O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi surxondaryo viloyati kasbiy ta`limni rivojlantirish va muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasi termiz davlat universiteti huzuridagi jarqo`RG`on biznes va yengil sanoat texnikumi

2-Bob.Zamonaviy brauzerlar va ularing imkoniyatlari.
2.1.Foydalanuvchilar tanlovi.
Dunyodagi eng mashhur brauzerlar orasida birinchilik Google Chrome'ga nasib etdi. Bu haqida Neowin.net portalida xabar berildi. NetMarketShare va StatCounter tadqiqot firmalari hisobotlariga ko‘ra, Google brauzeri ulushi bir yilda 10,84 foizga o‘sgan. 2016 yilning iyulida uning ulushi 48,56 foizni tashkil qilgan bo‘lsa, 2017 yilning iyunida esa 59,49 foizgacha ortgan. Internet Explorer brauzeri avvalgidek, ikkinchi o‘rinni egalladi. Shunday bo‘lsa-da, u o‘z mavqeini ancha boy bergan. Uning ulushi 14,81 foizga kamaygan. 2017 yilning iyunida u bozorning uchdan bir qismini (31,65 foizini) egallagan bo‘lsa, shu yilning may oyida bu ko‘rsatkich 16,84 foizgacha pasaygan.Uchinchi o‘rinda Firefox brauzeri bo‘lib, u o‘z ko‘rsatkichlarini 4,22 foizga (7,8 dan 12,02 foizga) oshirgan. Boshqa brauzerlar orasida ikki yildan buyon Windows 10 bilan birga yetkaziluvchi Microsoft Edge bozorning taxminan 5 foizini egallaydi. Qolgan 3,5 foiz ulush — Safari brauzeriga tegishli. Ta'kidlash joizki, ushbu statistik ma'lumot 20 ming (NetMarketShare) va 2,5 million (StatCounter) sayt ma'lumotlari asosida olingan. Shu bois ular real vaziyatni to‘liq ifodalay olmaydi. Google 2009 yil iyul oyida Chrome operatsion tizimini e'lon qildi. Ular tizimni Android operatsion tizimi kabi ishlab chiqaruvchilar bilan birgalikda yaratmoqda. Operatsion tizim Google veb-brauzeri , Chrome nomi bilan bir xil bo'ladi. Qurilmalar 2011 yilda ishlab chiqarila boshlandi va bugungi do'konlarda hali ham mavjud.Chrome OS uchun maqsadli auditoriya.Chrome OS dastlab netbuklarga , birinchi navbatda veb-ko'rish uchun mo'ljallangan super-kichik notebooklarga to'g'ri keldi. Ba'zi noutbuklar Linux bilan sotilgan bo'lsa-da, iste'molchilarning xohish-istagi Windowsga to'g'ri keldi, keyin iste'molchilar yangilikni bunga loyiq emas deb qaror qilishdi. Netbooklar ko'pincha juda kichik va juda kuchsiz edi.Chrome-ning Google versiyasi netbukdan tashqarida. Operatsion tizim oxirida Windows 7 va Mac OS bilan raqobat bo'lishi mumkin. Biroq, Google Chrome OS planshet operatsion tizimi deb hisoblamaydi. Android - Google planshet operatsion tizimi, chunki u sensorli ekran interfeysi atrofida qurilgan bo'lsa, Chrome OS hali ham klaviatura va sichqonchani yoki sensorli panelni ishlatadi. Chrome OS mavjudligi. Chrome OS'si ishlab chiquvchilar yoki har qanday qiziqish uchun mo'ljallangan. O'zingizning uy kompyuteringiz uchun Chrome OS-nusxasini yuklab olishingiz mumkin. Sizda Linux va rootdan foydalanish huquqiga ega hisob qaydnomasi bo'lishi kerak. Agar sudo buyrug'ini eshitmagan bo'lsangiz, ehtimol Chrome-ning xaridor qurilmasiga oldindan o'rnatilganini sotib olishingiz kerak.Google Acer, Adobe, ASUS, Freescale, Hewlett-Packard, Lenovo, Qualcomm, Texas Instruments va Toshiba kabi taniqli ishlab chiqaruvchilar bilan ishladi.Cr-48 Netbooklar.Google Cr-48 deb nomlangan netbukda o'rnatilgan Chrome-ning beta versiyasini ishlatib, pilot dasturni ishga tushirdi. Ishlab chiquvchilar, o'qituvchilar va oxirgi foydalanuvchilar uchuvchi dastur uchun ro'yxatdan o'tishlari mumkin va ularning bir qismi sinov uchun Cr-48-ga yuborilgan. Netbook Verizon Wireless-dan bepul 3G ma'lumotlariga cheklangan miqdorda ega bo'ldi.Google 2011-yil mart oyida Cr-48 uchuvchi dasturini nihoyasiga yetkazdi, ammo pilotning tugaganidan keyin original Cr-48-lar hali ham qiziqarli bo'lgan.Chrome va Android; Android- ning netbuklarda ishlashiga qaramay, Chrome OS alohida loyiha sifatida ishlab chiqilmoqda. Android telefon va telefonlarni boshqarish uchun mo'ljallangan. Bu, albatta, kompyuterda ishlatish uchun mo'ljallangan emas. Chrome OS telefonlardan ko'ra kompyuterlar uchun mo'ljallangan.Bu farqni yanada chalkashtirib yuborish uchun, Chrome planshet kompyuteriga aylanishiga shubha qilishadi. Netbook sotuvlari to'liq o'lchamli noutbuklar arzonlashishi va iPad kabi planshet kompyuterlari yanada ommalashganligi sababli buzib tashlangan. Biroq, iPads amerika maktablarida mashhurligi kamayib, Chromebook'lar mashhurligi bilan ajralib turdi.Linux;Chrome Linux yadrosidan foydalanadi. Ko'p yillar oldin Google "Ubuntu Linux" ning " Goobuntu " deb nomlangan versiyasini chiqarishni rejalashtirgani haqida mish-mish tarqaldi. Bu aniq Goobuntu emas, lekin mish-mish juda aqldan ozgan.Google OS falsafasi;Chrome OS, faqat Internetga ulanish uchun ishlatiladigan kompyuterlar uchun operatsion tizim sifatida yaratilgan. Dasturlarni yuklab olish va o'rnatish o'rniga ularni faqat veb-brauzeringizda ishga tushirishingiz va ularni Internet tarmog'ida saqlashingiz mumkin. Buni imkon qadar tezlashtirish uchun, OS juda tezlik bilan ochilishi kerak va veb-brauzer juda tez bo'lishi kerak. Chrome OS ikkalasini ham amalga oshiradi.Foydalanuvchilarning Windows operatsion tizimi o'rniga Chrome OS bilan netbuk sotib olishlari uchun etarli darajada jozibali bo'ladimi? Bu aniq emas. Linuxda Windows sotuvida katta miqdorda dent ishlab chiqilmagan, va u ancha vaqtdan beri ishlab chiqilgan. Biroq, arzon qurilmalar va sodda, ishlatish uchun qulay interfeys foydalanuvchilarni faqat almashtirishga majbur qilishi mumkin. Opera (lot. opera — mehnat mahsuli, asar) — musiqali dramatik sanʼat janri. O. qorishma (sintetik) janr boʻlib, oʻzida bir nechta sanʼat turlarini mujassam etadi; unda dramaturgiya, musiqa, tasviriy sanʼat va raqs sanʼati shakllari yaxlit sahnaviy jarayonda uzviy bogʻlanadi. Lekin musiqa ular orasida yetakchi oʻrin egallaydi. O.ning adabiy asosi — librettodagi voqealar musiqiy dramaturgiya vositalari bilan, avvalo, vokal musiqa shakllarida gavdalantiriladi. Qahramonlarning hissiy kechinmalari, asosan, yakkaxon xonandalar ijrosidagi ariya, kavatina kabi tugal musiqa lavhalarida oʻz ifodasini topadi. O.dagi rechitativ tugal musiqa shakllarini oʻzaro bogʻlab, musiqiy dramaturgiya ja-rayonida muhim vazifalar bajaradi. Turli vokal ansambl (duet, trio