O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi

 = H
к
: D
у
yoki
K
с
 = H
c
 : S
max
 
Bu erda: 
K
с
– smenalik koeffitsienti; 

---

53 
H
к
– kun davomida haqiqatda ishlangan dastgoh (ma-
shina)/soatlar; 
D
у
– dastgoh (mashina)larning umumiy soni; 
H
c
– bir smenada haqiqatda ishlangan dastgoh 
(mashina)/soatlar soni; 
S
max
– bir smenada maksimal ishlanishi mumkin
bo’lgan dastgoh (mashina)/soatlar soni; 
Asosiy ishlab chiqarish fondlarining eskirish koeffitsien-ti yangidan 
yaratilgan mahsulotga o’tkazilishi natijasida ular iste’mol qiymatining kamayishi 
(yo’qotilishi)ni tavsiflaydi va u quyidagicha aniqlanadi: 
K
э
 = (A
арен
 : F
ичфб
) x 100% 
Bu erda: 
K
э
– eskirish koeffitsienti; 
A
арен
– foydalanishda bo’lgan davr mobaynida asosiy 
ishlab chiqarish fondlarining
qayta tiklanishiga hisoblangan amortiza- 
tsiya ajratmalarining summasi; 
F
ичфб
– asosiy ishlab chiqarish fondlarining boshlan- 
g’ich qiymati. 
Asosiy ishlab chiqarish fondlarining yangilanish koeffi-tsienti XYuS 
investitsion talabini qondirishning intensivligi-ni ifodalaydi va u quyidagicha 
hisoblanadi: 
K
я
 = (Q
аичф
: Q
баич
) x 100% 
Bu erda
: K
я
– yangilanish koeffitsienti; 
Q
аичф
– yil davomida kiritilgan asosiy ishlab 
chiqarish fondlarining qiymati; 
Q
баич
– barcha asosiy ishlab chiqarish fondlarining 
yil oxiridagi qiymati. 

---

54 
Asosiy ishlab chiqarish fondlarining chiqish koeffitsienti esa eskirgan ishlab 
chiqarish apparatining foydalanish (eksplua-tatsiya qilish)dan chiqib ketish 
dinamikasini ifodalaydi va u quyidagicha aniqlanadi: