O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

 
16.2. Qishloq turizmini rivojlantirishning xalqaro modellari va 
ularni O„zbekiston sharoitida qo„llash 
 
Jahonda qishloq turizmini tashkil qilishning ancha mukammal 
modellari Yevropa davlatlarida ishlab chiqilgandir. Bu modellar 
deyarli biri - biriga o‗xshamaydi. Eng muhimi, quyida qayd qilingan 
modellar hozirda Yevropa davlatlarida muvaffaqiyat bilan ishla-
moqda va jahondagi ko‗plab davlatlar bu modellar asosida o‗z 
mamlakatlarida qishloq turizmini rivojlantirmoqda. 
Britaniya modelida
asosan qishloq turizmida turistlarni joy-
lashtirishga ko‗proq e‘tibor berilgan. Boshqa jihatlar esa Yevro-
padagi davlatlar tajribasidan olingan. 
Turistlarning ommaviylashgan, ular yaxshi ko‗radigan yashash 
tarzi 3 tipga bo‗linadi: 
1.
Fermerning uyida yashash va uning oilasi bilan faqat no-
nushta qilish. Bu sharoitda fermer bilan, uning oila a‘zolari bilan 
do‗stona aloqalarni boshlash imkoniyatlari, sharoitlari yuzaga 
keladi. 

---

267 
2.
Alohida binoda, qisman qulaylik sharoitida o‗z - o‗ziga 
xizmat qilish bilan yashash. 
3.
Atroflari o‗ralgan, o‗rtacha 8 – 15 turistni joylashtiradigan 
binoda, o‗z - o‗ziga xizmat qiladigan sharoitda yashash. 
Uchinchi variant Britaniya modelida juda daromadli hisob-
lanadi. Bir kunlik tunash har bir turist uchun 10 yevro miqdorida. 
Bu variantning daromadliligining asosiy sababi yoshlarga va 
guruhlarga mo‗ljallanganligidadir. Bu sharoitni o‗quvchilar va 
ayniqsa, studentlar ma‘qul ko‗rishadi. Shu bilan birga, Britaniya 
modelida qishloqda joylashishning 3 xil darajasi bor: lyuks –
puldorlar uchun maxsus qurilgan uy, o‗rtacha boylar uchun maxsus 
qurilgan hovli va yuqoridagi 3 ta sharoitli yashash tarzi. 
Britaniya modelida yana bir muhim xizmatlar borki, qishloq-
lardagi tadbirkorlar turistlar uchun mahalliy ahamiyatga ega bo‗lgan 
milliy va sport o‗yinlari, bolalar uchun poni (pakana) otda sayr, 
otlarda sayr, golf o‗yinlarini tashkil qilishadi. Shuning uchun ham 
shaharliklar bahor va yoz oylarida qishloqlarga shoshiladilar. 
Britaniya modelidagi yana bir muhim jihatlar shundan iboratki, 
ota - onalar bolalarini ekologik madaniyat, bilim ruhida tarbiyalash 
uchun ham bolalarini qishloqlarga olib borishadi va qishloq 
tadbirkorlari maxsus tayyorlagan maydonchalarda (og‗il, molxona) 
chorva mollarining bir - ikki oylik uloqchalar, buzoqchalar, qo‗zi-
choqlar bilan birga o‗ynashadi, quyonlarga, qushlarga ovqat, don 
berishadi. Bu jarayonlarda bolalarda hayvon va parrandalarga mehr 
tuyg‗ulari hosil bo‗ladi.