O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi s. R. Sharipov yer tuzish asoslari

Ko‘p yillar davomida prof. S.A.Udachin MIIZ ning «yer tuzishni loyihalash» 
kafedrasini boshqardi; bu ilmiy jamoa tomonidan yaratilgan yer tuzishni loyihalash 
bo‘yicha fundamental darslik besh marta takror nashr etildi, bir necha chet tillarga 
tarjima qilindi, sovet yer tuzish fanida yutuq bo‘lib qoldi. 

---

86 
3. Hozirgi sharoitlarda yer tuzish fanining rivojlanish xususiyatlari 
Yer munosabatlarining butun tizimi o‘zgarishiga olib keladigan iqtisodiy islohot, yerning 
ishlab chiqarish vositasi va tabiiy resurs sifatida ijtimoiy-iqtisodiy ahamiyatining oshishi bilan 
bog‘liq yer tuzish oldida yangi murakkab masalalar paydo bo‘ladi; ularning eng ahamiyatlilari 
quyida sanab o‘tiladi: 
1. 
 
Ma’muriy tumanlar yer tuzish chizmalari yer islohotining hududiy masalalarini - 
qayta taqsimlanadigan yerlar fondini yaratish, mahalliy o‘z-o‘zini boshqarish organlariga va 
boshqalarga beriladigan hududlar chegaralarini belgilash va boshq. ishlar uchun ob’ektiv 
asosga aylanadi. Fermer xo‘jaliklari, kichik shirkatlar, jamoa bog‘dorchiliklari yer egaliklari 
va yerdan foydalanishlari tashkil etilishi bilan bog‘liq xo‘jaliklararo yer tuzish yanada 
rivojlanadi. 
 2. Noqishloq xo‘jalik maqsadlari uchun yer ajratish loyihalarini iqtisodiy, huquqiy va texnik 
asoslash masalalari majmuasini ishlab chiqishga talab kuchayadi. 
3. Suv va shamol eroziyalari xavfi yuqori bo‘lgan xo‘jaliklar va tumanlarda hududni 
eroziyaga qarshi tashkil etishni jiddiy takomillashtirish zarurati tug‘ildi. Bunday mitaqalarda 
ilmiy asoslangan xo‘jalikda ichki yer tuzish loyihalari allaqachon eroziyaga qarshi tadbirlar 
majmuasi asosiga aylandi. Biroq yaqin kelajakda adaptiv dehqonchilikning asosi bo‘lib xizmat