va boshqalar)larda qahramonlarning oʻzaro munosabatlari, dramatik voqealar oʻz aksini topadi. Xor roʻy berayotgan voqealarning izoxlovchi vositasi vazifasini bajaradi, uning yordamida xalq hayoti lavhalari gavdalanadi. O.da orkestr ham katta oʻrin egallaydi: vokal shakllarga joʻr boʻladi, mustaqil cholgʻu qism (antrakt, uvertyura, introduksiya va boshqalar)larda vaziyatning mazmunini ochib beradi, har bir sahnaning ruhiy holatini ifodalashga yordam beradi. O.ning tuzilishi uning gʻoyaviy maqsadiga, syujet xususiyatlariga, musiqiy-ijodiy maktab anʼanalari va uslublariga hamda kompozitorning ijodiy tafakkuriga bogʻliq.O. sanʼatning alohida turi sifatida 16-asr oxirida Florensiya (Italiya)da yuzaga keldi: Ya. Perining "Dafna" (1598) va "Evridika" (1600) asarlari. O. keyinchalik Yevropaning boshqa mamlakatlarida tarqalib, tarixiy rivo-ji davomida turli xillariga ega boʻldi: fransuz "liriktragediyasi" (J.B. Lyulli, J. F. Ramo) va katta opera (L. Ober, J. Meyerber), italyan O.-seria — jiddiy O. (A.Skarlatti va Neapolitan opera maktabi) va Buff-opera (J. Pergolezi, J. Paiziyello, D. Chimaro-za), nemis zingshpili (I. Xiller, V. A. Motsart va boshqalar), ingliz ballada O.si (J. Pepush), ispan sarsuela va tonadilyasi (V. Garsia) va boshqa 18-asr Yevropa kompozitorlik ijodiyotida Sharq, xu-susan, oʻzbek mavzulariga qiziqish ku-chaygan va Italiyada A. Skarlatti (1706), N. Porpora (1730), A. Vivaldi (1735),A. Sakkini (1773), A. Sapiyensa — ugli (1828), Germaniyada G. Gendel (1724) va G. Teleman (1729)lar Amir Temurni oʻz operalarida bosh qahramon sifatida gavdalantirishgan. Mazkur qiziqish 19—20-asrlarda yanada kengayib bevosita Oʻzbekiston bilan bogʻliq asarlar Angliya, Armaniston, Belarus, Rossiya va boshqalarda koʻpaydi. 19-asrda romantik O. rivojtopdi (K. M. Veber, V. Bellini, G. Donitsetti va boshqalar), yangi milliy O. maktablari yuzaga keldi (Rossiyada — M. Glinka va A. Dargomijskiy, Polshada S. Monyushko, Chexiyada B. Smetana, Vengriyada F. Erkel, Ukra-inada S. Gulak-Artemovskiy, Gruziyada M. Balanchivadze va boshqalar). 20-asrda O.— oratoriya (A. Onegger), O.—kantata (K. Orf), kamer O. (F. Pulenk), qoʻshiq O.si (K. Vayl), rok-opera (E. L. Uebber) kabi yangi turlari yuzaga keldi, O. janri modernizm yoʻnalishlari (impressionizm — K. Debyussi, ekspressionizm — R. Shtraus, A. Shyonberg, A. Berg, neoklassitsizm — F. Buzoni, I. Stravinskiy va h. k.) taʼsirida rivoj topdi. K. Monteverdi, J. Rossini, J. Verdi, J. Puchchini, K. V. Glyuk, B. A. Motsart, R. Vagner, L. Kerubini, Sh. Guno, J. Vize, M. Musorgskiy, P. Chaykovskiy, S. Prokofyev, D. Shostakovich, B. Bartok, 3. Koday, B. Britten, J. Gershvin va boshqa O. sanʼati rivojiga ulkan hissa qoʻshishdi.
Oʻzbekistonda O. janri oʻzbek mushkeli dramasining rivoji asosida, shuningdek, chet el mumtoz O.sining taʼsirida yuzaga kelgan. 19-asrning oxiri—20-asr boshlarida Toshkentga bir nechta (gruzin — 1894; 1907—15 yillarda — italyan, tatar, rus, ozarbayjon) O. truppalari gastrolga kelgan. 1918-yildan Toshkentda Rus opera teatri oʻz faoliyatini boshlagan. 1929-yilda M. Qoriyoqubov tashabbusi bilan oʻzbek musiqali teatri ishga tushdi. Uning repertuari, asosan, musiqali dramalardan iborat boʻlgan. Mazkur teatr sahna-sida oʻzbek tilida qoʻyilgan birinchi operalar — "Er Targʻin" (Ye. Brusilovskiy, 1937) va "Nargiz" (M. Magoma-yev, 1938)dir. oʻzbek opera va balet trup-pasi Oʻzbek musiqali teatri zaminida yuzaga kelib, 1939-yil S. Vasilenko va M. Ashrafiyning "Boʻron" O.si bilan oʻz faoliyatini boshlagan. Dastlabki oʻzbek operalari oʻzbek va rus kompozitorlarining ijodiy hamkorligi natijasida hamda Oʻzbekistonda ijod qilgan rus kompozitorlarining mahalliy mavzudagi ijodida rivoj topgan (R. Glier, T. Sodikrv, "Layli va Majnun", 1940; "Gulsara", 1949; A. Kozlovskiy, "Ulugʻbek", 1942). Shu davrda oʻzbek tilida jahon mumtoz O. namunalari (J. Bizening "Karmen", 1944; P. Chaykovskiyning "Yevgeniy Onegin", 1947 va boshqalar) ham sahnalashtirildi. Keyinchalik oʻzbek kompozitorlarining afsonaviy-romantik, tarixiy, lirik, zamonaviy mavzulardagi mustaqil O.lari paydo boʻldi: "Dilorom", "Shoir kalbi" (M. Ashrafiy), "hamza" (S. Boboyev), "Xorazm qoʻshigʻi" (M. Yusupov) va boshqa Birinchi oʻzbek hajviy O.si "May-saraning ishi" (S. Yudakov) boʻlib, bir nechta chet mamlakatlar teatrlarida quyilgan. "Yoriltosh" (S. Boboyev) birinchi oʻzbek bolalar O.sidir.1970—80 yillari oʻzbek kompozitorlari O. janrini mavzu jihatidan boyitishdi. Shu davr ichida tarixiy — "Mangulik" (U. Musayev), "Fidoyilar" (S. Boboyev), zamonaviy — "Sadoqat" (R. Abdullayev), atoqli shaxslarga bagʻishlangan — "Sugʻd elining krploni" (I. Akbarov), "Zebunniso" (Sayfi Jalil), "Alisher Navoiy" (M. Burhonov), shuningdek, kamer O.lar — "Sohilda toʻqnashuv" (N. Zokirov), "Ona qalbi" (Hab. Rahimov) va boshqa O.lar sahnalashtirildi.Mustaqillik davri oʻzbek O.larida janr talqini, mavzu va mazmun doirasi yanada kengaytirilib, boyitil-di: jahon mumtoz adabiyoti (N. Zoki-rovning Shekspir tragediyalari asosida yaratilgan "Hamlet" va "Makbet" O.-dilogiyasi), hozirgi zamon ijtimoiy muammolari (N. Zokirovning "Muxtoriyat" opera-farsi, O. Abdullayevaning "Vafo", F. YanovYanovskiyning "Orkestr" O.lari), tarixiy shaxslar siy-molari (M. Bafoyevning "Al-Fargʻoniy") va falsafiy mavzular (I. Ak-barovning "Ibtido xatosi" O.oratoriyasi) O. janrini keyingi rivojini belgiladi. Mazmunni talqin qilishda asosiy urgʻu milliy hamda umumba-shariy maʼnaviy kadriyatlarni taran-num etishga, murakkab vaziyat va psixologik holatlarni chuqur ifoda etishga qaratildi. Bu davrda oʻzbek kompozitorlari O. asarlarida oʻzbek xalq musiqa merosi va milliy ijrochilik anʼanalarini zamonaviy ifoda va texnik vositalar bilan uzviy bogʻlashga ahamiyat berdilar.Internet Explorer - bu nima? Rivojlanish va funktsiyalar.Brauzerlar haqida hech kim bilmasligini ishonish qiyin. Ushbu dasturlar uzoq vaqtdan beri bizning yordamchilarimizga aylandi, sizga Internet dunyosiga aylanib, xohlagan hamma narsani o'rganishga imkon beradi. Veb-brauzerlar nafaqat veb-sahifalarni ko'rib chiqish, balki maxsus hujjatlar, fayllar, kataloglarni ochish, dasturlarni boshqarish va turli xil dasturiy vazifalarni hal qilishda yordam beradi.
2.2.Internet explorer

Brauzerlar;Internet Explorer haqida hamma eshitdik. Bu "ikonik" (salbiy rangga ega) bo'lgan brauzer. Hozirda u oz sonli odamlar tomonidan ishlatiladi. Buning sababi shundaki, kompaniya o'z bolasini muntazam ravishda qo'llab-quvvatlashni to'xtatdi va foydalanuvchilarning tormozlanish va to'xtab qolishidan charchamaydi.Kimdir Internet Explorer birinchi brauzer deb o'ylashi mumkin. Ammo bu unday emas. Aslida, u faqat 22 yoshda. Birinchi Internet-brauzer WorldWideWeb bo'ldi. U 1990 yilda tanilgan. Uni Tim Berners-Li ishlab chiqqan. Vaqt o'tishi bilan brauzer Nexus nomini o'zgartirdi. Biroq, bu variant to'liq bajarilishi mumkin emas, chunki u maxsus vazifalar uchun ishlatilgan.Biroq keng tarqalgan kuzatuvchi NCSA Mosaic edi. U Windows bilan ishlashni boshlagan va uning bazasida Internet Explorer ma'lum bo'lgan manba kodi bo'lgan. Bu 1995 yilda
yuz berdi. Shu paytdan boshlab IE Windows operatsion tizimining bir qismiga aylandi. Va OS 10-versiyasida bu brauzer Microsoft Edge kompaniyasining yangiliklarini o'zgartirdi.Birinchi qadamlar;Brauzer loyihasi 1994 yilda ishga tushirilgan. Tomas Reardon ishladi. Birinchi versiya kelgusi yil paydo bo'ldi va Spyglass Mosaicga o'xshaydi, chunki u bu brauzerga asoslangan. Microsoft qonuniy ravishda, litsenziyani sotib olib, birinchi brauzerini yaratadi. Ushbu versiya Windows 95-ning egalari tomonidan ma'lum bo'ldi. Keyinchalik intermediate paydo bo'ldi, bu esa HTML-jadvallarni ko'rsatishga yordam berdi.Keyingi versiyalar bir-birining ortidan paydo bo'ldi. Ularda foydalanuvchilar yangi xususiyatlarni o'rganishlari mumkin. Keyin dasturchilar iframeni HTML tilining elementlaridan foydalana boshladilar, bu esa hujjatda hujjatlarni yaratish imkonini berdi.Beshinchi versiya, nihoyat, serverga HTTP-so'rovlarida qayta tiklanmadi. Qismlarni ushlash va ehtiyot qismlarini sudrab olishning ma'lum bir usuli bo'ldi. Endi formatlash tili beshinchi versiyasiga kiritilgan va sukut bo'yicha barcha ilovalar tomonidan qabul qilinadi. Brauzerdan elementlarni to'g'ridan-to'g'ri tartibga solish va clipboardga kirish uchun ochilgan atributlar.XP uchun Internet Explorer brauzerining oltinchi versiyasi tashrifchiga ma'lumotlarning max yligi to'g'risida xabar berish uchun P3P protokolidan foydalanishni boshlaganligi bilan belgilandi. Ettinchi versiyada bu funktsiya o'zgartirildi, ma'lumot viruslar va tarmoq hujumlaridan himoyalangan.Sakkizinchisi;IE8 2009 yilda dunyoga ma'lum bo'ldi. Ilgari, beta-versiyasi bor edi, bu esa barcha kamchiliklarni aniqlash imkonini berdi. Ikkinchi beta versiyasini yakunlash bilan yakunlangandan keyin va 19-martda boshdanoq keng foydalanishga kirishdi. Ushbu brauzer Windows XP, Vista, 7, Server 2003 va 2008 yillarda ishlagan. Tizim arxitekturasi 32 yoki 64 bit bo'lishi mumkin. Ishlab chiqaruvchi brauzerning ushbu versiyasi PSS, CSS va boshqalar bilan xavfsizlikni, soddalikni va engil ishlashni ta'minlashi kerakligini aytdi.Ishlab chiquvchilar standartlarga qat'iy rioya etishga va kaskad uslublar jadvallarini to'g'ri ko'rsatishga harakat qildilar. JavaScript bilan ishlash ham yaxshilandi va ishlashi yaxshilandi. Anonim rejimni ishlatishingiz mumkin. Biroq, e'lon qilingan barcha afzalliklarga va yangiliklarga qaramay, ayrim mamlakatlar o'z fuqarolarini ushbu veb- brauzerdan foydalanishdan bosh tortishni tavsiya qilishdi, chunki ish xavfsizligi muammosi aniqlandi. Windows XP uchun Internet Explorer ushbu versiyasi ushbu operatsion tizim foydalanuvchilari uchun oxirgi versiya bo'ldi.To'qqizinchi;Ushbu yangilanish oldingi versiyadan keyin darhol ishlamoqda. Ishlab chiquvchilar DirectX ning ishlashini yaxshilash orqali veb-ilovalarning ish faoliyatini yaxshilashni xohlashdi. 2011 yilda IE9 bilan ishlashni tekshirish mumkin edi. Ushbu versiya Vista'dan boshlab operatsion tizimlar tomonidan qo'llab-quvvatlandi. CSS 3dan foydalanish mumkin edi, lekin qisman. Biz ICC 2 yoki 4 rang rejimini qo'llab-quvvatlashga qaror qildik.Qurilmani tezlashtirish bilan ishlaydigan birinchi veb-brauzer bo'ldi. Gra k elementlarni tezda ko'rsatish kerak edi. Matn va video maxsus texnologiyalar hisobiga yuklandi.Vazifalar panasida sahifalarni aniqlash mumkin bo'ldi va test natijalari yaxshi natijalarga erishdi.O'ninchi; Windows 7 uchun Internet Explorer ning o'ninchi versiyasi zudlik bilan chop etilmadi. Dastlab, bu brauzerni ikkita tizim uchun tanishtirdi: Windows 8 va Windows Server 2012. G8da veb-brauzerning ushbu versiyasi ikki qismga bo'lindi: ish stoli uchun klassik va sensorli qurilmalar uchun birinchi. Yangilanish JavaScript, HTML5 va CSS3-larning barcha yangiliklarini boshqarish imkonini berdi. Yana foydalanuvchi ma'lumotlarining xavfsizligi va turli vositalar uchun texnologiyani takomillashtirishga urindi.Oxirgi;Internet Explorer ning o'n birinchi versiyasi oxirgi yangilanishdir. 