O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti maktabgacha ta`lim fakulteti maktabgacha ta`lim nazariyasi va metodikasi kafedrasi

5–6 yosh. Jismoniy rivojlantirish va madaniy-gigienik ko‘nikmalarni shakllantirish

1	ko‘zini yumgan holda 4 metrgacha masofaga yuradi va oyoqlarni chalishtirib yuradi	bosh kiyim, ustki kiyim va oyoq kiyimlarini mustaqil kiyadi	to‘pni bir necha marta ikki qo‘li bilan chamasi 1 metr masofada yuqoriga otadi va ilib oladi	shaxsiy gigi­yenaga amal qiladi (mus­taqil tishlar­ini tozalash, ovqatlanish­dan avval qo‘llarini yu­vish, aksirgan­da yoki yo‘tal­ganda og‘zini dastro‘mol bilan yopish, sochlari­ni tarash, tirnoqlarini o‘z vaqtida oldirish)
2	turli harakatlarni bajarib yuradi (oyoqlar uchida, tovonda, oyoq kaftlarining yon tomonida, yarim o‘tirgan holda)	sathda mustaqil turli chiziqlar chizadi	to‘pni yuq­origa otadi va qarsak chalib ilib oladi	dasturxon atrofida ovqatlanish tarbiyaiga rioya qiladi (toza va tartib bilan ovqat eyish, ovqatla­nish anjom­laridan to‘g‘ri foydalanish, stol atrofida o‘tirganda gavdasini tik tutish, non usho­ usho­qlarini erga tushirmaslik, ovqatla-nish vaqtida gaplashmas­lik)
3	kichik va katta qadamlar bilan oyoq uchida to‘siqlarni oshib yuradi yoki aylanib o‘tadi	katta, o‘rta va mayda o‘yinchoqlarni saralab, hajmiga mos qutilarga joylaydi	to‘pni ikki qo‘li bilan chamasi 10 marta erga urib ilib oladi	mustaqil das­turxon beza­tishga harakat qiladi
4	belgilangan yo‘l bo‘ylab bir oyoq tovoniga boshqa oyog‘ining uchini tekkizib yon tomon­ga yuradi	katta va kichik konstruktor qism­laridan oddiy va murakkab pred­metlarni mustaqil yasaydi	otilgan to‘pni turli usullarda ilib oladi	kiyim javoni­da kiyimlarini tartib bilan joylashtiradi, o‘z xonas­ini tartibli saqlashga harakat qiladi
5	chamasi 2 daqiqa vaqt davomida turli buyumlarni aylanib o‘tib ilon izi (zigzag) bo‘lib yuguradi	20- 30 ta mayda bo‘lakli pazllarni mustaqil yig‘adi	og‘irligi 500 grammdan ko‘p bo‘lma­gan to‘plarni erda dumalata­di	o‘z xona-sini tartibli saqlashga harakat qiladi
6	deyarli 100 metr masofaga o‘rtacha tezlikda yuguradi yoki mokisimon yuguradi	stol usti o‘yinlarini mustaqil o‘ynaydi (mozaika, loto, yig‘ma rasm)	qum to‘ldiril­gan qopchani chamasi 9 metr masofaga bir qo‘li bilan gorizontal yoki vertikal nishonga otadi	madaniy-gi­gienik ko‘nikmalarni shakllantirish­ga mo‘ljallan­gan didaktik o‘yinlarni mustaqil o‘ynaydi
7	chamasi 20 metr ma­sofaga tez yuguradi	mayda muncho­qlarni kattalar yordamida ipga teradi	dastlabki holatda to‘pni boshqa bolaga otadi	madaniy-gi­gienik ko‘nikmalarni shakllantir­ishga mo‘ljal­langan ayrim she’r va badiiy asarlarni biladi
8	o‘rtacha 260 metr masofaga sekin tez­likda yuguradi	kichik koptoklar bilan mustaqil o‘ynaydi	to‘pni to‘r us­tidan o‘tkazib otadi	–
9	kolonnaga uchtadan qayta saflanadi	rasmlarni kontur chetiga chiqmagan holda bir yo‘nal­ishda va tartibli bo‘yaydi	qiya gimnas­tika skamey­kasida boshiga qum to‘ldiril­gan qopchani qo‘ygan holda oldinga va yon tomonga yuradi	–
10	turgan joyida oyoqla­rini juftlab, chal­ishtirib navbat bilan sakraydi	mayda motorikani rivojlantirishga mo‘ljallangan didaktik o‘yinlarni mustaqil o‘ynaydi	qiya gimnas­tika skamey­kasiga oyoq uchida yugurib chiqadi va undan qaytib tushadi	–
11	oyoqlarini juftlab yon tomonga 20 sm lik to‘siq us­tidan sakrab o‘tadi	–	gimnastika skameykasida tik turadi, oyoq uchiga va tovoniga ko‘tariladi hamda shu holatda orqa tomoniga aylanadi
12	turgan joyida oyoq-larini navbat bilan almashtirib sakraydi	–	Qaldirg‘och bo‘lib turish mashqini bajaradi	–
13	turgan joyidan chamasi 80 sm uzunlikka sakraydi va 30 sm balandlikka sakraydi	–	boshqa bolalarning qo‘lini ush­lagan holda turgan joyida aylanadi	–
14	yugurib kelib 1 metrgacha uzunlikka sakraydi	–	–	–
15	arg‘imchoqqa mus­taqil chiqib uchadi va undan tushadi	–	–	–
16	sakrash uchun mo‘ljallangan arqon bilan sakraydi	–	–	–
17	to‘rt oyoqlab yurgan holda boshi bilan to‘pni 4 metrgacha masofaga dumalatadi	–	–	–
18	to‘siqlar orasidan emaklab o‘tadi	–	–	–
19	ilon izi (zigzag) bo‘lib emaklaydi	–	–	–
20	gimnastika skamey­kasida oldinga va orqaga emaklaydi	–	–	–
21	gimnastika narvo­niga tez chiqadi va tushadi	–	–	–
22	yo‘g‘on arqonga tirmashib chiqishga harakat qiladi	–	–	–
23	2 g‘ildirakli ve­losipedda uchadi (to‘g‘ri, ilon izi (zig­zag), doira bo‘ylab)	–	–	–