O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

Birinchi  bob  bo‟yicha xulosalar. 

Ijodiy  ishlaydigan  o‗qituvchilarning  tajribasini  taxlil  qilib,  juda  muhim 

kuzatishni  amalga  oshirish  mumkin.  Ular  darslik  va  o`zlarining  metodik 

qo‗llanmalaridan  aqida  sifatida  emas,  balki  normativ  model  sifatida 

foydalanadilar.  Aslida  o‗qituvchilar  sinfining  ehtiyojini,  kasbiy  imkoniyatlarini 

nazarda  tutib,  o`z  darsliklarini  yozadilar.  Ular  darslikka  zid  ishlamaydilar,  balki 

uni to‗ldirib, kengaytirib va chuqurlashtirib, uning mualliflari bilan hamkorlikka 

kirishib  ish  olib boradilar.  Binobarin,  muallif  bolalarning  tayyorgarlik  darajasini 

hisobga olish, ularga tabaqali yondashish imkoniyatiga ega bo‗lmaydi. O‗qituvchi 

doimo o‗quv yili boshlanishidan oldin va keyinchalik har kuni darslikka murojaat 

qiladi.  Uning  bundan  maqsadi  har  gal  har  xil  bo‗ladi.  Darslik  o‗qituvchining 

qo‗lida  juda  ko‗p  vazifalarni  bajaradi.  U,  avvalo,  predmetni  o‗qitish  vositasi 

sifatida  xizmat  qiladi.  Har  bir  o‗qituvchi  ana  shu  vazifani  biladi  va  uni 

muvaffaqiyatli amalga oshira oladi. 

Dars  tuzilishi  –  bu  darsning  ko‗plab  elementlardan  tashkil  topgan  elementlari 

bo‗lib, u o‗qitish jarayonida yuzaga keladigan faoliyatni maqsadli yo‗naltirishga 

xizmat qiladi. O‗quv jarayoni quyidagi zvenolarga ega bo‗ladi: 

1.  O‗qituvchining o‗quvchilar diqqati va tafakkurini jalb qilishi, shu orqali 

ularni o‗quv materialini faol idrok etishga olib borish  maqsadida bilish vazifasini 

o‗rtaga qo‗yishi. 

2.  O‗qituvchi  tomonidan  bilimlarning  berilish  jarayoni  va  o‗quvchilarning 

yangi materialni o`zlashtirishi. 

---

29 

 

3.  Ilmiy  tushunchalarning  shakllantirilishi  va  umumlashtirilish  jarayoni, 

o‗quvchilarni 

bilim, 

ko‗nikma 

va 

malakalarini 

mustahkamlash 

va 

takomillashtirish. 

4.  O‗quvchilarning  bilim,  ko‗nikma  va  malakalarini  tegishli  vaziyatlarda 

qo‗llash. 

5.  O‗quvchilar  bilim,  ko‗nikma  va  malakalarini  o`zlashtirayotganini 

tekshirishdan iborat.