiy
  >  F
jadval 
  dan  katta 
bo’lsa,  u  holda  hosil  qilgan  model  tadqiq  etilayotgan  bog’lanishni  adekvatli 
to’g’ri ifodalaydi. 
Yuqoridagi  (5-jadval)  ko’p  omilli  regressiya  tenglamalarida  (modellar) F- 
Fisher  mezonining  haqiqiy  qiymati  mos  ravishda  F
haqiqiy
=71,07,  F
haqiqiy
=44,06, 
F
haqiqiy
=9,55,  F
haqiqiy
=105,51,  F
haqiqiy
=32,04.  Ammo  erkin  ko’rsatkichi  surat 
bo’yicha (
γ
1
=(m))  
γ
1
=3 hamda maxraj bo’yicha (
γ2=(n-m-1))  γ
2
=10-3-1 ga teng 
bo’lganda,  F-  Fisher  mezonining  jadval  qiymati  (mohiyatlik  darajasi  p=0,95) 
                                           
1
Львовский  Е.Н.  Статистические  методы  построения  эмпирических  формул:  Учеб.  пособие  для  вузов.  –  2-е  изд., 
перераб. и доп. – М., 1988. –70 c.
 


107 
ikkala  model  uchun  F
jadval 
=  5,05.  Demak,  hosil  qilingan  ko’p  omilli  regressiya 
tenglamalaridagi  natijaviy  ko’rsatkich  va  unga  ta’sir  etuvchi  omillarning 
bog’lanishi  adekvatli  hisoblanadi.  Shuningdek,  ko’rib  chiqqan  to’rt  xil 
regressiya tenglamalari ichidan chiziqli ko’rinishi “Yunusobod kommunal sitora 
servis” xususiy  uy-joy mulkdorlari shirkati sof foydasi  ko’rsatkichi  bilan  unga 
ta’sir  etuvchi  asosiy  omillar  o’rtasidagi  bog’lanishni  nisbatan  ahamiyatliroq 
ifodalaydi  hamda  ishlab  chiqilgan  chiziqli  regressiya  modeli  quyidagi 
ko’rinishga ega: 
Y = 7247.41 + 4.99*X
1
 + 0.000734*X
4
 + 0.42*X

Shunday  qilib, “Yunusobod kommunal sitora servis” xususiy uy-joy 
mulkdorlari shirkati sof foydasiga  ta’sir  etuvchi omillar ichidan “aholi jon 
boshiga to’g’ri keluvchi daromad (ming so’m)”, “shirkat kreditorlik qarzdorligi  
(ming so’m)”, “sotilgan mahsulot tannarxi (ming so’m)” kabi omillarning ta’siri 
nisbatan ahamiyatlidir. Ushbu omillarning  natijaviy  ko’rsatkichga  ta’sirini 
quyidagicha izohlash mumkin: 
1.  “Aholi jon boshiga to’g’ri keluvchi daromadi”ning  1  foizga  oshishi 
“Yunusobod kommunal sitora servis” xususiy uy-joy mulkdorlari shirkati sof 
foydasining 0,0037 foizga oshishiga olib keladi; 
2.  “Shirkat kreditorlik qarzdorligi”ning  1  foizga  oshishi  “Yunusobod 
kommunal sitora servis” xususiy uy-joy mulkdorlari shirkati sof foydasining 
5,8387e
-6
 foizga oshishiga olib keladi; 
3.  “Sotilgan mahsulot tannarxi”ning 1 foizga oshishi “Yunusobod kommunal 
sitora servis” xususiy uy-joy mulkdorlari shirkati sof foydasining 0,0047 foizga 
oshishiga olib keladi. 

Download 2,09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   75




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish