O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

6.2.6-rasm. Surxondaryo viloyatining turistik 
resurslari.
Ularning ichida eng qadimgilari sifatida o‗rta va yuqori paleolit 
davriga mansub Teshiktosh va Machay g‗orlari hisoblanadi. Teshik-
tosh g‗oridan neandertal bolaning suyaklari topilgan bo‗lib, ushbu 
 
 

---

109 
kashfiyot O‗rta Osiyo hududi hozirgi odamlarning shakllanish 
mintaqalaridan biri bo‗lgan, degan ilmiy xulosaga olib keldi.
Surxondaryo viloyati hududidagi Kushonlar davriga oid arxeo-
logik yodgorliklar nihoyatda ko‗p va xilma-xildir. Dalvarzintepa va 
Xolchayonda o‗tkazilgan qazilmalar kushonlar shahri yuksak 
madaniyat o‗choqlari bo‗lganligini ko‗rsatadi. Bu davrda hunar-
mandchilik va qishloq xo‗jaligining intensiv ravishda rivojlanishi, 
tovar-pul munosabatlarining o‗sishi arxitektura, monumental 
haykaltaroshlik va rassomchilik, koroplastika va gliptika san‘atining 
yuksalishi kuzatiladi.
 
Hududda saqlanib qolgan asosiy yodgorliklar qatoriga Qirq qiz 
saroyi, Hakim at-Termiziy arxitektura yodgorligi, Sulton-Saodat 
majmuasi, Termiz hukmdorlari saroyi, Qoratepa ibodatxonasi va 
Fayoztepa ibodatxonasi kabi bir qancha obyektlarni kiritishimiz 
mumkin. Shuningdek, Surxondaryo ekoturistik rayonida Ko‗hitang 
tog‗li hududda 1987-yilda tashkil etilgan 53,7 ming ga maydonda 
ega, 800 xil o‗simlik va 290 ta qush hamda 20 dan ortiq hayvon 
turlarini muhofaza qilishga yo‗naltirilgan ―Surxon davlat qo‗riq-
xonasi‖ mavjud.
Mamlakatimizning Surxondaryo viloyatida boshqa viloyatlar-
dagi kabi yetarli darajada turistik resurslar mavjud. Viloyat markazi 
bo‗lgan Termiz shahrida joylashgan ―Al Hakim at-Termiziy‖ me‘-
moriy majmuasi, qizlar akademiyasi nomini olgan ―Qirq qiz‖ me‘-
moriy yodgorligi va ―Sulton-Saodat‖ obidalari, Angor tumanida 
―Bolalik tepa‖, Muzrobod tumanidagi ―Kichik tepa‖, ―Sopolli tepa‖, 
―Ayoztepa‖, Sho‗rchi tumanidagi ―Dalvarzintepa‖ manzilgohlari, 
Boysun tumanidagi ―Teshiktosh g‗ori‖, ―Konustepa‖ (dinozavrning 
izi topilgan), ―Dalvarzintepa‖ (36 kg oltin topilgan), Qumqo‗rg‗on-
da ―Makedon ko‗prigi harobalari‖, Jarqo‗rg‗ondagi ―Jarqo‗rg‗on 
minorasi‖, Denovda esa eski masjid, madrasalar kabilar shular 
jumlasidandir.
Shu bilan birgalikda, vohaning o‗ziga xos urf-odatlari, xalq 
o‗yinlari, taomlari va o‗ziga xos kiyimlari viloyatlar ichida ajralib 
turadi.