O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti Normurod Murodov fors tili

76- tamrin.Quyidagi gaplarni tarjima qiling.

این ماضی است یا مضارع؟ بُن مضارع " دادن " چی میشود؟ فارسی چند مُصوت دارند؟ آیا در فارسی یک واژه میتواند با مصوت شروع شود؟ این مفرد است، جمعش چه میشود؟ خواهش میکنم فعل " دیدن" را در مضارع اخباری صرف بُکُنید؟ فعل مرکب یعنی چی؟ این پاراگراف چند جمله دارد؟ خوردن فعل متعدی است؟

Son (davomi)
Fors tilida yuzliklar صد sad so‘zidan oldin birlik sonlarni keltirish bilan yasaladi. Faqat uch yuz va besh yuzlarda o‘zakda o‘zgarish bo‘ladi. Ikki yuz esa qadimgi asos دویست do‘vist asosida yasaladi.

صد ۱۰۰	sad	– yuz	هفتصد ۷۰۰	haftsad	– etti yuz
دویست ۲۰۰	devist	– ikki yuz	هشتصد ۸۰۰	haštsad	– sakkiz yuz
سیصد ۳۰۰	sisad	– uch yuz	نهصد ۹۰۰	nohsad	– to‘qqiz yuz
چها صد۴۰۰	čārsad	– to‘rt yuz	هزار۱۰۰۰	hezār	– ming
پانصد ۵۰۰	pānsad	–besh yuz	میلیون۱۰۰۰۰۰۰	milyun	– million
ششصد ٦۰۰	šešsad	– oiti yuz	١٠٠٠٠٠٠٠٠٠ میلیارد	milyārd	– milliard

Yuqorida biz faol qo‘llanadigan sonlarni keltirdik. Oxirida keltirilgan sonlar ba’zan hazor, melyun, melyord tarzida ham talaffuz etiladi. Bu sonlarga یک  yek –bir soni ham qo‘shilib ishlatilishi mumkin. Fors tilida ba’zan hind tilidan o‘zlashtirilgan لک lak – yuz ming va کرور korur – besh yuz ming sonlari ham uchraydi. Murakkab sonlar و o – va teng bog‘lovchisi orqali o‘zaro bog‘lanadi.

هزار و سیصد و هفتاد و شش hezār-o sisad-o haftād-o šeš – bir ming uch yuz yetmish olti.
77- tamrin. Quyidagi sonlarni yozing va o‘qing.

۳۴۹ ، ۴۲۵ ، ۷۸، ۵۶ ، ۳۱۷ ، ۱۷ ، ۱۹۹ ، ۲۰۰۵ ، ۲۳۴ ، ۶۵۷ ، ۳۲۲ ، ۹۸۳ ، ۸۴۸ ، ۱۷۸۷ ، ۲۰۰۱ ، ۱۹۱۷ ، ۱۹۴۱ ، ۱۱۶۸ ، ۲۰۰۰ ، ۱۹۹۸ ، ۷۰۰ ، ۳۰۰ ، ۹۰۰ ، ۴۰۰ ، ۷۰۰ ، ۲۰۰ ، ۱۰۰۰ ، ۱۲۳۴ ، ۱۰۰۰۰۰۰ ، ۱۰۰۰۰۰۰۰۰۰ .

Eron taqvimi

Hozir Eronda yil hisobi uchun uch xil taqvim qo‘llanilmoqda: هجری سمشی hejri-ye šamsi, هجری قمری hejri-ye γamari, va yevropa taqvimi میلادی milodiy.

Hijrat so‘zi ko‘chish, ko‘chib o‘tish ma’nolarini anglatadi. Milod tug‘ilish (Iso payg‘ambarning tug‘ilishidan hisoblanadi) ma’nosini bildiradi. Milodiy 622- yil 16- iyulda payg‘ambarimiz Muhammad (s.a.v.) Makka shahridan Madina shahriga ko‘chib o‘tadilar. Hijriy yil hisobi aynan shu kundan boshlangan. Hijriy-shamsiy, milodiy taqvim bilan yil-kunlari bir xil, shuning uchun milodiydan 621(1yanvardan – 20 martgacha, 622) yilni kamaytirish bilan hijriy-shamsiy yili keltirib chiqariladi.