O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi qo‘qon davlat pedagogika instituti

Ma’ruza mashg’ulotlari 

 

49 

 

burchlari  nimalardan  iborat  ekanligi  haqida  ma’lumot  berish,  bu  xususida 

o‘quvchilarda  amaliy  ko‘nikmalarni  hosil  qilish  ko‘zlangan  maqsadga  erishishda 

muvaffaqiyat omili bo‘ladi. 

Fuqarolarning  burchlari  quyidagilardan  iboratdir:  fuqarolar  konstitutsiya  va 

qonunlarda  ko‘zda  tutilgan  talablarga  rioya  etishga,  boshqa  kishilarning  huquqlari, 

erkinliklari,  sha’ni,  qadr-qimmatini  hurmat  qilish;  O‘zbekiston  xalqining  tarixiy, 

ma’naviy-madaniy  merosini  avaylab  asrash;  fuqarolar  tabiiy  atrof-muhitga 

ehtiyotkorona munosabatda bo‘lish; qonunlar bilan belgilangan soliqlar va mahalliy 

yig‘imlarni to‘lash; O‘zbekiston Respublikasini himoya qilish. Yuqorida qayd etilgan 

burchlarni  bajarish  O‘zbekiston  Respublikasining  fuqarosi  sanaluvchi  har  bir 

kishining muqaddas burchidir. 

 

11.2. O‘quvchilarga fuqarolik tarbiyasi berish jarayonida Davlat ramzlari (Madhiya, 

Gerb, Bayroq)dan foydalanish. 

 Davlat  ramzlari  muayyan  millat,  elatning  etnopsixologik  xususiyatlari,  qarashlari, 

orzu-umidlari,  intilishlari  hamda  maqsadi,  hududiy,  ijtimoiy-g‘oyaviy  birlik 

mohiyatini anglatishga xizmat qiluvchi tasviriy belgilar majmuidir. 

Muayyan  davlatning  bayrog‘i,  gerbi  (tamg‘asi)  hamda  madhiyasi  davlat  ramzlari 

majmuini ifodalaydi.  

Davlat ramzlari o‘zlarida chuqur siyosiy va ijtimoiy-g‘oyaviy mazmunni ifoda etadi. 

Davlat ramzlari (bayroq, gerb)da tasvirlangan ranglar, tasvirlar muayyan xalq, millat 

o‘tmishi,  qadim  an’analari, xalqning  turmush  tarzi,  orzu-umidlari,  maqsadi,  hayotiy 

intilishlarini  ifoda  etishga xizmat qiladi. Davlat  madhiyasida esa xalq, millat, davlat 

va jamiyatning yagona maqsadi, birligi g‘oyalari tarannum etiladi. 

Davlat ramzlari davlatning mavjudligini ko‘rsatuvchi belgilar sanaladi. Ramzlar – bu 

shartli belgilar bo‘lib, ular qadim davrlardayoq turli xalqlarda u yoki bu hodisa, olam, 

mavjudot, odamlar tasvirini, ularning qarashlarini ifodalagan. 

O‘zbekiston  Respublikasida  davlat  mustaqilligining  e’lon  qilinishi  ijtimoiy-siyosiy 

mustaqillikni  ifoda  etuvchi  ramzlarni  yaratishni  taqozo  etdi.  Shu  munosabat  bilan 

1990-yil  30-  martda  O‘zbekiston  Respublikasi  Oliy  Kengashining  «O‘zbekiston 

Respublikasining  Davlat  madhiyasi  to‘g‘risida»gi  qaror  qabul  qilindi  va  bu  borada 

amaliy ishlar boshlab yuborildi. 

O‘zbekiston  Respublikasining  1992-yil  10-dekabrda  bo‘lib  o‘tgan  XI  sessiyasida 

O‘zbekiston  Respublikasining  davlat  madhiyasi  qabul  qilindi.  Ushbu  madhiya 

mualliflari O‘zbekiston Xalq shoiri va taniqli bastakor Mutal Burxonovdir.  

Ta’lim  muassasalarida  fuqarolik  tarbiyasini  tashkil  etish  jarayonida  o‘quvchilarga 

davlat  ramzlari,  ularning  mohiyati  borasidagi  ma’lumotlarni  berish,  ularning  ongiga 

davlat ramzlarining xalq, millat or-nomusi, sha’ni, qadr-qimmatining timsoli ekanligi 

---