O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta`lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

Ijtimoiy maishiy hayotga yo’naltirishdan kelib chiqqan holatda o’quv metodikasi ikkiga bo’linadi:

1. 
   O’quvchilarda kundalik hayotda va maktab hayotida kerak bo’lgan hayotiy tajribalarni shakllantirish. Bir vaqtning o’zida atrof muhit, jamoa bilan bo’lgan muomala, madaniyat va xulq-atvorning shakllanishidir.
   
2. 
   O’quvchilarda kelajakda bo’ladigan va oldiga qo’yilgan maqsadlariga erishishida zarur bo’lgan bilim va ko’nikmalarni shakllantirish; ularni mustaqil harakatlarga o’rgatish; makon va boshqa maishiy tashkilotlar xizmatlaridan foydalanish; uyda, maktabda, jamoa joylarida o’zlarini tutishlarini o’rgatishdan iborat.
   

O’tilayotgan darslar davomida o’quvchilarga insonga xos bo’lgan hissiyotlar, tushunchalar, shaxsiy gigiyena borasida o’z-o’ziga xizmat ko’rsatish, mehnatga o’rgatish, ma’naviy, estetik jihatdan rivojlantirish va ularni o’rab turgan davlat tuzilishiga tegishli bo’lgan tashkilotlar va ularning faoliyatlarini tushuntirishdan iboratdir.
O’quvchilarni dunyoni tanish, insonlar bilan bevosita muloqotda bo’lish va zarur bo’lgan holatlarda turli xil tashkilotlarning xizmatlaridan foydalanishdan iborat. Bundan tashqari o’quvchilar o’zlaridan kichik tengdoshlari va o’zidan katta bo’lgan insonlar bilan layoqatli muomalada bo’lishlarini shakllantirishdan iborat.
Zaif ko’ruvchi va ko’zi ojiz o’quvchilar uchun o’tiladigan maxsus darslar ularning kelajak hayotida makonda aniq harakat qilishlari uchun tayanch bazasi hisoblanadi va o’zlarini o’zlari nazorat qila olishlari uchun ma’lum bir ish hamda xizmatlarni bajarishga asos bo’ladi.

Dars berish va o’quvchilarga amaliy yordam ko’rsatish metodlari ko’zi ojiz yoki zaif ko’ruvchi o’quvchilarni toliqtirmasligi kerak. Shu bilan bir qatorda, maxsus tajribalarni orttirish va pedagog metodikasi bo’yicha dars o’tilishi o’quvchini ma’naviy jihatdan yetuk va uning harakatlari aniq bo’lishini ta’minlaydi. Ushbu egallangan bilimlar majmuasi natijasi ko’zi ojiz yoki zaif ko’ruvchilar o’zini jamiyatda to’laqonli shaxs deb his qilishiga asos bo’lishi kerak.

Nazariy bilimlar ko’zi ojiz yoki zaif ko’ruvchi o’quvchilarga ko’pchilik holatlarda ularni eshitish qobiliyati orqali yetkazib beriladi va amaliyot esa ko’pchilik holatlarda ularga boshqa sezgi organlaridan foydalangan holda maxsus topshiriqlar tushuntirish orqali amalga oshiriladi. O’quvchilar ta’lim jarayonida egallagan ko’nikma va malakalarini tarbiya jarayonida mustahkamlash, takomillashtirish hamda kengaytirish imkoniyatlariga ega bo’ladilar. Bu mashg’ulotlar ko’zi ojiz yoki zaif ko’ruvchi o’quvchilarning hayotiy tushunchalarini shuningdek, mo’ljal olishlari uchun boshqa sezgi organlarini to’liq ishlata olish natijasini beradi.