2013-yilda Windows 8.1- da chiqarildi. Avval kompyuterlar va smartfonlar uchun operatsion tizimning ushbu versiyasi, keyinchalik "etti" bilan ishlagan. Windows 10-ning chiqarilishi bilan birga, Microsoft tomonidan yangilangan kompleksga aylandi.Yangilangan versiya barcha shaxsiy ma'lumotlar va vositalarni Microsoft hisob qaydnomasi orqali sinxronlashni qo'llab-quvvatlashni boshladi. Ishlab chiquvchi sinovdan o'tgan va ushbu versiyaning chiqarilish vaqtida eng tezkor deb hisoblangan. Ko'pgina yangilik smartfon versiyasi bilan bog'liq.2016-yil boshidan buyon ishlab chiqaruvchi Internet Explorer-ning ushbu versiyasi kompaniyani bir muddat qo'llab-quvvatlaydigan yagona mahsulot ekanligini e'lon qildi. Qolgan barcha, eskirgan, texnik yordam va xavfsizlik yangiliklaridan mahrum bo'ladi.Tanqid;Bu brauzer juda kam odamlar kabi sir emas. U bir marta tanqidga uchragan. Avvalo, bu tizimda Microsoft veb-brauzeri yagona bo'lganligi sabab bo'ldi. Ishlab chiquvchi ish stoli operatsion tizimlari bozorini monopollashtirmoqchi edi. Biroq tez orada standart brauzerni tanlash imkoni paydo bo'ldi.Keyinchalik ko'pchilik mamlakatlar Internet Explorer moslashuvchan sahifa brauzeri emasligini da'vo qilishni boshladi. U veb-standartlari uchun etarli darajada qo'llab- quvvatlamaydi, bu tabiiy ravishda dasturchilarni yoqtirmaydi. Va faqat to'qqizinchi versiyada barcha kerakli texnologiyalar va funktsiyalar qo'shildi, webmasterlar boshqa platformalarga o'tishdi.Xavfsizlik va operatsion ishlarga oid savollar mavjud edi. Ayniqsa, testlarni baholashda shubha bor edi. Ba'zi ekspertlar Microsoft natijalarni qandaydir tarzda to'xtash uchun ataylab spinning deb hisoblashgan.Davomi;Microsoft Edge Internet Explorer brauzerining davomi. Operatsion tizimning o'ninchi versiyasi bilan birga yangi dastur paydo bo'ldi. Yangilangan parametrlar jamoatchilikka odatiy brauzer sifatida taqdim etiladi. Tizim shuningdek, Internet Explorer 11-ga qayta tiklanadi. Microsoft Edge javascript qidiruvi va tarjimoniga ishlaydi. Stilusni ishlatishga imkon beradi. Amaliyotchi Cortana. Siz biometrik autenti katsiya tizimi orqali kirishingiz mumkin va yana ko'p narsalar.Eski Internet Explorerni almashtirish muvaffaqiyatli bo'ldi. Albatta, bu haqda gapirish uchun juda erta, chunki tomoshabin katta emas. Lekin, bu veb-brauzerni sinab ko'rganlar ham tezlik, ham xavfsizlikdan qoniqishgan. Yo'qolgan bitta narsa - qo'shimcha vositalar va kengaytmalar.Brauzerlar haqida hech kim bilmasligini ishonish qiyin. Ushbu dasturlar uzoq vaqtdan beri bizning yordamchilarimizga aylandi, sizga Internet dunyosiga aylanib, xohlagan hamma narsani o'rganishga imkon beradi. Veb-brauzerlar nafaqat veb-sahifalarni ko'rib chiqish, balki maxsus hujjatlar, fayllar, kataloglarni ochish, dasturlarni boshqarish va turli xil dasturiy vazifalarni hal qilishda yordam beradi.Brauzerlar;Internet Explorer haqida hamma eshitdik. Bu "ikonik" (salbiy rangga ega) bo'lgan brauzer. Hozirda u oz sonli odamlar tomonidan ishlatiladi. Buning sababi shundaki, kompaniya o'z bolasini muntazam ravishda qo'llab-quvvatlashni to'xtatdi va foydalanuvchilarning tormozlanish va to'xtab qolishidan charchamaydi.

Kimdir Internet Explorer birinchi brauzer deb o'ylashi mumkin. Ammo bu unday emas. Aslida, u faqat 22 yoshda. Birinchi Internet-brauzer WorldWideWeb bo'ldi. U 1990 yilda tanilgan. Uni Tim Berners-Li ishlab chiqqan. Vaqt o'tishi bilan brauzer Nexus nomini o'zgartirdi. Biroq, bu variant to'liq bajarilishi mumkin emas, chunki u maxsus vazifalar uchun ishlatilgan.Biroq keng tarqalgan kuzatuvchi NCSA Mosaic edi. U Windows bilan ishlashni boshlagan va uning bazasida Internet Explorer ma'lum bo'lgan manba kodi bo'lgan. Bu 1995 yilda yuz berdi. Shu paytdan boshlab IE Windows operatsion tizimining bir qismiga aylandi. Va OS 10-versiyasida bu brauzer Microsoft Edge kompaniyasining yangiliklarini o'zgartirdi.Birinchi qadamlar;Brauzer loyihasi 1994 yilda ishga tushirilgan. Tomas Reardon ishladi. Birinchi versiya kelgusi yil paydo bo'ldi va Spyglass Mosaicga o'xshaydi, chunki u bu brauzerga asoslangan. Microsoft qonuniy ravishda, litsenziyani sotib olib, birinchi brauzerini yaratadi. Ushbu versiya Windows 95-ning egalari tomonidan ma'lum bo'ldi. Keyinchalik intermediate paydo bo'ldi, bu esa HTML-jadvallarni ko'rsatishga yordam berdi.Keyingi versiyalar bir-birining ortidan paydo bo'ldi. Ularda foydalanuvchilar yangi xususiyatlarni o'rganishlari mumkin. Keyin dasturchilar iframeni HTML tilining elementlaridan foydalana boshladilar, bu esa hujjatda hujjatlarni yaratish imkonini berdi.Beshinchi versiya, nihoyat, serverga HTTP-so'rovlarida qayta tiklanmadi. Qismlarni ushlash va ehtiyot qismlarini sudrab olishning ma'lum bir usuli bo'ldi. Endi formatlash tili beshinchi versiyasiga kiritilgan va sukut bo'yicha barcha ilovalar tomonidan qabul qilinadi. Brauzerdan elementlarni to'g'ridan-to'g'ri tartibga solish va clipboardga kirish uchun ochilgan atributlar.XP uchun Internet Explorer brauzerining oltinchi versiyasi tashrifchiga ma'lumotlarning max yligi to'g'risida xabar berish uchun P3P protokolidan foydalanishni boshlaganligi bilan belgilandi. Ettinchi versiyada bu funktsiya o'zgartirildi, ma'lumot viruslar va tarmoq hujumlaridan himoyalangan.Sakkizinchisi;IE8 2009 yilda dunyoga ma'lum bo'ldi. Ilgari, beta-versiyasi bor edi, bu esa barcha kamchiliklarni aniqlash imkonini berdi. Ikkinchi beta versiyasini yakunlash bilan yakunlangandan keyin va 19-martda boshdanoq keng foydalanishga kirishdi. Ushbu brauzer Windows XP, Vista, 7, Server 2003 va 2008 yillarda ishlagan. Tizim arxitekturasi 32 yoki 64 bit bo'lishi mumkin. Ishlab chiqaruvchi brauzerning ushbu versiyasi PSS, CSS va boshqalar bilan xavfsizlikni, soddalikni va engil ishlashni ta'minlashi kerakligini aytdi.Ishlab chiquvchilar standartlarga qat'iy rioya etishga va kaskad uslublar jadvallarini to'g'ri ko'rsatishga harakat qildilar. JavaScript bilan ishlash ham yaxshilandi va ishlashi yaxshilandi. Anonim rejimni ishlatishingiz mumkin. Biroq, e'lon qilingan barcha afzalliklarga va yangiliklarga qaramay, ayrim mamlakatlar o'z fuqarolarini ushbu veb- brauzerdan foydalanishdan bosh tortishni tavsiya qilishdi, chunki ish xavfsizligi muammosi aniqlandi. Windows XP uchun Internet Explorer ushbu versiyasi ushbu operatsion tizim foydalanuvchilari uchun oxirgi versiya bo'ldi.To'qqizinchi;Ushbu yangilanish oldingi versiyadan keyin darhol ishlamoqda. Ishlab chiquvchilar DirectX ning ishlashini yaxshilash orqali veb-ilovalarning ish faoliyatini yaxshilashni xohlashdi. 