O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

Plug saqlagichlari
. Ish jarayonida biron to‘siqqa uchragan 
korpusni shikastlanishdan saqlash uchun qo‘shiladi. Har qanday 
mashinaga saqlagich o‘rnatib, uning qismlarini nozikroq, 
yupqaroq qilib tayyorlab, ya’ni mashinaning vazni va sudrashga 
qarshiligini kamaytirib foydali ish koeffitsiyentini oshirish 
mumkin. Saqlagichlar yakka korpusni (individual) yoki korpuslar 
guruhini saqlash uchun qo‘yiladi. O‘z navbatida individual 
saqlagichning shtiftli, prujinali, gidropnevmatik turlari bor.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
a
b 
10-rasm.
Individual saqlagichlar: a – shtiftli; b – prujinali; 1–korpus; 
 2–ustun; 3–rama; 4–shtift; 5–bolt; 6–prujina; 7–ikki yelkali richag;
8–sharnir; 9–rolik tushadigan o‘yiq; 10–o‘q; 11–rolik. 
 
Individual shtiftli saqlagich 
o‘rnatilsa, korpusning ustuni ikki 
bo‘lakli bo‘ladi 
(10-a rasm).
Uning ustki kronshteyni ramaga bikr 
mahkamlanadi. Ustunning pastki qismiga korpus o‘rnatilib, u 
kronshteynga yo‘g‘on bolt 5 hamda yumshoq va ingichkaroq shtift 
(bolt) 4 bilan qotiriladi. Ishlayotgan korpus to‘siqqa uchrasa shtift
4 
5 
3 
2 
1 
11 
6 
7 
8 
9 
10 

---

26 
4 qirqiladi, korpus 5 bolt atrofida burilib, to‘siq ustidan oshib 
o‘tadi. So‘ngra korpus dastlabki holatga keltirilib yangi shtift 
o‘rnatiladi. Bunday saqlagich sodda va arzon, ammo shtiftni 
qirqib saqlagichni ishga tushiradigan kuch miqdorini o‘zgartirib 
bo‘lmaydi. Bunday saqlagichlar «Kverneland» hamda «Lemken» 
firmalarini pluglariga qo‘yilmoqda.
 
Individual prujinali saqlagich 
o‘rnatilgan korpus ustuni ham 
ikki bo‘lakdan iborat: ustunning quyi qismi o‘q 10 atrofida burila 
oladi 
(10-rasm, b).
Ikki yelkali richag 7 kronshteynga sharnir 8 
yordamida o‘rnatilgan. Ishlayotgan korpus to‘siqqa uchraganda, 
ustunning quyi qismi o‘q 10 atrofida burilib prujina
 
6 ning 
qarshiligini yengib, rolik 11 ni o‘yiq 9 dan turtib chiqaradi. 
Korpus to‘siqdan o‘tganidan so‘ng, rolik 11 prujina 6 ta’sirida 
korpusni dastlabki holatiga qaytaradi. Bunda prujina tarangligini 
sozlab, saqlagichni ishga tushiradigan kuch miqdorini o‘zgartirish 
imkoni bo‘lib, qo‘l mehnati talab qilinmaydi.