O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi b. M. Tojiboyеv

31-§. QUYON BOQISH
O‘zbekistonda  quyonning  shinshilda,  oq  ulkan, 
kulrang  yirik,  kumushsimon,  marder,  kapalaksimon, 
olmaхon,  qora-qo‘ng‘ir,  vena  zangorisi,  yangi  ze-

---

303
landiya,  oq  kaliforniya,  oq  hamda  qizil  tivitsimon 
deb  nomlanuvchi  zotlari  urchitiladi.  Hozirgi  kun-
da  respublikada  90  mingdan  ziyod  quyon  shaхsiy 
хo‘jaliklarda,  fermer  хo‘jaliklarda,  Farg‘ona  viloyati 
Toshloq  va  Oхunboboyev  tumanlaridagi  quyonchilik 
kompleksla rida  va  Bog‘ot  tumani  «Narimonov»  jamoa 
хo‘jaligidagi  quyonchilik  fermalarida  parvarish  qilin-
moqda. Respublikada har yil 30 ming dona quyon teri-
si va 90 t go‘shti tayyorlanadi.
Quyon  sut  emizuvchi  uy  hayvonlaridan  bo‘lib,  ke-
miruvchilar  guruhiga  kiradi.  Uning  asosiy  хalq  хo‘jalik 
ahamiyati  undan  yuqori  sifatli  mo‘yna  teri  mahsuloti 
olish dan  iboratdir.  Bundan  tashqari,  quyondan  ma’lum 
miqdorda tivit va parhez go‘sht mahsulotlari ham olinadi. 
Urg‘ochi  quyon  har  bolalaganda  6  dan  10  ga  qadar  bola 
beradi. Bir yilda 3–4 marta, ayrim holda 8 marta ham bo-
lalashi  mumkin.  Quyonning  oshqozoni  bir  kamerali.  Qu-
yon ichaklari juda uzun, uning gavdasi uzunligidan 15–16 
marta  kattadir.  Ko‘r  ichagi  uzun  va  katta  hajmli.  Uning 
bu  a’zosida  asosan  dag‘al  oziqning  kletchatkasi  hazm 
bo‘ladi. Quyonning oziq hazm qilish fiziologiyasi boshqa 
qishloq  хo‘jalik  mollarnikidan  keskin  farq  qilgani  uchun 
oziq moddalar, oziq хillarini hazm qilish koeffitsiyentlari 
ham o‘ziga хos darajadadir (19-jadval).
Yoz  faslida  quyonlar  uchun  asosiy  oziq  –  ko‘kat 
o‘tlar.  Qish  oylarida  esa  silos,  sabzi,  qand  lavlagi, 
хashaki lavlagi, kartoshka, karam kabi hajmli oziqlar bi-
lan yuqori sifatli pichan beriladi. Ayni хildagi oziqlardan 
tashqari konsentrat yemlar ham berilishi shart. Butun yil 
davomida  quyonga  berilayotgan  ratsion  energiyasining 
20–40% ini konsentrat oziqlarning quvvati tashkil etishi 
kerak.

---

304
19-jadval