O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-xunar ta’lim markazi

Tugunsiz ip ulash (Splicing)
Tugunsiz ip ulash jarayonining mohiyati ikkita ip uchlarini bir-
biriga ulashdir (2.18-rasm). Asosan, qayta o‘rash avtomatlarida 
yigirilgan iplar uchlarini ulashda pnevmatik ip ulash usulidan 
foydalaniladi.
Qayta o‘rash avtomatining robot qo‘llari havo yordamida 
uzilgan ip uchlarini so‘rib olib, ip ulash zonasiga yetkazib 
beradi. Havo bosimi yordamida ip buramlari teskari tomonga 
aylantirilib, bo‘shatiladi. Ip uchlaridan ayrim tolalar ulashga 
tayyorlash uchun chiqarib tashlanadi. So‘ngra havo bosimi 
yordamida ip uchlariga yana buram berilib, iplar tugunsiz 
ulanadi (2.19-rasm). Ipning tugunsiz bog‘langan joylarining 
sifati ularning uzilish kuchi va ulashdagi uzilishlar nisbati bilan 
tekshirilib, baholanadi.

---

37
 
bog‘lash 
yelimlash 
payvandlash 
mexanik bog‘lash
2.18-rasm. 
Ip uchlarini bir-biriga ulash turlari.
1.
2.
3.
2.19-rasm. 
Ip uchlarini pnevmatik usulda ulash.

---

38
Ip nazoratchisi
Moslama ip uzilsa yoki chiqib ketsa, mashinani to‘xtatishga 
xizmat qiladi. Bu moslamalar qayta o‘rash mashina va avtomatlari 
turlariga qarab turli xil bo‘ladi.
Asosan bu moslamalar o‘ralayotgan ipning ta’siri ostida yukli 
richag yoki prujinali sezuvchi elementlardan tashkil topadi. 
Elektron to‘xtatuvchi moslamalar ipning bor yoki yo‘qligini 
mexanik ta’sirsiz sezib, uskunani to‘xtatadi.