O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti fakultet: Servis va turizm Kafedra: Xalqaro turizm va turizm servisi «Himoyaga tavsiya etildi»

 
Pekij turni tashkil qiluvchi omillar. 
Pekij turlarni tashkil qiluvchi asosiy 
omillarga inson omili, transport, ovqatlanish, tunash, sayohat dasturlari kiradi. 
Inson omili 
- Pekij turlar asosan turoperator tomonidan ishlab chiqiladi va 
sayohat agentliklari vositasida sotiladi. Bu marshrutlar faqatgina turoperatorlarning 
fikriga bog‘liq bo‘lmasdan, biron-bir uyushma yoki klublarning taklifi ham 
bo‘lishi mumkin. Shuningdek, ekskursavodli marshrutlarning ba’zi bir qismi tur 
boshqaruvchilarining faoliyati ostida amalga oshiriladi. Bu esa pekij turlarda inson 
omilining ahamiyatini oshiradi.
Transport 
- barcha marshrutlar transport vositasida amalga oshiriladi. 
Transport vositalari turli xil bo‘lishi mumkin. Masalan, samolyot, avtobus, kema, 
aeroportdan mehmonxonaga qatnaydigan transport eng ko‘p qo‘llaniladigan 

---

19 
transport turlariga kiradi. Temir yo‘li, mashinani ijaraga olish, velosaped ot-arava, 
hatto tuyadan ham foydalanish transport vositasini o‘taydi. 
Ovqatlanish
- pekij turlarning tarkibiga kiruvchi taomlar turining narxini 
belgilashda muhim omil bo‘lib hisoblanadi. Agar turoperator marshrutga birorta 
ham ovqatni qo‘shmasa, bu pekij «Yevropa usuli» deb ataladi. «Amerika usuli» 
esa buning teskarisi bo‘lib, uch mahal ovqatlanishni o‘z ichiga oladi. 
Soddalashtirilgan Amerika usulida esa nonushta va kechki ovqat beriladi. Lyuks 
turlarda «Ala Carte» menyular taklif qilinib, undan biror bir ovqatni tanlash 
ixtiyori mehmonning o‘ziga berildi. 
Tunash 
- Marshrutlardagi eng muhim omil tunashdir. Marshrutlardan o‘rin 
olgan mehmonxona standartlari va xona sifatlari marshrutlarning narxida o‘z aksini 
topadi. 
Sayohat dasturi 
- Marshrutlardagi kunlik belgilangan vaqt va masofa juda 
muhim omildir. 
Turoperator bir kunda 10 soatdan yoki 500 km.dan ortiq masofani tur 
rejasiga kiritishni istamaydi. Shuningdek, marshrutlardagi masofa muhim 
hisoblanadi. 
Tur 
dasturlarida 
e’tiborga olinadigan boshqa bir omil 
mehmonxonaning joylashgan o‘rnidir. Asosan marshrutlarda muhim shaharlarga 
boriladigan bo‘lsa markazdagi mehmonxonalar tanlanadi.