O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand veterinariya meditsinasi instituti

4-rasm.Erkak suvarakning ichki organlari.

-orqa tomoni va B-yon tomonidan ko‘rinishi: 1,2-so‘lak bezlari va ularning xaltasi; 3-jig‘ildon; 4-oshqozon; 5-o‘rta ichak; 6-malpigi naylari; 7-orqa ichak; 8,9-traxeya sistemasi naychalari; 10-qorin nerv zanjiri; 11-urug‘don; 12-qo‘shimcha bez; 13-yurak; 14-bosh miya; 15-simpatik nerv sistemasi; 16-pilorik o‘simtalar.

5-расм. Ҳашаротларнинг трахея системаси.

А-қора суваракнинг асосий трахея найлари; Б-бўғимларида трахеянинг шохланиш системасининг кўнгдаланг кесими; В-бўғимларида трахея найининг узунасига кесик схемаси; Г-трахеянинг трахеолалари билан тугалланиши; 1-юрак; 2-юқори диафрагма; 3-стигма; 4-нерв занжири; 5-пастки диафрагма; 6-трахеалар; 7-ичак; 8-тендилар;

9-трахеолалари.

Mo‘ylovdagi tukchalar va ularning ostki tomoniga kelgan nerv tolalari hidni qabul qiluvchi tuzilmalar ekani haqida xulosalar chiqariladi.Hasharotlarning mo‘ylovlaridagi tukchalar va ularning nerv tolalari bilan ta’minlanishini aks ettiruvchi jadvaldan foydalanib, hid bilish organlari tuzilishning sxemasi chiziladi, hasharotlarning ko‘zini tuzilishini o‘rganish.Hasharotlarning qon aylanish sistemasi tuzilishi bo‘yicha nazariy bilimlarni aniqlash. Hasharotning qon aylanish sistemasiga kirgan organlarni o‘rganish, gemolimfa tuzilishni o‘rganish va hasharotlarda qon aylanish kuzatish.Jinsiy sistemaning ayrim qismlarini ko‘rish uchun to‘g‘ri ichak, orqa ichak chiqaruv teshigidan kesiladi va u olib tashlanadi

Yog‘ tanachalaridan hamda traxeya naychalaridan tozalanadi va suv bilan yuviladi.Erkak suvarakning qorin bo‘shlig‘ining 7 va 8 bo‘g‘imlarida ikki yonida joylashadigan ikkita urug‘donni ko‘rasiz. Urg‘ochi suvarakda bir juft tuxumdonni ko‘rish mumkin. Tuxumdonning har qaysisida 8 – dona tuxum naychalarini ko‘rish va ularni topish mumkin.

Erkak va urg‘ochi hasharotlarning jinsiy organlari yaxshilab tanishib chiqqanlaridan so‘ng talabalar ularni rasmlarini diqqat bilan albomga chizib oladilar.