2011 yilda IE9 bilan ishlashni tekshirish mumkin edi. Ushbu versiya Vista'dan boshlab operatsion tizimlar tomonidan qo'llab-quvvatlandi. CSS 3dan foydalanish mumkin edi, lekin qisman. Biz ICC 2 yoki 4 rang rejimini qo'llab-quvvatlashga qaror qildik.Qurilmani tezlashtirish bilan ishlaydigan birinchi veb-brauzer bo'ldi. Gra k elementlarni tezda ko'rsatish kerak edi. Matn va video maxsus texnologiyalar hisobiga yuklandi.Vazifalar panasida sahifalarni aniqlash mumkin bo'ldi va test natijalari yaxshi natijalarga erishdi.O'ninchi;Windows 7 uchun Internet Explorer ning o'ninchi versiyasi zudlik bilan chop etilmadi. Dastlab, bu brauzerni ikkita tizim uchun tanishtirdi: Windows 8 va Windows Server 2012. G8da veb-brauzerning ushbu versiyasi ikki qismga bo'lindi: ish stoli uchun klassik va sensorli qurilmalar uchun birinchi. Yangilanish JavaScript, HTML5 va CSS3-larning barcha yangiliklarini boshqarish imkonini berdi. Yana foydalanuvchi ma'lumotlarining xavfsizligi va turli vositalar uchun texnologiyani takomillashtirishga urindi.Oxirgi;Internet Explorer ning o'n birinchi versiyasi oxirgi yangilanishdir. 2013-yilda Windows 8.1- da chiqarildi. Avval kompyuterlar va smartfonlar uchun operatsion tizimning ushbu versiyasi, keyinchalik "etti" bilan ishlagan. Windows 10-ning chiqarilishi bilan birga, Microsoft tomonidan yangilangan kompleksga aylandi.Yangilangan versiya barcha shaxsiy ma'lumotlar va vositalarni Microsoft hisob qaydnomasi orqali sinxronlashni qo'llab-quvvatlashni boshladi. Ishlab chiquvchi sinovdan o'tgan va ushbu versiyaning chiqarilish vaqtida eng tezkor deb hisoblangan. Ko'pgina yangilik smartfon versiyasi bilan bog'liq.2016-yil boshidan buyon ishlab chiqaruvchi Internet Explorer-ning ushbu versiyasi kompaniyani bir muddat qo'llab-quvvatlaydigan yagona mahsulot ekanligini e'lon qildi. Qolgan barcha, eskirgan, texnik yordam va xavfsizlik yangiliklaridan mahrum bo'ladi.Tanqid;Bu brauzer juda kam odamlar kabi sir emas. U bir marta tanqidga uchragan. Avvalo, bu tizimda Microsoft veb-brauzeri yagona bo'lganligi sabab bo'ldi. Ishlab chiquvchi ish stoli operatsion tizimlari bozorini monopollashtirmoqchi edi. Biroq tez orada tandart brauzerni tanlash imkoni paydo bo'ldi.Keyinchalik ko'pchilik mamlakatlar Internet Explorer moslashuvchan sahifa brauzeri emasligini da'vo qilishni boshladi. U veb-standartlari uchun etarli darajada qo'llab- quvvatlamaydi, bu tabiiy ravishda dasturchilarni yoqtirmaydi. Va faqat to'qqizinchi versiyada barcha kerakli texnologiyalar va funktsiyalar qo'shildi, webmasterlar boshqa platformalarga o'tishdi.Xavfsizlik va operatsion ishlarga oid savollar mavjud edi. Ayniqsa, testlarni baholashda shubha bor edi. Ba'zi ekspertlar Microsoft natijalarni qandaydir tarzda to'xtash uchun ataylab spinning deb hisoblashgan.Davomi;Microsoft Edge Internet Explorer brauzerining davomi. Operatsion tizimning o'ninchi versiyasi bilan birga yangi dastur paydo bo'ldi. Yangilangan parametrlar jamoatchilikka odatiy brauzer sifatida taqdim etiladi. Tizim shuningdek, Internet Explorer 11-ga qayta tiklanadi. Microsoft Edge javascript qidiruvi va tarjimoniga ishlaydi. Stilusni ishlatishga imkon beradi. Amaliyotchi Cortana. Siz biometrik autenti katsiya tizimi orqali kirishingiz mumkin va yana ko'p narsalar.Eski Internet Explorerni almashtirish muvaffaqiyatli bo'ldi. Albatta, bu haqda gapirish uchun juda erta, chunki tomoshabin katta emas. Lekin, bu veb-brauzerni sinab ko'rganlar ham tezlik, ham xavfsizlikdan qoniqishgan. Yo'qolgan bitta narsa - qo'shimcha vositalar va kengaytmalar. Veb-brauzer bu zamonaviy kompyuter foydalanuvchisi yoki mobil qurilma deyarli har kuni foydalanadi. Ayni paytda, bunday echimlar bir vaqtlar hatto IT mutaxassislari uchun ajablanarli edi. Ishonish qiyin, lekin ba'zida veb sayyorani qudratli va asosiy bilan o'rab olgan paytlar bo'lgan, ammo bitta ham brauzer mavjud emas edi. Bugungi kunda, albatta, veb-brauzer deyarli har qanday kompyuterda bo'lishi kerak bo'lgan dasturiy ta'minot. Ushbu turdagi o'nlab echimlar mavjud. Ular bir-biridan qanday farq qiladi? Brauzerlarning paydo bo'lishi haqida eng diqqatga sazovor tarixiy faktlar qaysi? Bunday yechimlarni ishlab chiqishda qaysi IT-brendlar etakchilik qilmoqda? "Brauzer" nima? Brauzer - bu veb-sahifalarni ko'rish uchun mo'ljallangan dastur (odatda Internetdagi serverlarda joylashgan) - gipermatnni belgilash tilida yozilgan maxsus hujjatlar - HTML. Bunday dasturlarning asosiy vazifasi HTML-ga kiritilgan algoritmlarni to'g'ri tan olish va barcha grafik va matn elementlarini foydalanuvchi ekranida "veb" dan sayt yaratuvchilari, dizaynerlari, dasturchilari tomonidan ko'rsatilishi. Bugungi kunda brauzerlar bozori juda ko'p echimlar bilan namoyish etilgan. Ulardan qaysi biri dunyo rahbarlari? Dasturlarning qaysi biri birinchi bo'lib paydo bo'ldi? Etakchi brauzerlar orasida rus mahsulotlari bormi? Brauzer ixtiro tarixi Aksariyat IT-mutaxassislarning fikriga ko'ra, dunyodagi birinchi veb-brauzer 1990 yil dekabrda paydo bo'lgan. Keyin dasturchi Tim Berners-Li HTML-da yozilgan buyruqlarni tanib olish va ularni ekranda ko'rsatilgan matnga va qo'shimcha grafik elementlarga tarjima qilishga imkon beruvchi dastur chiqardi. Ushbu dastur "brauzer" deb nomlanadi. Tim Berners-Li uzoq vaqt atom zarralari fizikasi muammolari bilan shug'ullanadigan dunyodagi eng taniqli laboratoriyalardan biri bo'lgan CERNda ishlagan. U tashkilotning turli qismlarida joylashgan kompyuterlarning nomukammal hujjat almashinuvi modeli doirasida ishlashini aniqladi. CERN olimlari ikki xil fayllarning matn ma'lumotlari o'rtasida mantiqiy o'tish orqali kerakli ma'lumotlarni tezda topishga imkon beradigan resursga ega emas edilar. Keyin Tim echim taklif qildi: 70-yillarda paydo bo'lgan "gipermatn" tamoyillari asosida ish jarayonini tashkil etish. Dasturchi o'zi ixtiro qilgan kontseptsiyani amalga oshirishni boshlagan paytga qadar (1989 yil), Internet allaqachon butun dunyoga yoyila boshlagan. Tim nafaqat CERN tarmog'i ichida, balki ko'proq global formatda - kompyuterlar o'rtasida gipermatn orqali ma'lumotlar almashinuvini ta'minlaydigan texnologiyani yaratishga qaror qildi. " butunjahon tarmog'i". 