O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi t. U. Umarov

 
Tayyorlash operatsiyalari. 
 
Texnologik  jarayonni  tayyorlov  operatsiyalariga  prutok  va  simlarni 
to‘g‘rilash,  zagotovkalarni  qirqib  olish,  bolg‘alash,  qoliplash,  zagatovkalarni 
presslash va reduksiyalash, payvandlashga tayyorlash, zagotovkalarni payvandlash 
va kavsharlash, zagotovkalarni kuydirish va hakozolar kiradi. 
Prokatni  to‘g‘rilash, 
kerakli  o‘lchamdagi  zagotovkani  kesib  olish  bilan 
birga  bo‘lib  ayrim  paytlari  uni  to‘g‘rilash  kerak  bo‘ladi.  To‘g‘rilash  natijasida 
zagotovkadan  keyingi  mexanik  ishlov  berishga  qoldirilgan  qo‘yim  kamayadi, 
kesuvchi 
va 
revolverlik 
stanoklari 
va 
avtomatlarining 
mahkamlovchi 
mexanizmlari,  hamda  patronlarining  sinishi  kamayadi.  Prutoklar  to‘g‘rilash  – 
kalibrlash  stanoklarida  (to‘g‘rilash  aniqligi  0,5-0,9  mm/m),  o‘ramlarda 
keltiriladigan prutok va simlar to‘g‘rilash – kesish stanoklarida (to‘g‘rilash aniqligi 
0,7-0,7  mm/m),  uzunligi  2-metrgacha  bo‘lgan  prutok  va  zagotovkalar  presslarda, 
uzunligi  200  mm  gacha  bo‘lgan  yumaloq  zagotovkalar,  dumalatish  stanoklarida 
yassi plashkalar (to‘g‘rilash aniqligi 0,05-0,1 mm/m) bilan to‘g‘rilanadi.