O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti neft va gaz fakulteti

A. Gaz boyicha tik gravitasion ajratgichning hisobi.
1. Gaz oqimining harakatlanish tezligi suyuqlik va qattiq zarrachalarning 
tushish tezligidan kichik bo’lsa, ajratgichda fazalarni ajralishi sodir bo’ladi va 
ularning kattaligini nisbati quyidagicha bo’ladi.
g
zar
V
V
2
,
1

(2.8) 
2. Tik ajratgichda gaz harakatining tezligi formuladan aniqlanadi.
Z
P
D
T
V
V
g





2
3
10
8
,
5
(2.9) 
bu erda: V – normal sharoitdagi gazning debiti;
D – ajratgichning ichki diametri;
P – ajratgichdagi bosim;
T – ajratgichdagi mutlaq harorat;
Z – ajratgichda joylashgan gazlarni real xossalarini chetga 
chiqishini hisobga oluvchi koeffisient.
3. Suyuqlik tomchisini yoki qattiq zarrachani shakli sharsimon bo’lganda 
cho’kish tezligini Stoks formulasidan aniqlash mumkin.


g
g
n
zar
g
d
V



18
2


(2.10) 
bu erda: d - zarrachalarning diametri;
ρ
n
, ρ
g
– ajratgich sharoitidagi neft va gazning zichligi;
g – erkin tushish tezlanishi;
μ
g
– ajratgichdagi gazning mutlaq qovushqoqligi.
4. Yuqoridagi (2.4) va (2.5) formulalarni (2.3) formulaga qoyib quyidagi 
ifodani olamiz.


g
g
n
T
Z
d
P
D
V










2
2
2
84
(2.11) 

---

49