O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA
MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI


QARSHI DAVLAT UNIVERSITETI

“TASDIQLAYMAN” _______________ D.Nabiyev 2022 yil “___” _________

UMUMIY PSIXOLOGIYA FANINING
O‘QUV DASTURI

Bilim sohasi:		500000 – Tabiiy fanlar, matematika va statistika
Ta’lim sohasi:		540000 - Matematika va statistika
Ta’lim yo‘nalishi:		60540100 - Matematika

Fan/modul kodi UPPB308		O‘quv yili 2022-2023	Semestr 4	Kreditlar 3- semestr – 4
Fan/modul turi Majburiy		Ta’lim tili O‘zbek		Haftadagi dars soatlari 3 - semestr – 4
1	Fanning nomi		Auditoriya mashg‘ulotlari (soat)	Mustaqil ta’lim (soat)	Jami yuklama (soat)
	Umumiy psixologiya		4- semestr – 60	4- semestr – 90	150
2	I. Fanning mazmuni Fanni о‘qitishdan maqsad - talabalarda umumiy psixologik bilimlarni egallashga, shaxs psixologiyasi;uning faoliyati va muloqoti, psixik taraqqiyot qonuniyatlari, psixik xodisalar,mexnat psixologiyasi,boshqaruv psixologiyasi hamda shaxsni psixologik metodlar yordamida о‘rganish bо‘yicha bilim, kо‘nikma va malakalarni shakllantirish. Fanning vazifasi - talabalarga psixik hodisalar, holatlar va jarayonlarning mohiyatini tahlil etishga, shaxsning kamoloti va unga ta’sir kо‘rsatuvchi omillar, uning individual psixologik xususiyatlari, emotsional va irodaviy sifatlarini tahlil etishga, ta’lim-tarbiya jarayonini psixologik tahlil etishga о‘rgatishdan iborat. II. Asosiy nazariy qism (ma’ruza mashg‘ulotlari) II.I. Fan tarkibiga quyidagi mavzular kiradi: 1-Mavzu: Umumiy psixologiya fanininng predmeti, maqsadi va vazifalari Psixologiya fan sifatida obyektiv olamning ongimizdagi subyektiv obraziniginida. Psixologiya tarixidagi nazariyalar psixologiyaning predmeti, psixikaning mohiyati to‘g‘risida, psixik hodisalarning mexanizmlari to‘g‘risida fikr bildiradilar. Jahon fanlarining muayyan qonuniyatlarga asoslanib turkumlarga kiritilishiga kura, psixologiya fani bu tizimda nufuzli urin yegallashiga barcha obyektiv shart va sharoitlar yetarlidir. Qat’iy ishonch bilan aytilgan fikrning zamirida bir kator muxim xam tabiiy, xam ijtimoiy omillar yotishi shak-shubxasizdir. Chunki psixologiya fani insoniyat tomonidan kashf kilingan fanlarning ichida eng murakkabi, bulib biosferik ta’limotidan kelib chikkan xolda psixika yuksak darajada tashkil topgan materiyaning xususiyatini aks yettiruvchi kategoriya sifatida o‘rganilib kelingan. 2-Mavzu: Umumiy psixologiya fanininng metodlari Psixologiya inson psixikasini aniklash, shakllantirish, yangi sharoitga kuchirish, takomillashtirish, rivojlanishi dinamikasini ta’minlash, yangi sifat boskichiga o‘tishni qayd qilish imkoniyati borligi bilan uta amaliy , tatbikiy fanga aylangandir. Psixologiya termini yunoncha «psyuxe» rux, jon logos ta’limot suzlaridan kelib chikkan bulib rux, jon xaqidagi ta’limot degan ma’noni anglatadi. Psixologiya fani shaxsning bilim jarayonlarini, psixik xolatlarini xamda individual psixologik xususiyatlarini o‘rganadi.Psixologiya fanining rivojlanishi tarixi psixologiya va uning moddiy asoslari.Psixikaning aks yettirish formalari. 3-Mavzu: Psixika va ongning felogenetik taraqqiyoti Yerda hayotning paydo bo‘lishi va anorganik olamda aks yettirish shakllari. Tropizmlar. Seskanuvchanlik. Psixik aks ettirish formalari. Instinktiv xatti-xarakatlar. Orttirilgan individual harakatlar. Intellektual harakatlar. Ongning paydo bo‘lishi va ijtimoiy tarixiy moxiyati. Inson psixikasini bilan xayvon psixikasi o‘rtasidagi farq. Ongning psixologik tavsiflari «Men» tushunchasi, ongning barcha funksiyalari namoyon bo‘lishida til va nutqning o‘rni. Psixika va muhit. Mehnat faoliyati jarayonida ongning paydo bo‘lishi va uning ijtimoiy tarixiy mohiyati. 4-Mavzu: Shaxs Shaxs haqida tushuncha. Individ, shaxs, individuallik. Shaxsning tuzilishi. Konformizm. Dunyoqarash va e’tiqod. Shaxs taraqqiyotini harakatga keltiruvchi kuchlar. Shaxs faoliyati va uning yо‘nalishi. Faoliyatning tuzilishi. Tashqi (amaliy) va ichki (aqliy) harakatlar. Faoliyatning interiorizatsiyasi va eksteriorizatsiyasi haqida tushuncha. Kо‘nikma va malakalar.