Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

 

Ish boshqarish jarayonidagi hozirgi muammolar 

 

Boshqaruv  jarayoni  deganda  turli  hil  takrorlanuvchi  cikllarning  majmuasi  va 

o‘zaro  ta’siri  tushuniladi,  ya’ni  malakali,  funkcional  mutaxassis  va  operasion  – 

texnologik  ko‘rinishdagi  mehnat  taqsimoti  asosida  boshqaruvchi  apparat  xodimlari 

tomonidan bajariladigan masala, operasiya elementlardir. 

Eng 

yaxshi 

muvvafaqiyata 

erishish 

amaliyotlari. 

Walt Disney komaniyasi dunyodagi eng katta 

ko'ngilochar  va  mediya  kompaniyalardan  biri 

hisoblanadi va eng uzoq muvvafaqiyat qayd etgan. 

Bob  Iger  2005  yil  rahbar  etib  tayinlangandan 

keyin,  analitiklar  takidlashicha  Disney  brendi 

eskirgandir.  Bozorda  odamlar  kutgandan  pas 

sifatli  Disney  mahsulotlari  ko'payib  ketti.  Iger 

qaror  qildiku  Disneyni  farq  qiluvchi  omil  sifatida 

ishga  tuwurishga  qaror  qildi.  Disney  farqi  nima? 

Bu  yuqori  darajadagi.  Bu  yuqori  darajadagi  ijodiy  sifat,  aniq  bir  tizimda  bozor  va 

platformalarni yuqori darajaga yetqazish. Endi kompaniyaning mahsulot sifatiga katta 

etibor berilgani uning ro'yxatdagi birinchi o'rindagi eng kerakli mahsulotga aylantirdi 

Clevealndagi  kliniki  dunyodagi  eng  mashxur  sifatli  sog'liqni  saqlash  muassasi 

hisoblanadi  yurakni  davolash  dasturi  bilan  dunyodagi  bemorlarni  jalb  qiladi.  Lekin 

biz uni iqtisodiy jihatdan samarali model ekanani anglamaymiz. Bu narsa esa yanada 

samarali  va  foydali  bolishga  hizmat  qiladi,  hamda  boshqa  sog'liqni  saqlash 

tashkilotlar uchun namuna bo'lib xizmat qiladi. 

Bu  turdagi  turli  xil  tashkilotlarning  masalan,  sog'liqni  saqlash,  ta'lim  va 

moliyaviy  xizmatlar  boshqaruvchilar  o'zi  uchun  yangi  narsani  ochishti,  ishlab 

chiqarishda  allaqachon  taqqoslash  amaliyoti  afzaliklarini  tan  olishgan,  bu  uslubni 

ustunlik  tomoni  shundaki,  ular  boshqa  raqobatchilaridan  afzal  tomonini  topishga 

yordam beradi, bu esa ishlab chiqarishning o'sishiga olib keladi. Qiyosiy o'lchash va 

taqqoslash  mukkamalikni  standartlarini  turli  mezonlarini  aniqlashi  kerak.  Masalan, 

---

311 

 

Amerika  Tibbiy  assotsiyatsiyasi  100  dan  ortiq  tibbiyot  uchun  rivojlantirish 

mezonlarini  yaratgan.  Nissan  bosh  direktori,  Karlos  Ghosn  sotib  olish,  tashish  va 

Logistika Walmart operatsiyalarini yaratdi. Eng asosiysi, benchmarking boshqalardan 

o'rganishdan  iboratdir.  Tashkiliy  faoliyatning  nazorat  qilish  va  o'lchash  bir  vositasi 

sifatida,  qiyosiy  baholash  (benchmarking)  muayyan  ishlab  chiqarish  kamchiklar  va 

takomillashtirish salohiyati hududlarini aniqlashga yordam beradi. Biroq, eng yahshi 

amaliyotlar faqat tashkilot tashqarisadi emas.

2

 

Ba'zan  eng  zo'r  amalayot  tashkilot  ichida  bo'lishi  ham  mumkin  va 

o'rtoqlashishimisz kerak. Ish faoliyatini yahshilash g'oyalarini topish ichun unumdor 

maydonlarni  15  chi  bobda  muhokama  qilamiz.  Tadqiqotlar  ko'rsatadiki,  eng  zo'r 

amaliyot  tashkilotda  allaqachon  ishlayotgan  amaliyotdir,  lekin  ular  odatda  qanday 

ketayotgani  noaniq  va  sezilmaydi.  Bugungi  sharoitda,  oliy  ishlash  darajasini  tashkil 

qilishni  hohlagan  tashkilotlar  bunday  holatlarga  ko'z  yuma  olmaydi.  Masalan, 

Ameren,  elektrostansiyasilari  rahbarlari  ichki  solishtirish  usulidan  foydalanadi  bu 

narsa  ishlab  chiqarish  kamchaliklarini  va  imkoniyatlarini  aniqlashga  yordam  beradi. 

Ichki taqqoslash uslubi quyida batafsil korsatilgan.