Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi toshkent kimyo-texnologiya instituti

Makaron mahsulotlarini qalbakilashtirish. Assortiment koʻrsatkichlarini mahsulotlarning tashqi koʻrinishiga (shakli, rangiga) qarab identifikatsiyalash juda oson boʻlganligidan, ularni qalbakilashtirish esa behudaligidan, chunki bu ish jiddiy foyda yoki raqobatda ustunlik bermasligidan, assortimentni qalbakilashtirish deyarli uchramaydi.
Kvalimetrik qalbakilashtirish koʻpincha ancha qimmat turadigan makaron unini non uniga yoki oliy navli unni 1-navli unga qisman yo boʻlmasa butunlay almashtirish yoʻli bilan amalga oshiriladi.
Bundan tashqari, natural qoʻshimchalar (tuxum, sut, tomat pastasi, shpinat va boshqalar) qoʻshilgan makaron mahsulotlarini ushbu qoʻshimchalarni mahsulotga kerakli rang beradigan sintetik oziq-ovqat qoʻshimchalari bilan almashtirish yoʻli bilan kvalimetrik qalbakilashtirish mumkin. Bunda mahsulotlarning oziq-ovqat sifatidagi qimmati ancha yomonlashadi, biroq ularning tannarxi ancha pasayadi, bu esa qalbakilashtirishni foydali qiladi.
Yuqorida eslatib oʻtilgan identifikatsiyalash belgilari boʻyicha mahsulotni koʻzdan kechirish qalbakilashtirishni aniqlash usullari boʻlib xizmat qiladi. Oliy navli makaron unidan tayyorlangan makaron mahsulotlari sarg’imtir-oq rangda, mahsulotning singan joyi shishasimon koʻrinishda boʻladi, non unidan tayyorlangan makaron mahsuloti esa toza oq rangda, singan joyida unli konsistensiyaga ega boʻladi. Bu usulga qoʻshimcha oʻlaroq, sinash uchun makaronni qaynatib koʻrish mumkin. Non unidan, ayniqsa shishasimonligi past boʻlgan undan tayyorlangan mahsulot qaynatilganida u juda shishib ketadi, makaron donalari bir-biriga yopishib qoladi, makaron qaynatilgan suv juda loyqa boʻlib, suvga un zarralari aralashgan boʻladi.
Unning navi sohtalashtirilganligini aniqlash uchun rangni aniqlash ishonchli belgi boʻlmaydi, chunki un oqartirilgan boʻlishi mumkin. Bundan koʻra ishonchliroq natijalarga un tarkibidagi kulni va/yoki kletchatkani aniqlash yoʻli bilan erishish mumkin.
Makaron mahsulotlarining miqdorini qalbakilashtirish mahsulotni qadoqlayotganda kam solish yoki qadoqlash yoxud xaridorga berish vaqtida mahsulot parchalarini va ushoqlarini solish tarzida amalga oshiriladi.