OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA OʻRTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI SIRTQI FAKULTETI
“Moliyaviy tahlil ”
NAZORAT ISHI Mavzu: Kredit taminlanganligi tahlili. Bajardi: BI-57-2 guruh talabasi Qosimov Bohodir Tekshirdi: ____________________ TOSHKENT-2022 Mavzu: Kredit taminlanganligi tahlili. Reja: Kreditlashtirishni hujjatlashtirish va rasmiylashtirish, kredit shartnomasi shartlarini ko‘rib chiqish va tuzish.
Kredit taminlanganligi tahlili.
Kreditlash asosan bir necha bosqichdan iborat bo'lib ular quyidagilardan tashkil topgan:
Tayyorlov.
Kredit loyihasini ko‘rib chiqish.
Kredit hujjatlari ni rasmiylashtirish.
Kreditdan foydalanish bosqichi.
Keyingi nazorat va boshqalar.
Har bir davlat. har bir bankning o‘z kredit berish jarayoni va bosqichlari turlichadir.
Kredit to' plamini tashkil qilish va uni tahlil qilish jarayoni quyidagi bosqichlarga bo'linadi:
1. Kredit olish uchun berilgan buyurtmanomani ko'rib chiqish.
2. Kredit oluvchining kredit qobiliyathii va qarz berish bilan bog'liq xatami baholash.
3. Kredit foizini belgilash.
4. Kredit shartnom asini tuzish.
Kredit shartnom asida quyidagilar o‘z aksini topadi:
- kredit maqsadi va summasi;
- majburiyatni ta'm inlash shakli, foiz stavkasi, to ‘lov shakli;
- tom onlarning huquqlari;
- guvohnomalar hisob - kitoblar ro'yxati;
- bankning nazorat o'tkazishi va boshqalar.
O'zbekiston tijorat banklari o'z faoliyatlari davomida qator muammnolarga duch keladilar, ularni hal qilish esa iqtisodiyotimizning kelajakdagi taraqqiyoti uchun m uhim hayotiy masaladir. Bu m uam m oni birinchi navbatda, ko'pchilik bank mijozlarining qoniqarsiz moliyaviy ahvoli keltirib chiqaradi. Sir emaski, qachonlardir o'z bank tizimlarini isloh kilgan m am lakatlam ing qariyb barchasi u yoki bu darajada shu m uam m oni hal qilish zam rati bilan to'qnashganlar. Kreditga qobillik - bu xo'jalik subyektlari tom onidan kreditlami o'z vaqtida va to'laligicha qaytadan olish qobiliyati hamda moliyaviy ahvoliga beriladigan bahodir. Q arzdorni kredit olish qobiliyatini baholashga quyidagilar sabab bo'lishi mumkin:
- iqtisodiyot bug'inlari subyektlarini davlat tasam ifidan chiqishi va xususiy lashtirilishi;
- davlat qarm og'ida bo'lm agan turli mulkdagi korxonalam ing shakllanishi va rivojlanishi; -korxonalaming moliyaviy barqarorligini to'liq aksettirmaydigan mablag'larini ular ixtiyorida to'planib qolishi (korxona ixtiyorida begona shaxslarning pul mablag'larini to'planib qolishi);
- bank tizimini to'liq xo'jalik hisobiga o'tishi va bank barqarorligini tiklash uchun bank risklarini pasaytirish; Mijozni kreditga qobilligi tahlil qilish jarayonida bank 2 ta masaktii hal etishi kerak.
1. Mijozni o 'z majburiyatilarini o 'z m uddatida bajara olish qobiliyati;
2. Mijozni o 'z majburiyatlarini bajarishga tayyorligi (xoxishi).
Birinchi savolga javob mijozni moliyaviy xo'jalik faoliyatini tahlil qilish jarayonida olishsa, ikkinchi savolga javob bank xodimini kredit oluvchi mijoz bilan bo'ladigan ogzaki intervagosi orqali olinadi.
Mijoz kredit olish qobiliyati uni kelajak davrga bo'lgan to'lov qobiliyatini istiqbolini belgilab beradi.
Kreditga baholash xo'jalik subyektlarini balans va foyda zararlar to'g'risidagi hisobotlashga asosan amalga olishadi. Bundan tashqari, kreditga qobillikni aniqlash davrida zaruriy hollarda statistik, analitik va boshqa ma'Iumotlardan shuningdek istiqbol ma'lumotlaridan ham foydalaniladi.
Moliyaviy koeffitsiyentlar quyidagicha aniqlanadi.
Balansning qoplash koeffitsiyenti qisqa muddatli tarzdagi likvid mablag'lami qisqa muddatli majburiyatlarga nisbatan tarzida hisoblanadi. U quyidagi taitibda aniqlanadi.