O’zbеkiston rеspublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi samarqand davlat universiteti Pedagogika fakultеti Boshlang`ich ta'lim metodikasi kafеdrasi

XI-BOB. «Minglik» mavzusida sonlarni nomerlashni o`rganish metodikasi. 1000 ichida
REJA
1-§. «Minglik» mavzusida sonlarni nomerlashni o`rganish metodikasi.
2-§. 1000 ichida sonlarni og`zaki nomerlash bosqichlari.
3-§. 1000 ichida sonlarni yozma nomerlash.


Asosiy tayanch tushunchalar


«Yuzlik», III xona birligi, 3 xonali sonlarni qo`shish va yozish, raqamlarning o`rin qiymati printsipi, 3 xonali sonlarni biriktirish orqali qo`shish va ayirish, taqqoslash, 3 xonali sonni yuzlik, o`nlik, birliklar yig`inidsi ko`rinishida yozish. mm, km, kun, oy, yil, sekund, asr, vaqt, diametr, dm kub, m kub, narx, ularni boshqa birlikda ifodalash, geometrik shakllarni o`lchash, qismlarga bo`lish, taqqoslash.

1000 ichida sonlarni nomerlashni o`rgatishda o`qituvchining vazifasi o`quvchilarni quyidagilarga o`rgatishdan iborat:

a) narsalarni bittalab, o`ntalab, yuztalab gruppalarga birlashtirib sanash;
b) 1000 ichida sonlarni o`qish va yozish, hamda ularning natural qatorda kelish tartibini bilish;
v) sonlarni yuzlik, o`nlik va birliklardan hosil qila olish;
g) o`ngdan chapga hisoblanganda birlik, o`nlik va yuzliklar qaysi o`ringa yozilishini aniqlash;
d) sonni xona qo`shiluvchilarining yig`indisi shaklida ifodalash va berilgan sonda istalgan xona birligining umumiy sonini topish;
1000 ichida sonlarni og`zaki nomerlashni 5 bosqichga bo`lishi mumkin.
I. Tayyorgarlik bosqich. Bu bosqichning asosiy vazifasi 100 ichida nomerlashga doir materialdan 1000 ichida sonlarni nomerlashga yordam beradigan qismini takrorlashdan iborat:
1) Sonlarni tartib bilan sanang; 15…, 26…, 67…;
2) Sanashni davom ettiring; 86, 87…, 60, 70…;
3) 7 o`nlik va 2 birlikdan iborat sonni ayting, undan oldingi va keyingi sonni ayting. Bu sonni yozish uchun nechta raqam kerak bo`ladi? 72 sonini qanday xona qo`shiluvchilarining yig`indisi bilan tasvirlash mumkin?
4) 69 soni qanday qo`shni sonlar orasida turadi?
5) 10 sonidan boshlab, bittalab, (5,10) qo`shib sanang.
6) 100 da nechta o`nlik bor? O`nlik yuzlikdan nechta marta kam?
7) Birinchi xonaning 3 birligi va ikkinchi xonaning 5 birligidan iborat sonni ayting.
8) 50, 100 sonlarining yozilishida nechta raqam qatnashadi?