Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta-maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti ximmatov ibodilla, abduraxmanov muxtor

 
Konfidensial axborotlarni ruxsatsiz kirishdan himoyalash
Bu 
kompyuter 
steganografiyasini 
ishlatish 
sohasi 
konfidensial 
axborotlarni himoyalash muammosini yechishda eng samarali hisoblanadi. 
Masalan, tovushning eng kam ahamiyatli kichik razryadlari yashiriladigan 
xabarga almashtiriladi. Bunday oʻzgarish koʻpchilik tomonidan tovushli xabarni 
eshitish paytida sezilmaydi.
Sanoat 
shpionlik 
tizimlarining 
monitoring 
va 
tarmoq 
zaxiralarini 
boshqarish harakatlariga qarshi yoʻnaltirilgan stenografik usullar lokal va 
global kompyuter tarmoqlari serverlaridan axborotning oʻtishida nazorat 
oʻrnatish harakatlariga qarshi turishga imkon beradi.
Kompyuter steganografiyasining hozirgi vaqtda ishlatiladigan boshqa bir 
sohasi dasturiy ta‘minotni niqoblashdir. Qachonki, dasturiy ta‘minotni qayd 
qilinmagan foydalanuvchilar tomonidan ishlatilishi oʻrinsiz boʻlsa, u standart 
universal dastur mahsulotlari (masalan, matnli muxarrirlar) ostida niqoblanishi 
yoki multimedia fayllari (masalan, kompyuter oʻyinlarining musiqiy ilovasi)ga
yashirilishi mumkin.
Stenografiyadan foydalaniladigan yana bir sohalardan biri — bu 
mualliflik huquqlarini himoyalash hisoblanadi. Kompyuterli grafik tasvirlarga 
maxsus belgi qoʻyiladi va koʻzga koʻrinmay qaladi. Lekin, maxsus dasturiy 
ta‘minot bilan aniqlanadi. Bunday dastur mahsuloti allaqachon ba‘zi jurnallarning 
kompyuter versiyalarida ishlatilayapti. Stenografiyaning ushbu yoʻnalishi 
nafaqat tasvirlarni, balki audio va videoaxborotni ham qayta ishlashga 

---

53 
moʻljallangan. Bundan tashqari uning intellektual egaligini himoyalashni 
ta‘minlash vazifasi ham mavjud.
Hozirgi vaqtda kompyuter stenografiyasi usullari ikki asosiy yoʻnalish 
boʻyicha rivojlanmoqda:
-
kompyuter formatlarining maxsus xossalarini ishlatishga asoslangan usullar;
-
audio va vizual axborotlarning serobliligiga asoslangan usullar.