1990 yilda Tim Berners-Li maxsus gipermatnlarni belgilash tilini yaratdi (HTML - Hyper Text Markup Language deb nomlanadi). Tez orada u HTML hujjatlarni oddiy matnga "tarjima qilish" dasturini yozdi. Tim Nexus tomonidan yaratilgan va uni chaqirgan brauzer juda oddiy edi: u faqat harflar va raqamlarni namoyish etdi. Dasturdagi ishni Timning hamkasbi Robert Kailliagu davom ettirdi, u eritmaning bir nechta yangi versiyasini yaratdi. Brauzer dasturlari turli xil platformalarda, jumladan tobora ommalashib borayotgan Windows operatsion tizimida paydo bo'la boshladi. Windows brauzerlari Shunday qilib, dunyodagi birinchi brauzerlar 90-yillarning boshlarida, Windows-ning global kengayishi boshlanganda (keyinchalik sayyoradagi eng mashhur operatsion tizim) paydo bo'ldi. Uzoq vaqt davomida Internet orqali gipermatnli ma'lumotlarni Windows orqali almashtirish dasturi mavjud emas edi. Ammo 1992 yil kuzida Amerikaning NCSA korporatsiyasining dasturchilari jamoasi Microsoft-dan OS ostida ishlashga qodir bo'lgan Mosaic brauzerini yaratdilar. Yaqinda ushbu dasturni ishlab chiquvchilar alohida kompaniyani tashkil etishdi va bozorda yangi mahsulot - Netscape ishlab chiqarishni yo'lga qo'yishdi. Ushbu brauzer (avvalgisiga o'xshab), asosan, bizning davrimizdagi o'xshashlari bilan jihozlangan barcha funktsiyalarga ega edi: ma'lum tarzda formatlangan matnni ko'rish, veb-sahifalarning rasmlari va boshqa elementlari. Bundan tashqari, deyarli xuddi shunday asosiy boshqaruv elementlari mavjud edi zamonaviy brauzerlar: "oldinga", "orqaga" tugmachalari va boshqalar. Mosaic versiyasidan birining manba kodini Microsoft sotib oldi va 90-yillarning o'rtalarida u veb-sahifalarni ko'rish uchun o'z dasturini yaratdi - Internet Explorer (yoki IE). Windows-ning keng tarqalganligi sababli, bu ko'p yillar davomida dunyodagi eng mashhur echimdir. Ammo 90-yillarning oxiri va 2000-yillarning boshlarida Microsoft-dan dastur bilan muvaffaqiyatli raqobatlashadigan yangi brauzerlar paydo bo'ldi. Bugungi kunda IE o'z segmentida shubhasiz etakchi emas (garchi uning mashhurligi, albatta, juda yuqori bo'lsa ham). Brauzer bozori paydo bo'lgan yillarda, turli xil echimlarularning funksionalligini to'ldiradigan. Bularga har xil antivirus modullari kiradi. Xususan, allaqachon 1996 yilda Rossiyaning Doctor Web kompaniyasi ko'plab mutaxassislarning fikriga ko'ra noyob echimni ishlab chiqdi. Biz doktor haqida gaplashamiz. Brauzer uchun veb. Ushbu vosita foydalanuvchilarga fayllarni yuqtirish uchun onlayn shakl orqali tekshirishga imkon berdi. Rossiya dasturi, ko'plab mutaxassislarning fikriga ko'ra, bugungi kunda ommalashib borayotgan "bulutli" antivirus texnologiyalarining prototipiga aylandi. IE raqobatchilari Internet Explorer - Opera-ga alternativa bo'lgan eng muvaffaqiyatli echimlar qatorida Gugl xrom (agar biz global brendlar haqida gapiradigan bo'lsak), Yandex brauzeri (rus dasturlaridan). Shaxsiy kompyuterlardan so'ng mobil gadjetlar dunyo bo'ylab mashhurlikka erisha boshlagani uchun ular uchun turli xil brauzerlar ham paydo bo'ldi. Xususan, iOS platformasi uchun bu Puffin dasturi. Endi ushbu brauzerlarning barchasi qanday paydo bo'lganligi va ularning asosiy xususiyatlari haqida gaplashamiz. Gugl xrom Google Chrome brauzeri bugungi kunda dunyodagi eng mashhurlaridan biri hisoblanadi. Biroq, uning global rahbariyati zamonaviy IT-mutaxassislarni ajablantirmaydi. Ushbu brauzer Google tomonidan yaratilgan bo'lib, u bozorda dastur boshlangunga qadar (2008 yil kuzida) allaqachon dunyoning IT-gigantlaridan biri maqomini olgan edi. Qarorning kelajakdagi muvaffaqiyati, mutaxassislarning fikriga ko'ra, faqat vaqt masalasi edi. Shu bilan birga, chiqarilgan dunyo dunyoga juda ko'p original narsalarni taqdim etdi. U o'sha paytda mavjud bo'lgan analoglardan farqli o'laroq (masalan, Opera va Eng qizig'i shundaki, Google menejmenti uzoq vaqt davomida kompaniya brendi ostida brauzer yaratish haqida o'ylamagan. Korporatsiya menejerlari ushbu turdagi dasturlar bozori uzoq vaqtdan beri bo'linib ketgan deb hisoblashgan. Yangi brauzerlar, ular ishonganidek, jahon bozori tomonidan qabul qilinmaydi. Har bir foydalanuvchi o'zi uchun sevimli echimni tanlagan va shu sababli dasturga Google tomonidan ustunlik berishining ob'ektiv sababi yo'q. Bundan tashqari, brauzerning ishdan chiqishi mumkinligi haqida xavotirlar mavjud edi. Bu brendning mavjud obro'siga putur etkazadi. Biroq, korporatsiya lagerida ixlosmandlar bor edi, ular qaror qildilar - "Google" brauzeri yaratiladi. Kompaniya mahsulotni ishlab chiqarish uchun sohadagi eng yaxshi mutaxassislarni jalb qildi. Va hech qaerdan emas, balki o'sha paytdagi eng yaxshi brauzerlardan birini ishlab chiqqan Mozilla-dan. Natijada global muvaffaqiyatga erishish uchun barcha imkoniyatlarga ega bo'lgan echim paydo bo'ldi. Google Chrome brauzeri ko'rish uchun chiqdi: engil, ishlatish uchun qulay, tezkor va dizayni jihatidan juda chiroyli, global IT hamjamiyati va eng muhimi, ko'plab foydalanuvchilar portlash