O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi samarqand davlat universiteti yuridik fakulteti kafedra

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA
O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI
SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI
YURIDIK FAKULTETI
Kafedra: Falsafa va milliy g’oya
Fan: Geosiyosat asoslari


KURS ISHI


MAVZU: O’zbekiston tarixi va geosiyosatda umumiy mushtaraklik.
Bajardi:
Tekshirdi: A.Samadov
Samarqand 2021
Mundarija
Kirish……………………………………………………………………………..…3
I bob. O’zbekiston tarixida geosiyosatning o’rni……………………………..….5
1.1. Temuriylar davrida geosiyosiy munosabatlar……………………………….….5
1.2. Buyuk ipak yo’lining geosiyosiy munosabatlardagi tutgan o’rni…………..….8
Asosiy qism.
II bob. Xonliklarning Rus va Boburiylar davlati bilan geosiyosiy munosabatlari.
2.1. Xiva , Qo’qon va Buxoro amirligining o’zaro geosiyosiy munosabatlari……...14
2.2. Mustaqillik yillarida O’zbekistonning geosiyosiy muhitda o’z o’rnini egallashi..21
Xulosa………………………………………………………………….…………....27
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati……………………………………………….28

Kirish
Har doim kelajakni qurish uchun tarixni esga olishga inson najbur bo’lar ekan ya’ni inson biror faolioyat , ish boshlamoqchi bo’lsa uning qanday foyda bergani yoki foyda bermagani haqqida o’ylaydi bunda esa eski , o’tib ketgan voqea hodisalar esga olinib xulosa chiqariladi. Shu kabi Siyosat yoki Iqtisod, Tabbobat ilmi bo’lsin hammasi Tarix bilan boshlanadi va xulosa olinadi . Shu fanlar kabi Geosiyosat fani ham Tarix bilan chambarchas bog’liq va uni taqozo etadi. Geosiyosat geografik siyosat ya’ni mintaqa , qit’a yoki butun yer shari hatto butun koinotni ham qamrab oladigan fan, nazariya hamdir . Bunda muayyan bir mamlakat o’rni , tabiiy boyliklari , iqlimi va boshqa geografik omillarining davlat tashqi siyosatiga geosgrafik-siyosiy strategiyasi va hokazolarga muayyan ta’sirni ifodalash ushun ishlatiladi. Bunda davlatlarning tarixiy o’tmishi, qanday rivoj topgani , tashqi va ichki aloqalari , diplomatik aloqalari va siyosatiga qarab ham bugungi siyosatiga , diplomatiyasiga ham baho beriladi. Geosiyosatga oid ilmiy qarashlarga davlatning geografik joylashuvi , makoni tarixi, joyi , qo’shni davlatlari,uning ichki va tashqi siyosati o’rtalaridagi munosabatlar hisobga olinadi. O’zbekiston ham o’zining tashqi siyosatida ma’lum darajada Geosiyosiy tamoillarni hisobga oladi. . Tarix ham davlatning tabiati ,foydasi ustida bahs olib boradi. Davlatning tashkil topishidan boshlab ichki va tashqi siyosati , davlatning ijtimoiy, iqtisodiy, madaniy hayotiga oid ma’lumotlar keltiriladi. Hozirgi kunda dunyo murakkab tuzilishga ega bo’lib , unda turli ko’rinishdagi davlatlar yonma-yon yashagan holda bir-biriga ta’sir etib kelmoqda. Bunday jarayonda davlatlarning geografik joylashuvi va imkoniyatlari muhum ahamiyat kasb etmoqda. Markaziy Osiyo mintaqasi tarixdan ahamiyatli hisoblangan. Sobiq ittifoqning parchalanishi natijasida dunyoning geosiyosiy holati tez sur’atlar bilan o’zgardi. Dunyodagi ko’plab mintaqalardan biri bo’lgan Markaiy Oiyo bahs munozaraga sabab bo’lgan jihatlari ko’p.