va kommunikatsiya mahoratlari va Qo’shma shtatlar chindan ham qat’iy matematika
va tabiiy-ilmiy ta’limda oladigan yetarli miqdordagi talabalarga ega emas. Kelajak
uchun bunday rejalarni amalga oshirmaydigan tashkilotlar xilma xil yoki unday
bo’lmagan, chuqur bilimga ega kadrlarni o’zlari harakat qilib topishlari mumkin. Va
nihoyat aholining qarishi tashkilotlar oldida turgan faqat yoshga doir muammo emas.
Xersning 50 million avlodining ayrimlari ishni va oilaviy majburiyatlarni
sohtalashtirishadi. Ana endi Y avlodi a’zolarining 76 millionga yaqin kishisi ishchi
kuchi bo’lishga tayyor yoki bo’lmoqchi. Ishchi kuchi dunyosidagi ular o’sishgan,
bunda ko’plab har xil narsalarni sinash imkoniyatiga ega bo’lishgan. GenY xodimlari
ish o’rinlariga o’zlarining xususiy g’oyalarini va yondashishlarini olib kelishadi.
Menejerlar bu xodimlarga yoshiga qaramay ish bilan ta’minlashga kafolat
berishlari kerak, shuningdek, adolatli munosabatda bo’lishlari va qimmatbaho
aktivlar egasi sifatida muomala qilishlari lozim. Tashkilotning yoshga oid guruhlarini
samarali boshqarish ularning bir-birlari bilan samarali ishlashlariga, bir birlariga
o’rgatishlariga va xilma xil nuqtai nazar, tajribadan foydalanib, har biri takliflarini
kuchining yarmini tashkil qiladi. Gender xilma xilligi masalalari tashkilotlarda hali
ham yetarlicha tarqalgan. Erkaklar mehnatiga to’lovning farqini oling. Ayollarga
o’zaro nisbatda erkaklarning o’rtacha haftalik ish haqi 80,2 raqamini tashkil qilishi
haqida eng oxirgi axborot mavjud. O’rtacha yillik davomaddagi munosabat 77,1 ni
509
tashkil etadi. Kar’yeraning boshlanishi va tarqqiyotni boshqa masalalar qamrab oladi.
Hozirgi talabalarning 57 foizini ayollar tashkil qilsada, ayollar ham erkaklardek
kollejni tugatib, ilmiy unvonga ega bo’lishsada, ish o’rinlarida ko’tarilishda
nomutanosiblik mavjud. Erkaklar ayollarga qaraganda, o’z kar’yeralarini eng yuqori
darajada boshlashlarini katalizator bilan o’tkazilgan tadqiqotlar orqali aniqlanadi.
Erkaklarning bunday nisbati orqada qolgan bo’lsada, ayollar hamma vaqt ham o’z
hissalarni chiqara olishmayapti. Erkaklar mansab pillapoyasi bo’ylab uzoqga,
balandga harakat qilishadi. Nihoyat ayollar, shuningdek erkaklar ish joylarida nima
bilan band bo’lishlari to’g’risida noto’g’ri tasavvur, hatto ishonch va qo’llab-
quvvatlanmaydigan fikr hali ham mavjud. G’amxo’rlik qilish uchun Gender xilma
xilligi nima uchun muhim ahamiyatga ega ekanligini siz tushunishingiz mumkin.
Shunday qilib, ish joylarida erkaklar va ayollar o’rtasidagi xillik haqida bizz
nimalarni bilamiz? Birinchi navbatda, ayrim jihatlar, agar shunaqa jihatlar bo’sa,
ayollar va erkaklar orasidagi muhim xilma xillik mehnat unumdorligiga ta’sir etishi
mavjud emas. Erkaklar va ayollar orasida muammolarni yechish layoqati, analitik
mahorat, raqobatbardoshlik, sabab, kelishuvchanlik yoki ta’lim olishga qobiliyat
bo’yicha muhim farqlar yo’q.
Psixologik tadqiqotlar unchalik ko’p ahamiyatga ega bo’lmagan quyidagi
farqlarni ko’rsatadi: ayollarda ko’proq yoqimli bo’lish, hokimiyatga munosib bo’lish
an’anasi mavjud, bunday holatda erkaklarda tajavuzkorlik va muvaffaqiyatni kutish
ehtimoli ko’proq. Erkaklar va ayollar orasidagi xilma xillikni biz boshqa sohalarda
ham ko’ramiz, ya’ni ish jadvali afzalligida, ayniqsa, xodimning maktabgacha
yoshidahi bolalari bo’lsa. Bunday xodimlarga oila majburiyatlari taqsimlanadi,
ishlaydigan onalarning ishda to’liq bo’lmagan ish kuni, moslashtirilgan ish jadvalini
va tele-ishlarni afzal bilishlari ehtimoli ko’proq. Ular, shuningdek, ish va shaxsiu
hayot rag’batlantiriladigan ish o’rinlarini afzal bilishadi.
Bir muammo katta qiziqish uyg’otadi. Chunki u jins munosabati bilan bog’liq.
Menejer sifatida erkaklar va ayollar teng darajada vakolatli hsioblanishadimi?
Tadqiqotlar darajasi shuni ko’rsatadiki, “yaxshi menejer” haligacha ustunlik
darajasida qabul qilinadi. Ammo haqiqat quyidagicha: ayollar odatda, ko’p
foydalanishadi. Chunki ularda odamlarda dalil keltirish va ularni jalb etish uchun
liderlik uslubi diapazoni ko’proq samarali sanaladi.
33
Do'stlaringiz bilan baham: 