bilan qabul qilishdi. Chrome-ning birinchi versiyalari Windows uchun edi. Ammo allaqachon 2009 yilda Linux va MacOS ostida ishlashi mumkin bo'lgan brauzer yig'ilishlari paydo bo'ldi. Chrome: sifatga sarmoya Yuqorida aytib o'tganimizdek, ko'plab IT-mutaxassislar Google Chrome brauzeri asosan ishlab chiquvchi kompaniyaning pozitsiyasi tufayli muvaffaqiyatli bo'ldi deb hisoblashadi. Korporatsiyaning moliyaviy imkoniyatlari, ekspertlarning fikriga ko'ra, dasturning eng yuqori sifatini oldindan belgilab qo'ygan. Ushbu nuqtai nazar raqiblarga ega bo'lishiga qaramay, ko'plab faktlar brauzer muvaffaqiyatida Google-ning investitsiya imkoniyatlari muhim rol o'ynaganligini ko'rsatishi mumkin. Faqatgina korporatsiya o'z dasturidagi zaif tomonlarni aniqlash bo'yicha kampaniyalarni qanday tashkil qilganini eslang. Shulardan biri sifatida Google brauzer xavfsizligi nuqtai nazaridan brauzerning xavfsizlik tizimida katta bo'shliqlarni topgan IT mutaxassislariga katta miqdordagi pul to'lashni kafolatladi. Ba'zi hollarda, xuddi shunday kampaniyalar uchun bir necha million dollar ajratish haqida gap ketmoqda. Mutaxassislarning fikriga ko'ra, shunga o'xshash echimlarni ishlab chiqaruvchi boshqa kompaniyalar bunga qodir emasdilar. Albatta, butun dunyodagi xakerlar "sovrin" ga nomzod bo'lishni xohlashdi. Ular Google brauzerining eng zamonaviy versiyasi bilan jihozlangan xavfsizlik tizimini buzib kirishdi va ishlab chiqaruvchi kompaniyaga pul kompensatsiyasi evaziga qanday qilib muvaffaqiyatga erishganlarini aytib berishdi. Albatta, qonun bo'yicha ta'qib qilinmagan (garchi xakerlik, siz bilganingizdek, jazolanadigan ishdir). Shunga ko'ra, keyingi versiyada Chrome brauzeri "yamalgan" zaifliklarni hisobga olgan holda chiqarildi. Bu foydalanuvchilarni xursand qilolmadi, deydi mutaxassislar. Nima uchun Google-dan dastur dunyo bo'ylab tobora ko'proq kompyuterlarda paydo bo'ldi. Ko'pgina Google foydalanuvchilari brauzerni xavfsizlik jihatlari tufayli emas, balki aksariyat o'xshash echimlarga xos bo'lmagan lakonik va juda zamonaviy dizayni tufayli yoqtirishdi. Aksincha, aksariyat Google raqobatchilari, ekspertlarning fikriga ko'ra, o'z dasturlarini turli funktsiyalar bilan "to'ldirishga" harakat qilishdi. Ma'lum bo'lishicha, foydalanuvchilar uchun bu juda zarur emas (va hatto tizimni haqiqatan ham "sekinlashtirishi" mumkin). Xrom faktlari Google dunyoning IT-ishlab chiqaruvchilarini nafaqat o'z brauzeri bilan, balki bozorda juda noyob mahsulot - Chromium-ni chiqargani bilan ham xursand qildi. Bundan tashqari, bu veb-brauzer. Bu asosiy brauzer bilan uyg'unlikdan anglashilgandek, unga texnologik jihatdan juda yaqin. Ammo farq bor va bu ham muhim. Chrome brauzeri Google-ning asosiy mahsulotidir. U kompaniyaning tijorat ehtiyojlarini qondirish uchun mo'ljallangan. Uning rivojlanishi bilan bog'liq ma'lumotlarning muhim qismi, ekspertlarning fikriga ko'ra yopiq. Chromium, o'z navbatida, ochiq manbali veb-brauzerdir. Bu shuni anglatadiki, butun dunyodagi deyarli barcha dasturchilar undan foydalanishlari mumkin. Xrom alohida brauzer sifatida, ba'zi ekspertlarning fikriga ko'ra, funktsional jihatdan "akasi" dan pastroq. Biroq, mutaxassislarning fikriga ko'ra, bu ajablanarli emas. Minimal "standart" funktsiyalar - uchinchi tomon ishlab chiquvchilarining ijodkorligi uchun ko'proq erkinlik. Ammo Google-dan ikkala brauzerda (shuningdek, boshqa Chromium-ga asoslangan dasturchilar tomonidan yaratilgan) asosiy foydalanuvchi vositalari to'plami bir xil. Chrome uchun xarakterli bo'lgan asosiy texnologik afzalliklar Chromiumda ham mavjud - ish tezligi, interfeysning soddaligi va boshqarish. Google ishlab chiquvchilari dunyoga bergan ochiq manba ko'plab Chromium-ga asoslangan brauzerlarning paydo bo'lishini oldindan belgilab qo'ydi. Ular turli xil nomlarga ega bo'lishlari mumkin (bundan tashqari, ular bir-birlarining ashaddiy raqobatchilari sifatida joylashishlari mumkin), lekin aslida bir xil platforma. Xususan, Rossiyaning Mail va Yandex kabi taniqli kompaniyalari o'zlarining brauzerlarini Chromium asosida yaratdilar. Opera brauzeri: Dunyo etakchilariga Skandinaviya Challenge 90-yillarning boshlarida ikkita Norvegiyalik dasturchi Jon Stivenson fon Texner va uning chaqiruvchisi Geir Ivarsay yirik telekommunikatsion korporatsiyada ishlagan. 1993 yilda ular o'z kompaniyalari uchun veb-sayt yaratish vazifasini oldilar. Ular buni qildilar, ammo tez orada o'sha paytdagi eng mashhur echim - Mosaic veb-sahifalarni namoyish qilish uchun juda mos emasligini aniqladilar. Mosaikka alternativa sifatida yaratilgan dunyoda o'sha paytning o'zida yangi brauzerlar paydo bo'lishiga qaramay, Yon va Geir veb-hujjatlar bilan yanada aniqroq ishlashga qodir bo'lgan o'z dasturlarini yaratishga qaror qilishdi. Dasturning birinchi versiyasi o'sha 1993 yilda paydo bo'lgan. Dastur MultiTorg Opera deb nomlangan va faqat Yon va Geir ish beruvchisi ehtiyojlari uchun ishlatilgan. Ammo bir yil o'tgach, sayyora miqyosida tanib olish uchun mo'ljallangan brauzer paydo bo'ldi. Ism avvalgi echimdan to'liq olingan. Yangi brauzer, mutaxassislarning fikriga ko'ra, tizim resurslarini minimal sarflanishi bilan ajralib turardi. O'sha yillardagi ko'plab IT-mutaxassislar dasturning dunyo miqyosida ommalashishini bashorat qilishgan. 1995 yilda Jon va Gayr o'zlarining Opera Software AS kompaniyasini tashkil etishdi. 