O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi tdpu termiz filiali Pedagogika fakulteti Maktabgacha ta’lim metodikasi kafedrasi

«Petrushka» qo‘g‘irchog‘ini tikish mashg‘uloti

Mashg‘ulot vazifalari: bolalarga «Petrushka» qo‘g‘irchog‘ini yasash usullari haqida tushuncha berish. Igna, ipdan, to‘g‘ri foydalanish, ip uchini tugish malakalarini o‘stirish. Yasaydigan o‘yinchoqqa mos mato va unga mos rangda ip tanlashga o‘rgatish, matoni tejab ishlatish va qaychidan ehtiyotkorlik bilan foydalanishga odatlantirish. Ishni sifatli qilib oxiriga yetkazish malakalarini mustahkamlash.

Mashg‘ulotni jihozlash: har xil rangdagi drap matolari, paxta, ip va igna.

Mashg‘ulotning borishi:

Tarbiyachi: bolalar, bugun bizga kim mehmon bo‘lib keldi? Qani qaranglar-chi uni taniysizlarmi? Ha, to‘g‘ri bu qo‘g‘irchoq «Petrushka». Qaranglar bu qo‘g‘irchok petrushkamiz juda quvnoq, sho‘x raqsga tushishni biladi. Mana qaranglar (petrushkani raqsga tushiradi). Endi bolajonlar sizlar bilan birgalikda quvnoq petrushka o‘yinchog‘ini matodan tikamiz.

Men sizlarga «Petrushka» qo‘g‘irchog‘ini tikish usullarini tushuntirib ko‘rsatib beraman. Birinchi bo‘lib Petrushkamizning boshini tikib olamiz.

Boshini dum-dumaloq holda tikib, buyin kismi ochiq holda tikilmay qoldiriladi, So‘ngra, tikilgan bosh qismining ichki kismi o‘ngiga ag‘dariladi. Bosh qismiga paxtadan bir tekisda tig‘iz qilib solinadi, boshning o‘rtasidan bitta barmoq kengligida joy qoldiriladi. Mana Petrushkaning bosh qismi tayyor bo‘ldi. Uni bir tomonga qo‘yamiz. Navbatdagi ish Petrushkaning tana qismini tayyorlash bo‘lib, buning uchun bizga qattiq drap mato kerak bo‘ladi. Undan konus shakli qirqib olinadi. So‘ngra, qirqib olingan konusning bir tomoni tikiladi. Konus shaklida tayyorlangan Petrushka tanasi o‘ngiga ag‘dariladi va uning uchki tomoni bosh qismining ochiq qoldirilgan qismiga o‘rnatiladi. Qaranglar, Petrushkamizning bosh qismi va tanasi tayyor bo‘ldi. Endi Petrushkaning tana qismini turli rangdagi matolar bilan tikib mahkamlaymiz. Endi Petrushkamizning qo‘llarini yasaymiz. Buning uchun andoza yordamida Petrushkaning qo‘llari bichib olinadi va ikki bo‘lak qilib bir-biriga tikib chiqiladi. O‘ng va chap qo‘llar tayyor bo‘lganidan so‘ng, bosh va o‘rta barmoqlarga kiyib ko‘riladi.

So‘ng Petrushkaning konussimon tanasidan bosh va o‘rta barmoqlar balandligida teshiklar ochilib, qo‘l tikib qo‘yiladi. Endi avval tayyorlangan bosh qismni olib, qora drap matodan Petrushkaning ko‘z-qosh, sochlari qirqib olinadi. Ozgina qizil matodan og‘zini qirqib olamiz. So‘ngra ko‘z, qosh, sochlar bosh qismiga yopishtiriladi. Oxirgi qiladigan ishimiz Petrushkaning shlyapasini G’soyaboniniG’ yasashdir. Buning uchun qora drap matodan konus shaklini qirqamiz. Shuningdek, yana doira shaklida ham qirqib‚ uning o‘rtasini belgilab olamiz. Konus shaklini tikib ag‘daramiz.

Ag‘darilgan konusni doiraning qirqilgan qismiga tikamiz. Doira va konusning diametri bir xil kattalikda bo‘lishi kerak. Tayyor bo‘lgan soyabonni Petrushkaning bosh qismiga to‘rt tomonidan tikib o‘rnatamiz. So‘ng, bolalarning o‘zlari mustaqil ishlashga taklif etiladi.

Qiynalgan bolalarga yasash usullari alohida tushuntirilib, ko‘rsatib beriladi.

Mashg‘ulotning yakuni:

Bolalar ishi rag‘batlantiriladi. Tayyerlangan "Petrushka" qo‘g‘irchog‘i ishtirokida ba’zi bir sahnalashtirilgan ko‘rinishlar namoyish etiladi.

Bolalar bog‘chasida mehnat faoliyati uchun earur bo‘lgan barcha jihozlar yetarli bo‘lishi kerak. Zarur asbob - anjomlar, asbob - uskunalar gigiyenik tomondan bolalar hayoti hamda sog‘ligini muhofaza qilish qoidalariga qat’iy muvofiq kelishi lozim. Shuningdek, bolalar tomonidan foydalanilgan materiallar egiluvchan va ishlov berish oson bo‘lishi, asbob -anjomlar esa ularning yosh xususiyatlariga mos ravishda tanlanishi kerak.

Bundan tashqari, bolalar asbob-anjomlar saqlanadigan joyni yaxshi bilishlari hamda mashg‘ulot tugagach ularning o‘rnini topib tozalab, ozodagarchilik talablariga rioya qilishlari hamisha diqqat markazida bo‘lmog‘i lozim.

Yumshoq o‘yinchoq andozasini kattalashtirish usuli. Yumshoq o‘yinchoq andozasini kattalashtirish uchun‚ eng avvalo‚ kichik andozani katakli qog‘ozga tushurib olamiz.(0,5sm) Andozani kattalashtirishda o‘zimiz xohlagan kattalikka keltirish uchun uning taxminiy ko‘rinishini tasavvur qilish lozim. Shundan so‘ng katakli qog‘ozni olib‚ uni 1 sm li ( 2 sm li) qilib chizib chiqamiz. Bu andozani qanchalik kattalashtirishingizga bog‘liq.

Chizilgan katakli qog‘ozni olib kichik andozadan har bir qismni kattalashtiramiz. Har bir katakni bittadan chizish lozim. Shunda andozani kattalashgan holda olamiz. Agar millimetrovka bo‘lsa yanayam yaxshi bo‘ladi.