O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti

7-Mavzu: Shaxsning hissiy irodaviy xolatlari.
Hissiyot borliqqa, turmushga, shaxslararo munosabatga nisbatan shaxsni subyektiv kechinmalarining aks yettirilishidir. Hissiyotning o‘ziga xosligi. Hissiyot va emotsional xolatlarning fiziologik asoslari. Odam va xayvon emotsitsiyalari. Hissiy kechinmalarning shakllari. Emotsiya. Affekt. Sress. Kayfiyat. Ehtiros. His - tiyg‘ular va shaxs. His-tuyg‘ularning turlari. Intilektual. Etsetik. Axloqiy hislar. Yuksak xislar. Iroda insonning o‘z xatti-xarakatlarini (xulk-atvorini) o‘zi boshqarishini u yoki bu xususiyatli intilish va itsaklarini tormozlashni talab qiladi, binobarin, u anglanilgan turli xarakatlar tizimi mujassam bo‘lishini nazarda tutadi.
Iroda aktining to‘zilishi. Irodaviy xatti-harakatlar motivatsiyasi. Irodaviy zo‘r berish. Irodaning individual xususiyatlari. Iroda nazariyasi va tadkikoti to‘g‘risida tushuncha Shaxs irodasini o‘rganish testi


8- Mavzu: Psixologik xususiyatlar
Psixologiyada temperamentga taalukli individual dinamik xususiyatlar bilan motivlar va psixologik xolatlar ,xissiy kechinmalarning dinamik xususiyatlari O‘rtasida muayyan darajasida tafovut mavjudligi aloxida ta’kidlanadi.
Temperament xususiyatlari tabiiy shartlanganlik omilga taalukli bulganligi tufayli inson xayoti va faoliyatining davomida yoki uning muayyan bir bulagida barkaror uzgarmas va mutsaxkamdir.
Temperament lotincha «temperamentym» degan suzdan olingan bo‘lib, buning ma’nosi «aralashma» degan tushunchani anglatadi.Temperament tugrisidagi dastlabki ta’limotni yunon olimi Gipnokrat yaratgan bulib uning tipologiyasi to xozirgi davrgacha qo‘llanilib kelinmokda. Temperament to‘g‘risida tasavvurlar tarixi. Temperament tiplari. Xolerik, Sangvinik, Flegmatik, Melanxolik. Mehnat va o‘quv faoliyatida temperamentning roli. Temperament va tarbiya muammolari. Individual yondoshuv va temperament tipi.
Ijtimoiy turmushda xayot va faoliyat kursatayotgan xar kanday shaxs o‘zining individual psixologik, xususiyatlari bilan boshqa insonlardan ajralib turadi, va bu farqlar uning xarakter xislatlarida o‘z fodasini topadi. Xarakter tuzilishi va xususiyatlari Xarakterning tuzilishi ba’zi xislatlarning o‘zaro boglikligi bilan emas balki uning yaxlitligiga mutanosib xususiyatlar bilan tavsiflanadi. Shaxsning faoliyatini muvaffaqiyatli amalga oshirish sharti xisoblangan, bilim ko‘nikma va malakalarni egallash dinamikasida yuzaga chiqadigan farqlarda namoyon bo‘ladigan individual psixologik xususiyati qobiliyatlar deyiladi.
Qobiliyatlarning sifat va mikdor tavsifi. Psixologiyada qobiliyatlar individual psixologik xususiyatlar sifatida tavsiflanadi va buning asosida bir insonning boshqa insondan tafovutlanadigan xislatlari, fazilatlari yotadi.
Qobiliyatlar tuzilishi. Qobiliyatlar va faoliyat. Umumiy va maxsus qobiliyatlar. Itse’dod va uning paydo bo‘lishi. Iste’dod va mahorat. Qobiliyatlar va iste’dodning tabiiy shart-sharoitlari. Qobiliyatlar va qiziqishlar.