O‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti kasbiy ta’lim fakulteti mehnat ta’limi va chizmachilik kafedrasi

O‘z- o‘zidan alanga olish harorati. Neft mahsulotlari ochiq olovsiz qizdirilganda ularning harorati ma’lum bir nuqtaga yetadi va mahsulotlar o‘z-o‘zidan alanga oladi. Alanga olishga to‘g‘ri kelgan harorat tegishli mahsulot bug‘ining o‘z-o‘zidan alanga olish harorati deyiladi.

Atmosfera bosimida ayrim neft mahsulotlarining o‘z-o‘zidan alanga olish haroratlari quyidagicha ( K da)

Neft mahsuloti	O‘z-o‘zidan alanga olish harorati	Neft mahsuloti	O‘z-o‘zidan alanga olish harorati K
Benzin	663 863	Bomdol	853÷ 903
Kerosin	563 703	Neft	653 ÷ 804
Dizel yoqilg‘isi	573 603	Avtol	573 ÷ 653
Benzin	853 933

Umuman olganda har bir modda o‘z-o‘zidan alanga olish haroratiga ega.

Elektrlanish: Har qanday modda ishqalanishi natijasida elektrlanadi, ya’ni statik zaryad hosil qiladi. Neft va neft mahsulotlari quvurlari orqali oqishi jarayonida quvur devori bilan ishqalanib statik zaryadlar hosil qiladi. Ularning yuqori dielektrik xossaga ega bo‘lishlari hosil bo‘lgan zaryadlarning to‘planib borishini sodir etadi va statistik zaryadlar uzoq vaqt davomida mahsulotlari tarkibida saqlanib turadi. Natijada mahsulot bilan yer o‘rtasida yuqori potensiallar farqi hosil bo‘ladi. Bunday mahsulotlarni yerga ulangan idishlar (rezervuallarga) ga quyishda to‘plangan statik zaryadlar havo orqali uchqun ko‘rinishida idishlariga oqib o‘tadi. Natijada mahsulot bug‘lari yonishi yoki portlashi mumkin. Bunday salbiy oqibatlarning oldini olish uchun mahsulot oqayotgan quvur va to‘kuvchi quyuvchi metal qurilmalarining yerga ulanishini ta’minlash kerak. Bunda oqish jarayonida hosil bo‘layotgan statik zaryadlar yerga o‘tib ketadi.