O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi qo‘qon davlat pedagogika instituti

Amaliy va seminar mashg’ulotlari 

 

250 

 

xissiyotini  idora  eta  olishiga,  bolalarga  pedagogik  ta’sir  o’tkazish  vosita  va 

me’yorlarni belgilash, aniqlashda  yordam  beradigan  fazilat  hisoblanadi.  Yuksak  

pedagogik    odobga    ega  bo’lgan  sinf  rahbarigina  sinfda  mo’tadil  psixologik  iqlim 

o’rnata oladi, bolalar qalbiga tez yo’l topa oladi. 

O’z  xizmati  xususiyatiga  ko’ra  sinf  rahbari  tashkilotchilik  fazilatiga  ham  ega 

bo’lmog’i    lozim.    Buning    uchun    o’qituvchi    tashabbuskorlik    va    tashkilotchilik 

qobilyatiga ega bo’lib har doim tetik, g’ayratli, o’z kuchi va imkoniyatiga ishongan 

bo’lmog’i  zarur.  Tashabbuskor  va  g’ayratli  sinf  rahbari  bolalarni  o’z  orqasidan 

ergashtira oladi, o’quvchilar unga ergashadi. 

O’qituvchilik  kasbi  juda  katta  ruhiy  va  jismoniy  kuch  talab  etadi,  shuning  uchun 

o’qituvchining  salomatligi  ham  ma’lum  talablar  qo’yiladi.  O’qituvchining  ovoz 

paychalari rivojlangan, ko’rish qobilyati yaxshi bo’lishi kerak. Uzoq tikka tura olishi, 

ko’p yurishi, epchillik kabi fazilatlarga ham ega bo’lmog’i muqarrar. 

O’zbekiston    Respublikasi    oliy    ta’lim    kontsepsiyasida    mutaxassis    vazifalari 

quyidagicha belgilangan: «... mutaxassis o’z faoliyatini sohasidagi qat’iy nazar, ijodiy 

jamoalarda  ishlay  olish  qobilyatiga,  menejment  va  marketing  soxalarida 

tayyorgarlikka  ega    bo’lishi,    yangi    texnologiyalarni    joriy    etishning    xo’jalik  

ijtimoiy  va  madaniy jihatlarini aniq tasavvur qila olishi kerak». 

Ushbu fikrlar  o’qituvchilarga  ham  ya’ni  mohir  sinf  rahbarlariga  ham  bevosita 

taalluqlidir.    CHunki    jamiyatimizda    sodir    bo’layotgan    tub    o’zgarishlar,    bozor 

munosabatlariga  kirib  borishimiz  o’qituvchilarni  nafaqat  kasbiy  bilimlarini,  balki  

iqtisodiy yuridik, texnikaviy bilimlaridan ham xabardor bo’lishini taqozo qilmoqda. 

Bu o’rinda boshlang’ich sinf o’qituvchilari, sinf rahbarlarining xizmati katta. 

3.  Boshlang’ich  sinflar  jamoasini  jipslashtiruvchi  omillardan  biri  o’quv  tarbiya 

mazmunidir.    Davlat    ta’lim    standarti    asosida    belgilangan  fanlarning  mazmuni 

salohiyati  o’quvchilarning  ma’naviy-axloqiy  tarbiyasi  bilan  birga  jamoaga  xos 

bo’lgan o’rtoqlik, do’stlik, hamkorlik, adolatparvarlik, mexru shavqat kabi fazilatlarni  

uyg’unligi  tufayli  jipslashadi.  SHu  tufayli  davlatimiz  darsliklarini  yangi avlodni 

tuzish  kontseptsichsiga  e’tibor  qaratadi,  hamda  ta’lim  mazmunini  milliy  istiqlol 

g’oyasi asosiy  tamoillari  bilan  boyitishga  e’tibor  kuchayadi.  Sinf  rahbari  ishida 

o’quvchilar  jamoasini  shakllantirish  markaziy  vazifa  hisoblanadi.  CHunki  jamoa 

tojini  tarbiyalash    kommunistik    tarbiya-etakchi    printsipidir.    Tarbiya    metodlarini  

tanlashda  ularning    jamoadan    rivojlanishi    darajasiga    mosligi    muvafaqiyatining  

muhim    sharti  hisoblanadi.  O’qituvchilar    jamoasini    mustaxkamlovchi        o’quvchi    

faoliyatini    harakatlantiruvchi    muhim    manbalardan foydalanish metodikasidir. 

Darslikdagi    matnlarni    va    xarakter    xususiyatiga    ko’ra    o’quvchilar    jamoasini 

mustaxkamlovchi  matnlarga  yondagi  matnlarni  tanlash  tarbiyalash  tarbiyaviy 

tadbirlarni jamoani mustaxkamlash bilan o’tkazish. 

---