O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi toshkent farmatsevtika instituti

 
Tegishli ishlab chiqarish (GMR) amaliyoti 
GMR – dori moddalar sifatini ta’minlashning bir kismi bo‘lib, mahsulotning doimo ishlab 
chiqarilishiga va mahsulot sifati standartlar asosida tekshirilib turishiga kafolat beradi, GMRning 
talabiga asosan: 
a) – sifatli mahsulot olish uchun hamma ishlab chiqarish jarayonlari aniq ko‘rsatib belgilangan 
bo‘lib, doimo zamonaviy talablar asosida kayta ko‘rilib chikilishi kerak: 
b) – ishlab chiqarishning xavfli boskichlari belgilab ko‘yilgan bo‘lishi kerak; 
v) – hamma kerakli sharoit ko‘rib chikilishi kerak, ya’ni:
- o‘rgatilgan malakali xodimlar; 
- aynan o‘xshash yoki adekvat xonalar va ularning yuzasi;
- to‘gri keladigan texnologik jixozlar va xizmatchilar; 
- kerakli xom ashyo, materiallar, jixozlash materiallari, yorliqlar; 
- tasdiklangan usul va ko‘rsatmalar; 
- saqlash va tashish sharoitlari; 
- kerakli laboratoriyalar, jixozlar va xodimlar; 
g) - aniq, lo‘nda yozilgan usullar va ko‘rsatmalar; 
d) - operatorlar to‘gri ish olib borishga o‘rgatilgan bo‘lishi kerak; 
e) - olib borilgin ishlar yuzasidan protakollar tuzilgan bo‘lishi kerak (o‘z vaktida talablar 
asosida); 
j) - protakollar kerakli formada saqlanishi kerak; 
z) - mahsulotlarni to‘gri taqsimlab, to‘gri saqlash kerak; 
i) - kerak bo‘lganda ma’lum seriyali mahsulotni sotuvdan chiqarib olish sistemasi bo‘lishi kerak; 
k) – sotilgan mahsulotlar uchun reklamatsiyalar ko‘rib chikilgan, sifatli bo‘lishi sabablari 
o‘rganilgan va defektlarni yo‘kotish tomonlari ko‘rib chikilgan, ikkinchi marta bunday xodisalarni 
ro‘y bermaslik uchun oldini olish yo‘llari ishlab chikilgan bo‘lishi kerak.
13 
Sifatni nazorat kilish o‘z ichiga : 
-namuna olish; 
-
sinab ko‘rish, spetsifikatsiyalash; 
-
ishlarni uyushtirish; 
-
ishlatish uchun tegishli ruxsatnomalar olish; 
-
ishlab chiqarishda ishlatiladigan xom ashyo va materiallarning sifatini kafolatlash kabi 
vazifalarni oladi. 
13-
-
British Pharmacopoeia 2009, Volume I & II. 

---

117 
Xar bir litsenziya egasi ishlab chiqarish koshida sifatni nazorat etuvchi bo‘limga ega bo‘lishi kerak, bu 
bo‘lim ishlab chiqarishga boglik bo‘lmasligi kerak va o‘zini asosiy prinsiplariga ega bo‘lishi kerak. 
Bu bo‘limga kerakli tajribaga va ixtisosga ega bo‘lga shaxs boshchilik kilishi kerak. Sifatni nazorat 
etishga kerakli bo‘lgan hamma resurslarga ega bo‘lib, sifatni effektiv va ishonchli kafolatlab berishi 
kerak.