25
II.TEXNOLOGIK QISM.
2.1. Qo’shimcha qurilmalar tasnifi.
Past bosimli separator kondensatori. Suyuq polimer bilan aralashgan
erituvchining kо‘p qismi quyi bosim separatorlari FA-2121 ning birinchi, FA-2122
ning ikkinchi bosqichlarida tuplanadi. Bu ikkita oqim bug‘ xolida FA-2123 quyi
bosim separatorining urib ajratgichiga keladi. Bu yerda qoldiq polimer ajratiladi.
Bu oqim sovitish va kondensatsiya uchun past bosimli separator EA-2201
kondensatoriga beriladi.
Past bosimli separator (PBS-LPS). FA-2201 PBS ushlab turish sig‘imi
DA -2201 quyi xaroratda qaynovchilar kolonnasiga xom ashyo berish tizimidagi
oqim sakrashlarini tutib turuvchi ushlab qolish soxasi bо‘lib xizmat qiladi. FA-
2201 LPS ushlab qolish sig‘imida xarorat 30-60
0
S, bosim 20-50 kPa chegarada
ushlab turiladi.
Quyi xaroratda qaynovchi xom ashyo qizdirgichlari. GA-2201A/B PBS
kondensat nasosidan kelayotgan sovuq erituvchini isitish uchun ikkita
issiqlikalmashgich ishlatiladi. Birinchisi quyi xaroratda
qaynovchi xom ashyo
isitgichi EA-2208 «jarayon-jarayon» turiga mansub issiqlikalmashgichdir. FA-
2207 yuqori xaroratda qaynovchilar idishdan (g‘ilof tarafdan) kelayotgan issiq
erituvchi soviydi, FA-2201 kondensat idishidan kelayotgan (quvur tarafdan) esa
isiydi. EA-2208 issiqlikalmashgichning g‘ilof tarafida 1765 kPa ga urnatilgan
PSV-204 va PSV-204S ximoya klapanlari kо‘zda tutilgan. EA-2207 isitgichga
boruvchi quvur (EA-2208 issiqlikalmashgichning quvur tarafi) 3950 kPa bosimga
urnatilgan PSV-205 va PSV-205S ximoya klapanlari bilan ta’minlangan. DA-
2201 quyi xaroratda qaynovchilar kolonnasig‘a yо‘naltirilayotgan xom ashyo
oqimining xaroratini 200 dan 235
o
C oraligida nazorat qilish uchun EA-2207 xom
ashyo isitgichi №2 yuqori bosimli bug‘dan foydalanadi.
Issiq yuvish nasosi. GA-2203A/B musbat siljishli issiq yuvish nasoslaridir.
Nasoslar quyi xaroratda qaynovchi xom ashyo isitgichi oldidagi PBS
kondensati
nasoslaridan suyuqlikni suradilar. Nasoslarning kirishida korzinali filtr urnatilgan.
26
Nasoslarning surish liniyasi 3950 kPa ga urnatilgan mо‘ljallangan PSV-235 va
PSV-256 ximoya klapanlari bilan jixozlangan. Berilayotgan siklogeksanning
bosimi GA-2203A/B nasoslaridan chiqishda PV-2077 ”HO” rostlovchi klapanlar
vositasida PIC-22027 asbobi bilan о‘lchanadi. PIC-22027 asbobi kursatishi
bо‘yicha bosimning miksimal va minimal qiymatlarida signal berish nazarda
tutilgan.
(IPS) Oraliq bosim bug‘larini ajratib olish.
Oraliq bosim separatoridan
(keyin matn bо‘yicha IPS) kelayotgan oqim siklogeksan, reaksiyaga kirishmagan
etilen, somonomer, quyi molekulyar massali birikmalar va oz miqdorda
reaksiyaning yonaki maxsulotlardan tashkil topgan. Yuqoridan kelgan bu bug‘lar
va adsorberni yuvish uchun ishlatilayotgan issiq erituvchining pulslanayotgan
oqimi birlashtirilib retsikl zonasiga tozalash uchun beriladi.
Quyi xaroratda qaynovchilar kolonnalari tizimi. DA-2201
LB kolonnasi
xaydash liniyasidagi birinchi kolonnadir va 38 ta klapan likopchalardan iborat.
Kolonnani ta’minlash ikkita oqim bilan beriladi:
- FA-2120 oraliq bosim separatorining yuqori oqim maxsulotlari;
- FA-2201 PBS ushlab qolish idishining xom ashyosi.
Quyi xaroratda qaynovchilar kolonnasi xom ashyo oqimini yuqori
xaroratda
kaynaydigan
komponentlar
va
quyi
xaroratda
kaynaydigan
komponentlarga ajratadi. Quyi xaroratda qaynovchilar kolonnasining loyixasi
taxminan 91% siklogeksan, 1,5% etilen, 7,5% buten va millionning 60 dan bir
qism ketonlarga asoslangan. 1 dan 19 gacha likopchalar diametri 2300 mm bо‘lib,
kundalang oqim bittali likopchalaridir. 20 dan 43 gacha likopchalar diametri 2300
mm bо‘lib, kundalang oqim ikkitali likopchalardir. Kolonna asosida burchak ostida
tarnov va tо‘kish uchun tuynukli qaytaruvchi tо‘siq bor. Kolonna 2550
kPa ga
mо‘ljallangan PSV-214 va PSV-214S bosim ximoya klapanlari bilan
ximoyalangan.
DA-2202 yuqori xaroratda qaynovchilar kolonnasi tizimi. DA-2202 HB
kolonnasi 38 ta klapan likopchalarini saqlaydi va ikkita xom ashyo kiritish
nuqtasiga ega. Asosiy xom ashyo LB quyi xaroratda qaynovchilar kolonnasining
27
kub maxsulotlaridir va ular 10 va 11 likopchalar orasiga beriladi. Kub maxsulotlari
tindirgichiga kiritilayotgan RB quyi molekulyar massali birikmalar kolonnasidan
kelayotgan retsikl suyuqligi qо‘shimcha xom ashyodir.
Kolonnada ishchi bosim
700-900 kPa oraliqda yoki undan quyi darajada ushlab turiladi. Bu LB
kolonnasidagi ishchi xaroratdan ancha quyidir. HB kolonnasida xarorat kub
qismida 180-235
0
C va yuqori qismida 170-185
0
C da ushlab turiladi.
Quyi molekulyar birikmalarni ajratish (RB). DA-2203 RB kolonnasi (RB
kolonna) 35 ta tursimon likopchadan iborat va HB kolonnaning kub
maxsulotidan xom ashyo oladi. Faoliyat kо‘rsatish nuktai nazaridan RB kolonna
HB kolonnasining kengaytirilgan bug‘ bilan ishlov berish seksiyasi kabi ishlaydi.
RB kolonna 70-300 kPa bosimda
ishlaydi, bu HB kolonnasidagi bosimdan ancha
quyidir. Yuqori xaroratda qaynovchilar kolonnasining quyi kubi maxsuloti RB
kolonnaga kelganda, oqim alangalanadi. Xom ashyo kolonnaning 1- va 2-
likopchalari orasiga keladi. Yuqori tarelka yuvuvchi likopcha bо‘lib, RB kabi ogir
aralashmalarni uzi bilan olib ketilishini minimallashtiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
