O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi toskent davlat iqtisodiyot universiteti

Lusiy  Anney  Seneka  (m.a.3-mil.65  yy.)  qulchilikning  siyosiy  xavfini 

tushundi  va  qullar  bilan  yumshoqroq  munosabatda  bo'lishni  taklif  etdi,  ular  ham 

tabiatan ozod odam ekanligini tan oldilar.  

Shu  davrda  kolonatga,  krepostnoylikka  o'tish  kuchaydi.  Ana  shunday  bir 

paytda  milodning  I  asrida  (2-yarmida)  yangi  diniy  mafkura  -  xristianlik  vujudga 

keldi.  Uning  asosiy  aqidalari  Injilda  keltirilgan.  Bu  muqaddas  kitobda  bir  qancha 

iqtisodiy g'oyalar ham berilgan. Oddiy xo'jalik faoliyati (mehnat) zarur va ulug' ish 

deb qaraladi. Dastlab og'ir qullar haq-huquqini himoya qilgan bu din, bu ahvoldan 

qutulish  yo'li  yuqoridan,  xudodan  deb  bilgan.  O'sha  davrda  bu  dinning  boshqa 

dinlardan  afzalligi  shu  bo'ldiki,  xalqlar  o'rtasidagi  etnik  va  sosial  tafovutlar  inkor 

etildi,  din  oldida  hamma  barobar  deb  e'lon  qilindi.  Keyinchalik  bu  din  boshqa 

toifalar  orasida  ham  tarqaldi.  Dastlab  xristianlik  mulki  umumiy  bo'lib, 

ekspluatasiya  inkor  etilgan,  odatda  sadaka  hisobiga  kun  ko'rilgan.  Birinchi 

xristianlar ta'qib  ostiga olingan, ammo  325  yili  Nikey  Soborida  xristianlikka  Rim 

imperiyasining  davlat  dini  maqomi  berildi,  oqibatda  quldorlik  va  bo'lajak  feodal 

jamiyatining mafkurasiga aylandi.  

Milodiy  yilning  boshida  ilk  xristianlikning  iqtisodiy  g'oyalari  Avreliy