Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

Bugungi kundagi tashkiliy dizayn bilan bog’liq muammolar. 

Menejerlar  ishchilarni  samaraliroq  ishlashga  undaydigan  turli  organizatsion 

dizaynni  qo’llashga  harakat  qilganlari  sari  ularning  oldida  turli  muammolar  paydo 

bo’la boshlaydi. 

Ishchilarni  o’zaro  bog’liqlikda  ushlash.  Ko’pchilik  organizatsion  dizayn 

konsepsepsiyalari  yigirmanchi  asrda  ishlab  chiqilgan  bo’lib,  bu  paytda  ishchilar  o’z 

vazifasini  ish  beruvchi  belgilagan  joyda,  menejerning  nazorati  ostida  bajarardilar, 

vazifalar  ham  odatda  bir  xil  edi,  ishchilarning  asosiy  qismi  to’liq  va  noma’lum 

muddatga  band  qilingan  edi.  Ammo  bugungi  kunda  ko’plab  kompaniyalarda  bu 

holatni  kuzatmaysiz.  Masalan,  IBM  ning  ba’zi  joylarida  faqatgina  menejerlarning 

                                                 

23

 Robbins Stephen P.Management / Stephen P. Robbins, Mary Coulter. — 11th ed. R5647 2012 . 297-bet. 

---

439 

 

muntazam ish o’rinlari bor. Qolgan barcha ishchilar yoki masofadan turib ishlashadi 

yoki  o’zlariga  belgilangan  vaqtda  bir  stoldan  foydalanishadi.Sabre  Holdings 

kompaniyasida  esa,  jamoalar  o’zlarining  ish  joylari  yaqinidan  joy  olishadi  va 

ishchilar ishga kelganlarida o’zlari uchun joy topib olishadi. 

Yuqoridagi  misol  shundan  dalolat  bermoqdaki,  menejerlar  uchun  asosiy 

muammo  bu  ishchilar  uchun  o’zgaruvchan  ish  vaqtlarini  taklif  qilish  va  shunga 

qaramasdan  ularni  o’zaro  bog’liqlikda  ushlashdir.  Mobayl  kompyuterlar  va 

kommunikatsion  texnologiyalar  menejerlarga  o’zaro  bog’lanish  va  yanada 

samaraliroq  ishlash  imkoniyatini  bermoqda.  Masalan,  mobayl  qurilmalarda  e-mail, 

kalendar  va  kontaktlar  borki,  ulardan  foydalanuvchi  har  qanday  joyda  foydalanishi 

mumkin.  Bu  qurilmalardan  hattoki  kompaniyalarning  ichki  tarmog’iga  ham  ulanish 

mumkin.  Ishchilar  veb-kameralar  orqali  videokonferentsiyalar  ham  uyushtirishlari 

mumkin.  Ko’pchilik  kompaniyalar  ishchilarga  asosiy  “kalitlar”ni  berib 

qo’ymoqdalarki,  bular  orqali  ishchilar  internet  orqali  korporativ  tarmoqqa  kirishlari 

mumkin. Mobil telefonlar tarmoq va korporativ Wi-Fi orqali o’zaro bog’lanmoqdalar. 

Ishni  har  qanday  joyda,  har  qanday  vaqtda  olib  borishdagi  asosiy  muammo  bu 

xavfsizlik  masalasidir.Kompaniyalar  o’zlarining  muhim  ma’lumotlarini  himoya  qila 

olishlari  kerak.  Yaxshiki,  dasturlar  xavfsizlik  muammolarini  sezilarli  ravishda 

kamaytirdi. Sug’urta hizmatini ko’rsatuvchilar ham  endilikda o’zlarining masofadan 

turib  ishlovchi  ishchilariga  ma’lumotlarni  onlayn  tarzda  etkazmoqdalar.  Masalan, 

Health  Net  Inc.  kompaniyasi  o’zining  menejerlariga  istalgan  joydan  turib 

mijozlarning  ma’lumotlariga  kira  olishlari  uchun  BlackBerry  telefonlarini  taqdim 

qildi.Bir texnologik kompaniya direktorining ta’kidlashiga ko’ra, “kompaniyalar endi 

o’zlarining ishchilari bilan osonroq bog’lanish uchun yangi ilovalar ustida ishlashlari 

kerak”.