O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti ro`yhatga olindi

Subtropik  mintaqalar.  Afrikaning  shimoliy  va  janubiy  chekka  qismlari 

subtropik  mintaqalarda  joylashgan.  Subtropiklarda  Quyosh  issiqligi  ancha 

kamayadi. Harorat va yog‘ingarchilik fasllarga qarab o‘zgaradi. Yoz issiq, qish esa 

nisbatan iliq bo‘ladi. O‘rta dengiz sohillarida iyulning o‘rtacha harorati 27°, 28°S 

ga, yanvarning o‘rtacha harorati 11°,12°S ga teng. Janubda Kap qirg‘oqlarida issiq 

oyning o‘rtacha harorati 21°S dan, salqin oyning o‘rtacha harorati 13°, 14°S dan 

oshmaydi.  Afrikaning  shimolida  va  janubi-g‘arbida  yoz  juda  qurg‘oqchil  va  qish 

ancha  sernam  keladi.  Bunga  sabab  shuki,  yozda  subtropik  mintaqalarda  baland 

haroratli va yomg‘irsiz barqaror tropik antitsiklonlari hukmronlik qiladi, qishda esa 

g‘arbiy  shamollar  okeandan  mo‘’tadil  kengliklarga  xos  havo  massalarini  olib 

keladi. 

Afrikaning  janubi-sharqiy  qismida  subtropik  iqlimning  shakllanishi 

boshkacha  harakterdagi  qonuniyatga  ega.  Qishda g‘arbiy  shamollar  tog‘  to‘siqlari 

tufayli  materikning  janubi-sharqiy  sohillarigacha  yetib  bora  olmaydi.  Shuning 

uchun  qishda  yog‘ingarchilik  miqdori  bu  yerda  bir  oz  kamayadi.  Yozda  butun 

janubi-sharqiy qirg‘oq bo‘ylab Hind okeanidan katta mikdorda yog‘ingarchilik olib 

keladigan nam havo massalari hukmronlik qiladi. Shu sababli Drakon tog‘larining 

sharqiy yon bag‘rlariga yomg‘ir ko‘p tushadi. Yog‘ingarchilik yil bo‘yi takrorlanib 

turadi.  Binobarin,  janubiy  subtropik  mintaqaning  janubi-g‘arbiy  qismi  uchun  yoz 

---

quruk subtropik iqlim tipi va janubi-sharqiy qismi uchun nam subtropik iqlim tipi 

harakterli.  Afrikaning  iqlim  sharoiti  qimmatbaho  madaniy  tropik  o‘simliklarini 

yetishtirishga  qulaylik  tug‘diradi.  Issiqlik  resurslari  mo‘l  bo‘lgan  joylarda  kofe, 

kakao, xurmo, zaytun, sitruslar yetishtiriladi. Sharqiy Afrika yassi tog‘ligida va Nil 

daryosi  havzasida  paxta,  choy,  apelsin,  limon,  bug‘doy,  sabzavotlar  va  boshqa 

qishloq xo‘jalik ekinlari ekiladi. Ammo materikning juda katta qismida atmosfera 

yog‘inlari juda kam bo‘ladi va qishloq xo‘jaligini rivojlantirishga imkon bermaydi. 

Faqat cho‘llardaga vohalarda obikor dehkonchilik qilish mumkin.