1996 yilda allaqachon Opera 2.0 yangi brendi va nomi bilan yaratilgan dastur paydo bo'ldi. O'sha yillardagi mutaxassislarning fikriga ko'ra, brauzer vazifasini juda yaxshi bajargan tez boshlash veb-sahifalar. Ko'p o'tmay, uchinchi "Opera" paydo bo'ldi, Internet-brauzer, ko'plab IT-mutaxassislarning fikriga ko'ra, butunlay inqilobiy bo'lib qoldi - unda, xususan, bir nechta derazalar rejimida ishlash mumkin bo'ldi. Shuningdek, dastur funktsiyani taqdim etdi avtomatik to'ldirish veb-shakllar, ishonchli xavfsizlik protokoli amalga oshiriladi. Brauzerning to'rtinchi versiyasi alohida-alohida mavjud 2000 yilda Opera rus tilidagi versiyasi chiqdi. Norvegiya brauzeri yillar davomida doimiy ravishda takomillashib bordi. Unda har doim yangi xususiyatlar va funktsiyalar paydo bo'ldi. Xususan, 2005 yilda chiqarilgan 8.0 versiyasida ovozli boshqaruv paydo bo'ldi. Dasturning turli xil modifikatsiyalarida asl boshqaruv elementlari amalga oshirildi (masalan, "sichqoncha bilan siljitish"). Opera brauzerining Linux, MacOS uchun mos versiyasi yaratildi. Dasturning mobil versiyasi juda mashhur bo'ldi. Opera brauzeri, mutaxassislarning fikriga ko'ra, Internet juda sust bo'lgan (va tez bo'lsa, keyin juda qimmat) bo'lgan vaqt talablarini mukammal aks ettirdi, aksariyat foydalanuvchilarning kompyuterlari unchalik samarali bo'lmagan. Asta-sekin onlayn kanallarning tezligi oshdi va unga kirish arzonlashdi. Kompyuterlar o'lchovsiz kuchliroq bo'ldi. Shuning uchun brauzerning asosiy tarixiy afzalligi - veb-sahifalarni qayta ishlash tezligi juda muhim bo'lib qoldi. Bu mutaxassislarga Opera-ning hozirgi bozor pozitsiyalari etakchilardan ancha uzoq ekanligini tushuntiradi. Shuni ta'kidlash kerakki, Rossiyada ushbu brauzer eng ommaboplar qatoriga kiradi (ba'zi manbalarga ko'ra, Rossiya Federatsiyasidan Internet foydalanuvchilarining taxminan 15% Norvegiya dasturini afzal ko'rishadi). "Yandex" brauzeri Yandex dunyodagi eng taniqli rus IT-brendlaridan biridir. Hozir bu Rossiya Federatsiyasidagi eng yirik qidiruv tizimi, eng mashhur pochta va yangiliklar xizmatlaridan biri. Ko'pgina rus foydalanuvchilarining kompyuterlarida Yandex sahifasi asosiy sahifadir. 2010 yilda kompaniya o'zining veb-brauzerini chiqardi. Bozorda paydo bo'lgan echimning o'ziga xos xususiyati Yandex markali xizmatlari bilan chambarchas bog'liq edi. qidiruv tizimi, pochta orqali, sun'iy yo'ldosh xaritalari Yandex brauzeri ko'plab foydalanuvchilarni kerakli ma'lumotlarni qidirishni tezlashtirish uchun turli xil ko'rsatmalar berish qobiliyati bilan hayratda qoldirdi. Ko'pchilik uni yoqimli deb topdi, boshqalari boshqarish qulayligini qadrlashdi. Yandeks tomonidan yaratilgan veb-brauzer 100 foiz Rossiya taraqqiyoti deb aytish mumkinmi? Albatta yo'q. Dastur butun dunyo bo'ylab IT-mutaxassislari uchun to'liq ochiq bo'lgan Chromium manba kodiga asoslangan. Yuqorida aytib o'tganimizdek, har bir kishi unga asoslanib o'z brauzerini yaratishi mumkin (aslida bu shunday bo'ladi - endi Chromium asosida veb-sahifalarni ko'rish uchun yuzlab, hatto minglab taniqli va unchalik mashhur bo'lmagan dasturlar yaratilgan). Shuning uchun, tan olish kerak (hech qanday tarzda Yandeksning xizmatlarini kamsitmaslik) - mashhur rus brauzerining paydo bo'lishida asosiy rol Google-ga tegishli. Puffin: iOS uchun brauzer 2000 yilning ikkinchi yarmida mobil qurilmalar dunyoda mashhurlikka erisha boshladi. Ushbu segmentning texnologik tendentsiyalaridan biri bu Apple bo'lib, u markali operatsion tizim - iOS operatsion tizimida ishlaydigan bir nechta qurilmalarni chiqardi. Ushbu platforma uchun (shuningdek, raqobatchilar uchun - Android, Windows Mobile va boshqalar), dunyodagi etakchi rivojlanish kompaniyalarining yangi brauzerlari chiqarila boshlandi. Opera, Google va boshqa taniqli korporatsiyalar Apple gadjetlariga mos echimlar yaratdilar. Shu bilan birga, ushbu echimlar bilan bir qatorda, Puffin veb-brauzeri juda mashhur bo'ldi. Ushbu dasturning xususiyatlari qanday? IOS platformasining o'ziga xos xususiyati shundaki, u dunyodagi eng mashhur multimedia texnologiyalaridan biri - Flashni qo'llab-quvvatlamaydi. Shu sababli, ushbu standart asosida tuzilgan ko'plab saytlar Apple qurilmalarida juda to'g'ri ko'rsatilmasligi mumkin. Puffin brauzeri iOS qurilmalari foydalanuvchilari uchun Flash tarkibidagi saytlarni ko'rishni osonlashtiradigan echimga aylandi. Ushbu dasturni sinovdan o'tkazgan mutaxassislar va foydalanuvchilar odatda bunga juda ijobiy munosabatda bo'lishadi. Brauzerga berilgan asosiy vazifa - flesh-fayllarni ijro etish - yaxshi ishlamoqda. Hozirgi kunda Internetning ko'ngil ochish uchun ham, jiddiy ish uchun ham ahamiyati haqidagi bayonoti hech kimni ajablantirmaydi. Shuni ta'kidlash kerakki, ish oqimining samaradorligi ko'p jihatdan ulanish tezligiga bog'liq emas, balki ishlatilgan brauzerning qulayligi va o'ychanligiga bog'liq. Agar siz brauzerlarning nima ekanligini va ularning bir-biridan qanday farq qilishini bilmasangiz, ushbu maqola ayniqsa siz uchun. Keling, boshlaymiz! Qanday brauzerlar bor? Ro'yxat juda uzun bo'lishi mumkin, ammo keling ushbu bozorning asosiy "o'yinchilarini" sanab o'tamiz: Internet Explorer. Opera. Firefox. Google Chrome va uning barcha hosilalari. Endi ushbu "belgilar" haqida batafsilroq gaplashamiz. Internet Explorer Bu haqiqiy afsonadir. Bunga loyiqmi yoki yo'qmi - har kim o'zi uchun qaror qiladi, ammo hech kim tajribali foydalanuvchilarning aksariyati u bilan boshlanganligi bilan hech kim bahslashmaydi. 2001 yilda, bizning mamlakatimizda Internet deyarli boshlang'ich bosqichida bo'lganida va hatto yirik shaharlarda Dial Up hukmronlik qilganida, oltinchi "eshak" "brauzer" so'zi bilan yagona uyushma edi. Albatta, kimdir Opera loyihasi haqida bilar edi, bizning mamlakatimizning juda keng qismida juda kam uchraydigan geekslar Netscape-dan foydalangan, ammo xurmo IE-ga tegishli edi, chunki o'sha paytda munosib alternativa yo'q edi.