O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti fizikaviy kimyo kafedrasi

Nom ‟lum komponentl r bil n ishl sh. 
Agar modda spektrini bibiloteka 
massividagi spektri bilan solishtirish natijasida uni aniqlash imkoniyati
bo‗lmasa, u holda uni aniqlay olmaslikning imkoniy sabablari qaraladi: 

---

62 

berilgan modda mass-spektri foydalaniladigan mass spektrlar
bibilotekasida bo‗lmagan; 

berilgan komponentning mass-spektri foydalaniladigan mass- spektrlar
bibilotekasida mavjud, lekin qandaydir sababga ko‗ra izlovchi tizim uni
taniy olmaydi; 

tanish uchun taqdim etilgan mass-spektrning sifati yomon; 

tanish uchun taqdim etilgan mass-spektr individual moddaning mass-
spektri emas; 

ma‘lumotlar bazasida saqlanayotgan mass-spektrning sifati yomon. 
Mass-spektrlar bibilotekasida mass-spektrning uchramaslik holati ilgari
o‗rganilmagan yoki kam o‗rganilgan ob‘ektlarni o‗rganishda tez-tez uchrab
turadi. Bunday holatda qadamba-qadam qo‗llaniladigan vositalar quvvatini 
oshirishdan foydalaniladi. Birinchi qadam sifatida mass-spektr bilan va
fragmentlanishning ma‘lum qonunlari asosida pretsizion analiz bajariladi. 
Ular asosida berilgan moddaning qaysi organik birikmalar sinfiga taalluqli
ekanligini aniqlashga harakat qilinadi. Bu haqidagi qo‗shimcha ma‘lumotlar
tekshiriladigan aralashmaning kam namunasi kolonkali xromatografiya usulida
ajratish orqali olinadi.