O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti biologiya kafedrasi

Ildiz shishlari - kuchli yo’g’onlashgan qo’shimcha ildizlarga aytiladi (georgin ildizi). 
Ildiz  mevalar  –  ko’proq  ikki  yillik  o’simliklarga  xos  bo’lib,  ildizida  ko’p  miqdorda  oziq 
moddalarini to’plashi bilan boshqa ildizlardan farq qiladi. Ularning morfologik kelib chiqishi ancha 
murakkab bo’lib, shakllanishda ham ildiz, ham poya qatnashadi. Masalan: sabzining ildiz mevasini 
hosil bo’lishida ildiz va gipokotel qatnashadi. Lavlagi faqat ildizdan iborat. Rediska hosil bo’lishida 
gipokotil  qatnashadi,  sholg’omning  ildizi  faqat  pastki  qismida  bo’ladi.    Bu  ildiz  mevalar  orasida 
ko’pgina oraliq shakllarni uchratish mumkin.  
Ko’pchilik  ozuqabop  madaniy  o’simliklarning  ildiz  mevalari  ko’pchilik  tanlov  natijasida  kelib 
chiqqan.  Ildiz  mevalarda  oziq  moddalar  to’plovchi  parenxima  kuchli  rivojlanib  sklerinxima 
yo’qolib ketgan. Sabzi va petrushka ildiz mevalarida parenximalar ko’proq lub qismida rivojlangan 
bo’lsa,  sholg’om  va  boshqa  karamdoshlar  ildiz  mevalarida  yog’ochlik  qismida  ya’ni  markazi 
silindrda  rivojlangan.  
Havo ildizlar – orxidlar, aroidlar, bromelievlar mansub tropik epifitlarda uchraydilar.  
Epifitlar daraxtlarda parazitlik qilmaydilar faqat yorug’likka intilish uchun ulardan tirgovich sifatida 
foydalanadilar. Bu ildizlar havoda osilib turib yomg’ir va shudring suvlarini shimishga moslashgan. 
Havo  ildizining  tashqi  tomonida  egzodermaning  ustki  qismida  o’ziga  xos  to’qima  velomen  (lot. 
velamen  –  qoplovchi)  hosil  bo’ladi.  Velomen  havodagi  namni  osmotik  yo’l  bilan  emas,  balki 
kapellyar  yo’li  bilan  shimadi  va  ekzodermaning  o’tkazuvchi  hujayralari  orqali  ichkarida  yotgan 
to’qimalarga o’tkazadi.