O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi qo‘qon davlat pedagogika instituti

Nazorat uchun savollar: 

1.

 

Tarbiya nima? 

2.

 

Tarbiya jarayoni deganda nima tushuniladi? 

3.

 

Tarbiyani samarali yo‘lga qo‘yish uchun uning harakatlantiruvchi kuchi. 

 

2-MAVZU: TARBIYAGA DOIR ASOSIY YONDASHUVLAR TAVSIFI: 

INSONPARVARLIK YONDASHUVI, FAOLIYATGA YO‘NALTIRILGAN 

YONDASHUV, TIZIMLI YONDASHUV, SINERGETIK YONDASHUV, 

MADANIYATSHUNOSLIK YONDASHUVI, SHAXSIY YONDASHUV, 

MUNOSABATLI YONDASHUV, MUHITLI YONDASHUV VA H.K. 

Reja: 

   2.1. Tarbiyaga doir asosiy yondashuvlar. 

2.2. O‘zbekiston Respublikasida yosh avlodni tarbiyalashda belgilangan  vazifalar va 

---

Ma’ruza mashg’ulotlari 

 

8 

 

ularni hal etishning muhim ahamiyati. 

 

  2.3. Tarbiya turlari - ijtimoiy tarbiya yo‘nalishlari. 

 

 2.1. Tarbiyaga doir asosiy yondashuvlar. 

Tarbiya  yaxlit  jarayonda  amalga  oshirilib,  uning  tarkibiy  qismlari  ayni  bir  vaqtda, 

faoliyatning biror turi asosida namoyon bo‘ladi. 

Shaxs ijtimoiy tarbiya orqali shakllanadi. Shaxsni shakllantirish, boshqarish, nazorat 

xarakteriga  ega  bo‘lib,  bu  borada  belgilangan  vazifalar  tasodifiy  harakatlar  orqali 

emas, balki oldinda belgilangan va puxta o‘ylangan rejalar asosida hal etib boriladi. 

Tarbiya  jarayonida  uning  maqsadi,  shakl  va  metodlari,  shaxsning  o‘zini-o‘zi 

tarbiyalash  va  qayta  tarbiyalash  jihatlari  muhim  o‘rin  tutadi.  Tarbiya  mazmuni 

ijtimoiy  tuzum  buyurtmasi  asosida  belgilanib,  uning  amalga  oshishi  uchun  ma’lum 

shart-sharoitlarning mavjudligi talab etiladi. 

 

 

2.2. O‘zbekiston Respublikasida yosh avlodni tarbiyalashda belgilangan  vazifalar va 

ularni hal etishning muhim ahamiyati. 

 

 O‘zbekiston  Respublikasida  ayni  vaqtda  yosh  avlodni  tarbiyalab  voyaga  yetkazish 

jarayonida quyidagi vazifalarni hal etish muhim ahamiyat kasb etmoqda: 

 

a) yoshlarni ijtimoiy hayotga tayyorlash, ularda keng dunyoqarashni tarkib toptirish, 

o‘z shaxsiy turmushiga maqsadli yondashuv, reja va amal birligi hissini uyg‘otish; 

b) o‘quvchilarni milliy va umuminsoniy qadriyatlar mohiyatidan ogoh etish, chuqur 

bilim va tafakkurga ega yoshlarni tarbiyalash, ularning ongini boyitish; 

v)  umuminsoniy  axloq  me’yorlari  (odamiylik,  kamtarlik,  o‘zaro  yordam,  mehr-

muhabbat,  muruvvat,  adolatni  yoqlash,  insonparvarlik,  axloqsizlikka  nisbatan  nafrat 

va  hokazolar)ning  mohiyatini  anglash,  o‘quvchilarda  muomala  odobi,  yuksak 

madaniyatni qaror toptirishga erishish; 

g) o‘quvchilarda huquqiy va axloqiy me’yorlarga hurmat ruhida yondashish hissi va 

fuqarolik tuyg‘usi, ijtimoiy burchga mas’ullikni qaror toptirish;  

d)  tabiatni  muhofaza  qilish,  ekologik  muvozanatni  yuzaga  keltirish  borasidagi 

mas’uliyatni tarkib toptirish; 

j) vatanparvarlik va baynalminallik tuyg‘usini shakllantirish, o‘zga millat va xalqlarni 

hurmat qilish, ularning huquq va burchlarini kamsitmaslik tuyg‘usini qaror toptirish; 

z)  mustaqil  davlat  –  O‘zbekiston  Respublikasining  ichki  va  tashqi  siyosatiga  to‘g‘ri 

va xolisona baho berishga o‘rganish; 

---