O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi termiz davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti geografiya ta‘lim yo‘nalishi 3-kurs g419-guruh talabasi

7


-Rasm Fedchenko muzligi xaritasi va muzlikdagi metriologik stansiya.
24
III.GLOBAL IQLIM O‘ZGARISHINING O‘RTA OSIYO MUZLIKLARIGA TA‘SIRI.
Tyan-Shan muzliklarining erishi Markaziy Osiyoda suv tanqisligi bilan tahdid qilmoqda. Ammo bu uzoq muddatda, deydi avstriyalik geologiya professori. Deutsche Welle nashriga bergan intervyusida u yanada dolzarb masalalar haqida gapirdi.Vena universitetining geologiya professori Hermann Xausler Alp tog'lari, Shvetsiya Laplandiyasi va Qirg'iziston Tyan-Shanidagi muzliklarning erishi xavfini o'rganish bo'yicha Yevropa Ittifoqi tomonidan homiylik qilingan loyihaga rahbarlik qilmoqda.Markaziy Osiyo tog‘larida muzliklarning erishi xavfi uzoq muddatda bu mintaqada ichimlik suvi miqdori keskin kamayishi mumkinligi bilan cheklanmaydi, deydi hozir Qirg‘izistonda ekspeditsiya olib borayotgan olim. Deutsche Welle nashriga bergan intervyusida u muzliklarning erishi natijasida yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan boshqa, dolzarbroq muammolar haqida gapirdi.Deutsche Welle: Xuddi shu tadqiqot loyihasi doirasida siz Alp tog'lari, Laplandiya va Tyan-Shan muzliklarini o'rganishingiz qanday va nima uchun sodir bo'ldi? Ularni nima birlashtiradi?Hermann Heusler: Bu erda hammasi muvaffaqiyatli tarzda mos tushdi: Yevropa Ittifoqi bizga Yevropa qit'asidagi global iqlim o'zgarishi oqibatlarini o'rganish uchun grant ajratdi. Biz "Yevropa" tushunchasiga imkon qadar kengroq yondashishga qaror qildik va diqqatimizni o'zimiz sevadigan Tyan-Shan tog'lariga qaratishni taklif qildik. Alp tog'lari va Shvetsiya muzliklari yaxshi o'rganilgan, ammo biz Qirg'iziston tog'lari haqida juda kam ma'lumotga egamiz. Ayni paytda, bu erda yana ko'plab muzliklar mavjud. Keling, Yevropa maʼlumotlari asosida ishlab chiqilgan global iqlim oʻzgarishi modellarining Markaziy Osiyodagi muzliklarga proyeksiyasi qanday natija berishini koʻramiz. Ushbu modellar yordamida biz o'tmishdagi ikkala voqeani, ya'ni muzliklarning nima uchun erishini tushuntirishga va bu muzliklarning 25

kelajakdagi rivojlanishini bashorat qilishga umid qilamiz.